Leo Jogiches: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
{{Informkesto homoj
'''Leo(n) Jogiches''' (17a Junio 1867 &ndash; 10a Marto 1919),<ref name="GSE"> Prokhorov, Aleksandr Mikhaĭlovich, 1982, Jogiches, Leo, Great Soviet Encyclopedia, Macmillan Educational Company, New York, New York, lccn=73010680</ref> konata ankaŭ laŭ lia partia nomo '''Leon Tyszka''' (''Tyska'', ''Tyshko'', ''Tyshka'') estis [[Marksismo|marksisma]] revoluciulo aktiva en [[Litovio]], [[Pollando]], kaj [[Germana Regno|Germanio]].
|Nomo = Leo Jogiches
|Familinomo =
|Esperantigita =
|Portreto = Leo Jogiches 01.jpg
|Priskribo =
|Grandeco de bildo =
|Fono =
|Dato de naskiĝo = [[17-a de junio]] [[1867]]
|Loko de naskiĝo = [[Vilno]]
|Dato de morto = [[1-a de marto]] [[1980]]
|Loko de morto = [[Berlino]]
}}
'''Leo(n) Jogiches''' (17a17-a Juniode junio 1867 &ndash; 10a10-a Martomarto 1919),<ref name="GSE"> Prokhorov, Aleksandr Mikhaĭlovich, 1982, Jogiches, Leo, Great Soviet Encyclopedia, Macmillan Educational Company, New York, New York, lccn=73010680</ref> konata ankaŭ laŭ lia partia nomo '''Leon Tyszka''' (''Tyska'', ''Tyshko'', ''Tyshka'') estis [[Marksismo|marksisma]] revoluciulo aktiva en [[Litovio]], [[Pollando]], kaj [[Germana Regno|Germanio]].
 
== Biografio ==
Jogiches estis en [[Vilnius]], sia naskoloko, samtempulo de [[Feliks Dzerĵinskij]] kaj de Arkadi Kemer. Oni konas malmulte pri la komencaj jaroj de Jogiches pro la sekretema laborkutimaro de la konspiraj jaroj. Li aliĝis al revolucia etoso kaj iĝis estro ĉirkaŭ 1885 antaŭ esti arestita en 1888 kaj 1889.<ref name="GSE"/> En 1893 li helpis formi la novan organizon de la [[Social-Demokrata Partio de la Reĝlando Pollando kaj Litovio|Social-Demokrata Partio]] de la [[Kongresa Pollando|Reĝlando Pollando]] (SDKP, poste SDKPiL) kun [[Rosa Luxemburg]]. Jogiches kaj Luxemburg enamiĝis unu de alia, kio daŭris ilia tuta vivo spite la malfacilojn.<ref>{{cite book |last1=Lŭemburg |first1=Rosa |last2=Jogiches |first2=Leo |title=Comrade and Lover: Rosa Lŭemburg's Letters to Leo Jogiches |year=1979 |publisher=Pluto press. |isbn=0861043472 |others=Ettinger, Elżbieta (trad.)}}</ref> La verko de ambaŭ ne povas esti separata, kvankam kun klara [[labordivido]], Jogiches estis organizanto dum Luxemburg estis teoriulino.
 
Jogiches estis fondinta membro de la [[Spartakisma Ligo]], revolucia [[politika maldekstro|maldekstra]] organizo de la [[Social-Demokrata Partio de Germanio]], formita komence de la [[Unua Mondmilito]] fare de [[Karl Liebknecht]], Luxemburg, [[Franz Mehring]] kaj aliaj. La 1a1-a de Januarojanuaro 1919 la Ligo iĝis la [[Komunista Partio de Germanio]].
 
La Spartaka Ligo kondukis al la germana [[Germana Revolucio|komunisma revolucio]] de 1918/1919, kiu malsukcesis, post kio Luxemburg kaj Liebknecht estis murditaj de [[Libera korpuso|registaraj trupoj]]. Jogiches estis murdita en Berlino kiam li klopodis enketi pri la murdoj de Luxemburg kaj Karl Liebknecht.
 
==Vidu ankaŭReferencoj ==
{{Referencoj}}
*[[Luksemburgismo]]
 
==Referencoj Vidu ankaŭ ==
*[[Luksemburgismo]]
{{Reflist}}
 
== Eksteraj ligiloj ==
*[http://www.marxists.org/archive/zinoviev/works/1919/04/01.htm ''New Crime of the German "Social-Democratic Government"''] prelego de [[Grigori Zinoviev|Zinoviev]] post la morto de Jogiches.