Pablo Picasso: Malsamoj inter versioj
[kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Kani (diskuto | kontribuoj) |
KuBOT (diskuto | kontribuoj) e Forigo de la ŝablono(j) LigoElstara kaj/aŭ LigoLeginda laŭ VP:FA; kosmetikaj ŝanĝoj |
||
Linio 3:
'''Pablo RUIZ PICASSO''', plej konata kiel '''Pablo Picasso''' kaj en Esperanto '''Pablo Pikaso''' (naskiĝis la [[25-an de oktobro]] [[1881]] en [[Málaga]], mortis la [[8-an de aprilo]] [[1973]] en [[Mougins]], [[Francio]]), estis alte taksata [[Hispanio|hispana]] [[pentristo]], skulptisto, presisto, [[ceramiko|ceramikisto]], [[poeto]] kaj teatristo de la [[20-a jarcento]]. Li fondis kun [[Georges Braque]] kaj [[Juan Gris]] la stilon de [[kubismo]] kaj estis grava pioniro de la artokompona stilo.<ref>{{cite web|url=http://www.moma.org/collection/browse_results.php?criteria=O%3ATA%3AE%3Aex4620&page_number=3&template_id=1&sort_order=1 |title=''The Guitar,'' MoMA |publisher=Moma.org |date= |accessdate=3a de februaro 2012}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.tate.org.uk/collections/glossary/definition.jsp?entryId=267 |title=Sculpture, Tate |publisher=Tate.org.uk |date= |accessdate=3a de februaro 2012}}</ref>
Konsiderata unu el la plej gravaj artistoj de la 20a jarcento, li partoprenis ekde la komenco en multaj movadoj artaj kiuj disvastiĝis tra la mondo kaj influis aliajn tiuepokajn artistojn. Senlaca kaj laborema, li pentris pli ol du mil verkoj, ĉeestantaj en muzeoj kaj kolektoj de la tuta [[Eŭropo]] kaj la mondo. Krome, li laboris sur aliaj ĝenroj kiaj [[desegnaĵo|desegnado]], [[kuprogravurado]], la [[ilustraĵo|ilustrado]] de libroj, [[skulptarto]], [[ceramikaĵo|ceramikarto]] kaj [[Scenaranĝaĵo|dizajno de
Picasso, [[Henri Matisse]] kaj [[Marcel Duchamp]] estas konsiderataj la tri artistoj kiuj plej difinis la revolucian disvolvigon ĉe la [[Plastiko|plastikaj artoj]] en la komencaj jardekoj de la 20a jarcento, responsaj por gravaj atingoj ĉe [[pentrarto]], [[skulptarto]], presarto kaj [[ceramiko]].<ref>{{Citation| last = Green| first = Christopher| title = Art in France: 1900–1940| place = New Haven, Conn| publisher = Yale University Press| year = 2003| page = 77| url = http://books.google.com/books?id=vlY6SLmg-xEC&pg=PA77&dq=#v=onepage&q&f=false | isbn = 0300099088| accessdate= 10 February 2013}}</ref><ref>{{cite news|first=Adrian |last= Searle |url=http://www.guardian.co.uk/culture/2002/may/07/artsfeatures |title=A momentous, tremendous exhibition|work=Guardian |location=UK |date= 7 May 2002|accessdate=13 February 2010 }}</ref><ref>{{cite news|first=Paul |last= Trachtman |url=http://www.smithsonianmag.com/arts-culture/matisse.html|title= Matisse & Picasso|work=Smithsonian |publisher=Smithsonianmag.com|date= Februaro 2003|accessdate=13a de februaro 2010 }}</ref><ref>{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/4059997.stm| title=Duchamp's urinal tops art survey |publisher=news.bbc.co.uk|accessdate=10a de decembro 2010|date=1a de decembro 2004}}</ref>
Linio 15:
== Komenco ==
<!--[[File:Pablo Picasso and his sister Lola, c.1889.jpg|thumb|upright|Pablo Picasso kaj lia fratino Lola, ĉ. 1889]]-->
Picasso estis baptita (nomita ĉe katolikaj landoj) kiel ''Pablo Diego José Francisco de Paula Juan Nepomuceno María de los Remedios Cipriano de la Santísima Trinidad Martyr Patricio Clito<ref>{{cite web|url=http://www.biography.com/people/pablo-picasso-9440021#synopsis |title=Pablo Picasso Biography |publisher=Biography.com |accessdate=11a de aŭgusto 2014}}</ref>'', serio de nomoj honore al variaj sanktuloj kaj parencoj.<ref>La nomo en sia bapta atestilo diferencas iomete el la nomo en lia naskoregistro. [http://picasso.shsu.edu/ Reta Pikaso-Projekto]</ref> Aldone al tiuj estis Ruiz kaj Picasso, pro liaj patro kaj patrino, respektive, laŭ la hispana leĝaro. Naskiĝinta en la ĉemara urbo de [[Malago]] en la regiono de [[Andaluzio]] en Hispanio, li estis la unua filo de Don José Ruiz y Blasco (1838–1913) kaj María Picasso y López.<ref name="collier"> Hamilton, George H., William D. Halsey, Collier's Encyclopedia, Picasso, Pablo Ruiz Y, 1976, Macmillan Educational Corporation, volumeno 19, New York, paĝoj 25–26.</ref> Spite esti baptita laŭ katolika maniero, Picasso iĝos poste ateo.<ref>{{cite book|title=The Picasso Book|year=2010|publisher=Tate Publishing|isbn=9781854378439|page=124|author=Neil Cox|accessdate=1a de majo de 2013|quote=Unlike Matisse's chapel, the ruined Vallauris building had long since ceased to fulfil a religious function, so the atheist Picasso no doubt delighted in reinventing its use for the secular Communist cause of 'Peace'.}}</ref> La familio de Picasso estis mezklasa. Lia patro estis pentristo
Picasso montris pasion kaj lertecon por desegno el frua aĝo. Laŭ sia patrino,<!--<ref>{{cite book | last = Gereon Becht-Jördens | first = Peter M. Wehmeier | title = Picasso und die christliche Ikonographie: Mutterbeziehung und künstlerische Position | publisher=Dietrich Reimer Verlag | year = 2003 | location = Berlin | isbn = 3-496-01272-2}}</ref>--> liaj unuaj vortoj estis "piz, piz", nome infaneca mallongigo de ''lápiz'', la hispana vorto por "krajono".<ref>Wertenbaker 1967, 9.</ref><!--<ref>{{cite news | last = Hughes | first = Robert | title = Anatomy of a Minotaur |work=Time Magazine | date = 1 November 1971 | url = http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,905485,00.html | accessdate =23a de aŭgusto 2007}}</ref>--> El sepjaraĝa, Picasso ricevis formalan artistan trejnadon el sia patro por figura desegnado kaj olepentrado. Ruiz estis tradicia akademiisma kaj artisto kaj instruisto, kiu opiniis, ke taŭga trejnado postulas disciplinan kopiadon de majstroj, kaj desegnadon de homa korpo kaj el artefaritaj kaj el vivantaj modeloj. Lia filo tuj priokupiĝis pri arto dum malatentis pri lernejaj taskoj.
Linio 25:
En 1895, Picasso estis akre kortuŝita pro la morto de sia sepjaraĝa fratino, Conchita [konĈIta], pro [[difterio]].<ref name="theatlantic.com">{{cite web|url=http://www.theatlantic.com/unbound/flashbks/picasso/destroy.htm |title=Picasso: Creator and Destroyer – 88.06 |publisher=Theatlantic.com |accessdate=21a de decembro 2009}}</ref> Post ŝia morto, la familio translokiĝis al [[Barcelono]], kie Ruiz enpostenigis ĉe ties Lernejo de Fajnaj Artoj. Picasso progresis en la urbo, kiu foje konsideris en okazoj de tristo aŭ nostalgio kiel vera hejmo.<ref name="w13">Wertenbaker 1967, 13.</ref> Ruiz konvinkis la oficialulojn de la akademio por permesi sian filon al enirrajta ekzameno por la progresanta klaso. Tiu procezo ofte necesigis po unu monaton, sed Picasso plenumis ĝin post unu semajno, kaj la tribunalo akceptis lin, ankoraŭ 13jarulon. La studento malhavis disciplinon sed faris amikojn kiuj poste efikos super li en posta vivo. Lia patro luis ĉambreton por li ĉe la hejmo por ke la filo povu labori sole, kaj li povu kontroli lian taskaron. Ambaŭ kverelis ofte.
La patro kaj onklo de Picasso decidis sendi la junan artiston al la [[Reĝa Akademio de Beletroj de Sankta Fernando]] de Madrido, nome
== Ekkariero kaj periodoj ==
Linio 39:
Ekde [[1905]] en la pentraĵoj de Picasso ekregis la roza tono. Kompare kun la blua periodo aperis liaj verkoj malpli melankolie, la bluo restis en fono. Liaj pentromotivoj estis sorĉistoj, ŝnurdancistoj kaj arlekenoj (tristaj ĝojigistoj), klasika beleco. La "dolĉa doloro" aperas ĉiam forte sur liaj pentraĵoj. Gravaj verkoj de la periodo: ''Virino kun frugilego'' kaj ''Ŝnurdancista familio''.
[[
=== Kubista Periodo ===
Inter [[1908]] kaj [[1916]].
Linio 88:
La svisa muzeo [[artodomo Zuriko]] inter la 15-a oktobro 2010 kaj la 30-a januaro 2011 prezentis ekspozicion kun la nomo ''"Picasso - die erste Museumsausstellung 1932"'', '''Picasso - la unua muzeoekspozicio 1932''', honore al la 100-jara jubileo de la muzeo.
== Vidu ankaŭ ==
* [[Turo Pikaso]]
== Notoj ==
<references/>
Linio 110:
{{vivtempo|1881|1973|Picasso, Pablo}}
[[Kategorio:Kubismaj pentristoj]]
Linio 117 ⟶ 115:
[[Kategorio:Katalunaj pentristoj]]
[[Kategorio:Akvafortistoj]]
|