Ĉelo (biologio): Malsamoj inter versioj
[kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Kani (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
Kani (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
||
Linio 5:
La [[ĉelteorio]], proponita en [[1838]] por vegetaloj kaj en [[1839]] por animaloj,<ref>Aréchiga, H. (1996). Siglo XXI, eld. Los fenómenos fundamentales de la vida. p. 178. ISBN 9789682320194.</ref> de [[Matthias Jakob Schleiden]] kaj [[Theodor Schwann]], postulas ke ĉiuj organismoj estas komponitaj de ĉeloj, kaj ke ĉiuj ĉeloj derivas el aliaj antaŭaj. Tiele, ĉiaj vivaj funkcioj eliras el la ĉela maŝinaro kaj el la interagado inter apudaj ĉeloj; krome, la havo de [[genetiko|gena informaro]], bazo de la [[Heredo (genetiko)|heredo]], en sia [[DNA]] permesas la transmitadon de tiu el generacio al generacio.<ref>Maton, Anthea; Hopkins, Jean Johnson, Susan LaHart, David Quon Warner, Maryanna Wright, Jill D (1997). Cells Building Blocks of Life. New Jersey: Prentice Hall. ISBN 0-13-423476-6.</ref>
{{redaktata}}
La apero de la unua organismo [[vivo|viva]] sur la [[Tero]] kutime asociiĝas al nasko de la unua ĉelo. Kvankam ekzistas multaj hipotezoj kiuj spekulativis kiel tio okazis, kutime tio priskribas ke la procezo komencis danke al la transformado de neorganikaj molekuloj al organikaj laŭ taŭgaj mediaj kondiĉoj; post tio, tiuj [[biomolekulo]]j asociiĝas okazigante komplikajn entojn kapablajn memkopiiĝis. Ekzistas ebla pruvaro [[
== Konsisto ==
Linio 29:
[[Dosiero:Ĉelstrukturo.svg|500px|eta|center|biologia ĉelo]]
== Historio
La historio de la [[ĉelbiologio]] estis ligita al [[Historio de tekniko|teknika disvolviĝo]] kiu eltenis ties studadon. Tiele, la unua alproksimiĝo al ties morfologio komencis per la popularigo de la pra-[[mikroskopo]] konstruita per [[Lenso (optiko)|lensoj]] komponitaj en la [[17a jarcento]], komplementata per diversaj [[histológica|histaj teknikoj]] por [[optika mikroskopo]] en la [[19a jarcento|19a]] kaj [[20a jarcento]]j kaj atingas plej altan nivelon rezolucian pere de la studado per [[elektrona mikroskopo|elektrona]], fluoreska kaj kunfokusa mikroskopoj, inter aliaj, jam en la 20a jarcento. La disvolvigo de [[Molekula biologio|molekula]] konaro, bazita sur la manipulado de [[Nuklea acido|nukleaj acidoj]] kaj [[enzimo]]j permesis analizon pli detalan laŭlonge de la [[20a jarcento]].<ref>Bechtel, William (2005). Discovering Cell Mechanisms: The Creation of Modern Cell. Cambridge University Press. ISBN 052181247X.</ref>
=== Malkovroj ===
* [[1665]] : [[Robert Hooke]] malkovris ĉelojn en [[korko]], poste en vivantaj plantoj, per [[mikroskopo]]j.
* [[1839]] : [[Theodor Schwann]] malkovris ke plantoj kaj bestoj konsistas el ĉeloj, konkludante ke ĉeloj estas komuna unuo de strukturo kaj evoluo, tiel fondanta [[ĉel-teorio]]n. [[Schwann-ĉelo]]j estas nomitaj laŭ li.
|