Torpedo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Addbot (diskuto | kontribuoj)
e Roboto: Forigo de 49 interlingvaj ligiloj, kiuj nun disponeblas per Vikidatumoj (d:q165363)
KuBOT (diskuto | kontribuoj)
e Forigo de la ŝablono(j) LigoElstara kaj/aŭ LigoLeginda laŭ VP:FA; kosmetikaj ŝanĝoj
Linio 4:
Dum la napoleonaj militoj, [[Robert Fulton]] usona inventisto eksperimentis pri maraj minoj, kiujn li nomis torpedo (post latina nomo de [[rajo]]). La stangotorpedo de la 19-a jc. estis nur simpla eksplodaĵo je fino de stango, kiu eksplodis, kiam tuŝis ĝi trunkon de malamika ŝipo.
 
== modernaj torpedoj ==
 
La modernan torpedon realigis la brita inĝeniero [[Robert Whitehead]] (1866) je komisio de la aŭstra mararmeo (1864). Tiu torpedo longis 4 m kun diametro de 36 cm, pezis 136 kg kun la dinamito de 8 kg. Ĝin pelis densigaera motoro per pelaj helicoj. Oni regis la mergiĝon per hidrostatikaj valvoj, kiu direktis la stirilojn. Tiu torpedo povis antaŭeniĝi per 6 knotoj (11 km/h), kaj havis la atingopovon de 180–640 m.
Linio 10:
La direktan reguligon solvis la apliko de [[giroskopo]] ekde 1895 (tiu ebligis korekton per stiraj padeloj).
 
== hodiaŭaj torpedoj ==
La pelado okazas per akumulatoroj kaj elektromotoro; ilin celgvidas ofte sonaroj (aktiva akustika torpedo, aperis dum la dua mondmilito) aŭ bruo de la celo (pasiva akustika torpedo).
 
== ceteraj ==
''[[Kaiten (torpedo)|Kaiten]]'' estis speco de torpedo portanta sinmortigantan piloton; ĝin kreis kaj uzis la japana mararmeo en la fina parto de la [[dua mondmilito]].
 
Linio 19:
 
[[Kategorio:Armiloj]]
 
{{LigoElstara|he}}