Venceslao la 2-a (Bohemio): Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Addbot (diskuto | kontribuoj)
e Roboto: Forigo de 25 interlingvaj ligiloj, kiuj nun disponeblas per Vikidatumoj (d:q155581)
KuBOT (diskuto | kontribuoj)
e Forigo de la ŝablono(j) LigoElstara kaj/aŭ LigoLeginda laŭ VP:FA; kosmetikaj ŝanĝoj
Linio 1:
{{apartigila paĝo|Venceslao}}
[[ImageDosiero:Codex Manesse Wenzel II. von Böhmen.jpg|thumb|240px|Venceslao la 2-a de Bohemio ([[Codex Manesse]], 14-a jc.)]]
'''Venceslao''', [[ĉeĥa lingvo|ĉeĥe]] ''Václav'', [[pola lingvo|pole]] ''Wacław'', (nask. la {{daton|27|septembro|1271}}, mort. la {{daton|21|junio|1305}}), estis reĝo '''Venceslao la 2-a''' de Bohemio kaj '''Venceslao la 1-a''' de Pollando.
 
== Biografio ==
* li naskiĝis la [[27-a de septembro|27-an de septembro]] de [[1271]].
* gepatroj: reĝo [[Přemysl Otakar la 2-a]] kaj Kunhuta Hungara.
* '''reĝo''' [[Bohemio|ĉeĥa]] kaj [[Pollando|pola]], '''duko''' [[Krakovo|krakova]], '''margrafo''' [[Moravio|moravia]], sinjoro en [[Supra Silezio]] kaj en [[Meißen|Mejso]] kaj sinjoro de regiono ĉirkaŭ de [[Cheb]].
* li parolis [[ĉeĥa lingvo|ĉeĥe]], [[germana lingvo|germane]], [[latina lingvo|latine]] kaj [[franca lingvo|france]].
* [[1278]] – [[1283]] li estis en kuratoreco de margrafo Oto Brandenburga. Ĉeĥa reĝlando travivis tiutempe malfacilan periodon, kiam [[Bohemio]] estis rabata je sia riĉeco de [[Brandenburgio|brandenburganoj]], dum [[Moravio]] apartenis al Rudolfo Habsburga. Venceslao estis tiutempe malliberigata en burgo [[Bezděz]] kaj poste en [[Berlino]], [[Spandau]] kaj aliaj urboj. Tiu ĉi restado por ĉiam rimarkigis psikon de la princo. Venceslao poste jam neniam senigis de nerespondeca timo el katoj kaj ŝtormoj.
* la [[21-a de majo|21-an de majo]] de [[1281]] en [[Prago]] kunvenis nobela koncilio, kiu postulis eldonon de la princo Venceslao. La koncilio ekde tiu tempo kunsidis jam daŭre fariĝinte kontraŭpezo de reĝa potenco.
* [[printempo]] de [[1282]] post malbonega rikolto el la antaŭa jaro eksplodis en [[Bohemio]] malsatmortado.
* la [[24-a de majo|24-an de majo]] de [[1283]] Venceslao alveturis Pragon, por ke li ekregu (por lia liberigo devis la ĉeĥa nobelaro pagi al la brandenburganoj per arĝento).
* la [[2-a de junio|2-an de junio]] de [[1284]] reĝino-vidvino Kunhuta edziniĝis al Záviš el Falkenstein (eksa gvidinto de ribelo kontraŭ [[Přemysl Otakar la 2-a]], kiu per sia perfido kontribuis al malvenko en [[batalo sur Moravia Kampo|Moravia Kampo]]) kaj tiu poste gvidis politikon de la lando ĝis la jaro [[1288]]. (Kunhuta vivis post la morto de la edzo en [[Hradec nad Moravicí|Opavia Hradec]], do en dukolando apartenanta al Mikolao – al eksteredzeca filo de Přemysl Otakar la 2-a).
* la [[4-a de julio|4-an de julio]] de [[1287]] reĝo Venceslao la 2-a edziĝis al Jitko Habsburga. (La geedziĝo estis interkonsentita jam en la jaro [[1276]].)
* la [[6-a de majo|6-an de majo]] de [[1288]] naskiĝo de filo Přemysl (li mortis la [[19-a de novembro|19-an de novembro]] de [[1288]]).
* [[januaro]] de [[1289]] kiam Záviš el Falkenstein estis arestita, leviĝis ondo de rezisto en vicoj de ceteraj anoj de dinastio de vitkovanoj, kies gvidanto Záviš estis kaj kiu same kiel li perfidis Přemyslon Otakaron la 2-an.
* la [[4-a de marto|4-an de marto]] de [[1289]] Rudolfo Habsburga konfirmis al la ĉeĥaj reĝoj princo-elektistecon.
* la [[6-a de oktobro|6-an de oktobro]] de [[1289]] naskiĝo de dunaskitoj [[Venceslao la 3-a|Venceslao]] (estonta reĝo de [[Bohemio]], [[Pollando]] kaj [[Hungario]]) kaj Anneto (edzo Rupreĥto Nasava).
* [[1289]] Venceslao la 2-a akiris princlandon [[Bytom|bitoman]], la saman jaron li malsukcese klopodis akiri [[Dresdeno|Dresdenon]]n.
* [[1290]] li aligis princlandojn [[Opole|opolan]] kaj [[Český Těšín|teŝinan]] kaj [[Klodsko|Klodskon]]n.
* la [[24-a de aŭgusto|24-an de aŭgusto]] de [[1290]] duko Mikolao Opavia, kiu estis komisiita pri subpremo de la ribelo de vitkovanoj, kondukis Závišon el Falkenstein de unu ribelula burgo al la alia minacante pro lia ekzekuto, se la burgoj ne kapitulacos. Unusola Vítek, frato de Záviš, ne eldonis burgon [[Hluboká nad Vltavou|Hluboká]] kaj Záviš estis do sub ĝi senkapigita per akrigita lignotabulo.
* la [[15-a de oktobro|15-an de oktobro]] de [[1290]] naskiĝo de filino Anno (edzo [[Henriko Karintia]]).
* [[1291]] Venceslao la 2-a priregis regionon ĉirkaŭ [[Cheb]] kaj dukolandon [[Krakovo|Krakovion]].
* [[1292]] li fondis monaĥejon en [[Zbraslav]].
* [[1292]] li akiris princlandon [[Racibórz|raciborzan]].
* la [[20-a de januaro|20-an de januaro]] de [[1292]] naskiĝo de filino Elizo (edzo [[Johano de Luksemburgio]]).
* [[1293]] Venceslao aĉetis [[Pirno|Pirnon]]n.
* la [[4-a de marto|4-an de marto]] de [[1293]] naskiĝo de filino Jitko (ŝi mortis la [[3-a de aŭgusto|3-an de aŭgusto]] de [[1294]]).
* la [[26-a de februaro|26-an de februaro]] de [[1294]] naskiĝo de filo Johano (li mortis la [[1-a de marto|1-an de marto]] de [[1294]]).
* la [[21-a de marto|21-an de marto]] de [[1295]] naskiĝo de filo Johano (li mortis la [[6-a de decembro|6-an de decembro]] de [[1296]]).
* la [[21-a de februaro|21-an de februaro]] de [[1296]] naskiĝo de filino Marketo (edzo Boleslao Lehnica).
* [[1297]] Venceslao la 2-a fariĝis romia vikario en [[Meißen|Mejso]].
* la [[21-a de majo|21-an de majo]] de [[1297]] naskiĝo de filino Jitko (ŝi mortis la saman tagon).
* la [[2-a de junio|2-an de junio]] de [[1297]] kronado kiel ĉeĥa reĝo.
* la [[18-a de junio|18-an de junio]] de [[1297]] mortis reĝino Jitko Habsburga.
* [[1298]] Venceslao la 2-a plenumis deziron de la mortinta edzino kaj li lasis elekti ŝian fraton Albreĥton kiel romia reĝo. Tiu tiutempe tute dependis de volo de Venceslao la 2-a, kiu krom sia princo-elektista voĉo priregis eĉ decidojn de pluaj kvar princo-elektistoj.
* [[1299]] – [[1300]] li efektivigis monerstampan reformon kaj ekde la jaro [[1300]] li lasis stampi pragajn groŝojn.
* [[1300]] li eldonis ministan leĝaron – IUS REGALE MONTANORUM.
* [[1300]] Venceslao akiris [[Grandpolio|Grandpolion]]n, [[Kujavio|Kujavion]]n kaj orientan [[Pomerio|Pomerion]]n.
* [[aŭgusto]] de [[1300]] li estis kronita kiel pola reĝo.
* [[1301]] kiam arpadanoj estis formortintaj, li realigis sian filon Venceslaon sur hungaran tronon, per kio Přemyslidoj sukcesis krei imperion pli granda ol estis la romia imperio. Sed tio plaĉis nek al [[papo]] nek al romia reĝo kaj ambaŭ klopodis akiri aliancanojn de Venceslao la 2-a al sia flanko.
* la [[26-a de majo|26-an de majo]] de [[1303]] geedziĝo al Riĥenzino Pola, kiu akceptis nomon Elizo, pli poste nomata Rejĉka.
* [[1304]] Venceslao invadis [[Hungario|Hungarujon]] kaj li forveturis de tie la filon kaj la [[ĉeĥaj kronadjuveloj|kronadjuvelojn]].
* [[1304]] romia reĝo Albreĥto Habsburga almarŝegis kun soldatarao en Bohemion kaj post malsukcesa sieĝado de [[Kutná Hora]] ŝirmata de Henriko el [[Česká Lípa|Lipá]], li estis devigita retiriĝi. Venceslao la 2-a poste tute likvidis lian armeon.
* la [[15-a de junio|15-an de junio]] de [[1305]] naskiĝo de filino Anneto (edzo Henriko Javora).
* la [[18-a de junio|18-an de junio]] de [[1305]] Venceslao la 2-a subiĝis al [[ftizo]].
 
{{Antaŭuloj-Posteuloj
Linio 62:
 
== Vidu ankaŭ ==
* [[Přemyslidoj]]
 
[[Kategorio:Mortintoj en 1305]]
Linio 69:
[[Kategorio:Regantoj de Ĉeĥio]]
[[Kategorio:Princoj-elektistoj de Bohemio]]
{{LigoElstara|cs}}