Letero de Barnabaso: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Addbot (diskuto | kontribuoj)
e Roboto: Forigo de 16 interlingvaj ligiloj, kiuj nun disponeblas per Vikidatumoj (d:q262557)
Linio 1:
La '''Letero de Barnabaso''' (greke: Επιστολή Βαρνάβα, hebree: איגרת בארנבס) estas [[Apokrifoj|apokrifaĵo]] de la [[Nova Testamento]], [[Greka lingvo|antikvgreke]] skribita ene de tempa periodo de 70 kaj 132 p.K. Spite de sia anonimeco, la sekva tradicio ĝin atribuis al Sankta [[Barnabaso]], kunlaboranto de [[Sankta Paŭlo]], sed tiu atribuado estis certe provo doni al ĝi gravecon, senutile, tamen, ĉar la posta historia kritiko pri tio montris malpravecon.
 
Ĝi apartenas al la tieldirita Subapostola Literaturo aŭ tiu de la [[Apostolaj Patroj]], inkludanta iujn tekstojn verkitajn en la prakristana medio (fino de la 1a1-a jarcento – komenco de la 2a2-a) kiuj ĝuis grandan konsideron en la [[Eklezio]] de la unuaj jarcentoj. La letero de Barnabaso estis konsiderita, ĉe iuj lokaj kristanaj eklezioj, ĝis la 4a4-a jarcento kiel parto de la Nova Testamento kaj, ĉar tia, enhavigita, ekzemple, en la ''[[Codex Claromontanus]]'' kune kun la [[Paŝtisto de Hermaso]], sed ignorita de aliaj katalogoj.
 
== Epoko de la kompilado ==
La historiistoj reirigas la originon de la verko al la jaroj de la intervalo inter [[70]] kaj [[132]]. Fakte, la versegoj 3-4 de la 6a6-a ĉapitro mencias la "templon detruitan de malamiko, kiun la servistoj de malamikaro rekonstruos": tial la letero ne povas datiĝi antaŭ la jaro 70, jaro de la detruo de la [[Dua Templo]] en [[Jerusalemo]] dum la [[Unua Juda-Romia Milito]] kaj plejverŝjane ne post la jaro 132, jaro en kiu, sekve la romia venko dum la [[Tria Juda-Romia Milito]], ne estis penseble ke la romianoj intencus rekonstrui la templon.<ref name=>Kirby.</ref> Kaj ankaŭ estas aludate (4,4-5) al aliro al la romia imperiestra trono de [[Nerva]] (kiu regnis de [[96]] al [[98]]) kaj al la falo de la [[Flavia dinastio]].<ref>Crossan, p. 121.</ref>
 
La historiistoj reirigas la originon de la verko al la jaroj de la intervalo inter [[70]] kaj [[132]]. Fakte, la versegoj 3-4 de la 6a ĉapitro mencias la "templon detruitan de malamiko, kiun la servistoj de malamikaro rekonstruos": tial la letero ne povas datiĝi antaŭ la jaro 70, jaro de la detruo de la [[Dua Templo]] en [[Jerusalemo]] dum la [[Unua Juda-Romia Milito]] kaj plejverŝjane ne post la jaro 132, jaro en kiu, sekve la romia venko dum la [[Tria Juda-Romia Milito]], ne estis penseble ke la romianoj intencus rekonstrui la templon.<ref name=>Kirby.</ref> Kaj ankaŭ estas aludate (4,4-5) al aliro al la romia imperiestra trono de [[Nerva]] (kiu regnis de [[96]] al [[98]]) kaj al la falo de la [[Flavia dinastio]].<ref>Crossan, p. 121.</ref>
 
Pri la areo de la komponado de la letero, tiu ĉi entenas indicojn por situigi geografian lokon de la majstro liveranta instruaĵojn aŭ de la disĉiplo kiu ilin trankskribis. Studuloj ĉeftrajte akordas pri origino en la orienta mediteranea greklingva zono.<ref>Treat, p. 613.</ref>
Linio 29 ⟶ 28:
* en manuskripto (''Codex Petropolitanus Lat. Q.v.I.'' n.38-39) enhavanta la latinan version kvankam nekompletan.
 
En iuj ekleziaj medioj ĝi estis respektata kiel kanona verko. [[Klemento de Aleksandrio]] ĝin citas kaj konsideras eron de la “Sanktaj Skriboj”, kaj [[Origeno]] ĝin taksas kiel unu el la [[Katolikaj Leteroj]]; eĉ la ''[[Codex Sinaiticus]]'', gravega manuskripto de la 4a4-a jarcento, ĝin inkluzivas en la Nova Testamento<ref name="Kirsopp" />
 
== NotojReferencoj ==
{{Referencoj}}
<references/>
 
==Bibliografio Literaturo ==
*Kraft, Robert A., ''Barnabas and the Didache'': Volume 3 of The Apostolic Fathers: A New Translation and Commentary, edited by Robert Grant. New York: Thomas Nelson and Sons, 1965. [http://ccat.sas.upenn.edu/rs/rak/publics/barn/barndidintro.htm]
*Treat, Jay Curry, in ''The Anchor Bible Dictionary'', v. 1, pp. 613-614.
Linio 40 ⟶ 39:
* John Dominic Crossan, ''The Cross that Spoke: The Origins of the Passion Narrative'', 1988, ISBN 0-06-254843-3
* Kirby, Peter. "Epistle of Barnabas." ''Early Christian Writings''. 2006. 2 Feb. 2006 <http://www.earlychristianwritings.com/barnabas.html>.
* Migne. Patrologia graeca, 2a2-a vol.
 
== Eksteraj ligiloj ==