Lublina unio: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e Maksim movis paĝon Lublina Unio al Lublina unio
kompletigo laŭ pola vikipedio
Linio 1:
[[Dosiero:Herb Rzeczypospolitej Obojga Narodow.svg|160px|thumb|left|Blazono de la [[Respubliko de Ambaŭ Nacioj]]]]
[[Dosiero:Unia Lubelska.JPG|300px|thumb|right|''Lublina Unio'' - la pentraĵo de [[Jan Matejko]]]]
'''Lublina Unio''' - unuiĝo de [[Pollando|Pola Regno]] kaj [[Granda Duklando Litova]] kreita la [[1-an de julio]] [[1569]] dum sejmo en [[Lublino]]. Ĝi estis [[reala unio]], kontraste al antaŭaj, [[persona unio|personaj unioj]] polaj-litovaj, kie komuna estis nur persono de [[monarko]].
 
Ĝi estis aprobita la [[28-an de junio]], subskribita la [[1-an de julio]] kaj fine ratifita de reĝo la 4-an de julio 1569. Ĝi estigis novan ŝtaton[[ŝtato]]n, nomatan [[Respubliko de Ambaŭ Nacioj]], kie komunaj estis: [[reĝo]], [[sejmo]], valuto, eksterlanda kaj defenda politikoj[[politiko]]j. Apartaj restis fiskoj, armeoj[[armeo]]j, oficoj kaj juĝistaroj.
 
== Konsekvencoj de la unio ==
[[Dosiero:Irp1569.jpg|300px|thumb|right|Respubliko de Ambaŭ Nacioj post 1569]]
* - plifortigo de [[magnato|magnataro]] havanta grandajn bienojn[[bieno]]jn, celanta redukti reĝan kaj [[nobelo|nobelaran]] potencon
* - evoluo de [[Varsovio]] kie kunvenis [[Sejmo (Pollando)|sejmo]], estis elektataj reĝoj kaj kie depost la 16-a jarcento rezidis reĝo kun siaj oficistoj
* - al Pola Regno estis aligita [[Ukrainio|ukraina lando]]
* - [[litovoj|litva]] kaj [[rutenoj|rutena]] nobelaro rapide iĝis pollingvaj - [[pola lingvo]] post iama tempo fariĝis lingvo de elito
* - Pollando engaĝiĝis al orientaj aferoj: militoj[[milito]]j kontraŭ Moskvio, [[Turkio]] kaj [[Tataroj]]
* - kreskis respekto al la lando kiu ligis orienton[[Azio|Orienton]] kaj okcidenton[[Okcidenta Eŭropo|Okcidenton]]
* - nobelaro iĝis "politika nacio"
 
==Bibliografio==
* [http://www.law.uj.edu.pl/~khpp/fontesu/1569.htm Teksto de la Unio]
* G. Błaszczyk, ''Litwa na przełomie średniowiecza i nowożytności'', ([[Litovio]] lime de [[mezepoko]] kaj moderneco), [[Poznań]] 2002
* E. Dubas-Urwanowicz, ''Stosunek Korony do unii z Litwą w latach 1562-1574'' (Rilatoj de Krono al la [[unio]] kun Litovio en la jaroj 1562-1574), „Studia Podlaskie”, vol. 5, jarlibro 1995
* [[Oskar Halecki]] ''Dzieje unii jagiellońskiej'' (Historio de Jagelona Unio), vol. 2, [[Kraków]] 1920
* Oskar Halecki ''Przyłączenie Podlasia, Wołynia i Kijowszczyzny do Korony'' (Aligo de [[Podlaĥio]], [[Volinio]] kaj [[Kievo|Kievio]] al Krono), Kraków 1915
* A. Witusik (redaktoro),'' Unia Lubelska 1569 roku w dziejach Polski i Europy'' (Lublina Unio 1569 en [[historio]] de Pollando kaj [[Eŭropo]]), [[Lublin]] 2004.
 
== Vidu ankaŭ ==
Linio 23 ⟶ 30:
[[Kategorio:Historio de Litovio]]
[[Kategorio:Historio de Pollando]]
[[Kategorio:Historio de Belarusio]]
[[Kategorio:Historio de Ukrainio]]