7 Iriso: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Alidirektigis al 7 Irido |
Tie mi estas tre ĝenata : Eponima diino Iriso (mitologio), sed malkovraĵo de Naoto Sato : 26998 Iriso. Trudas min konservi oficialan nomon 7 Iris (Irido = floro) / Navigilo / Nova referenco elde Minor Planet Center / Gm |
||
Linio 1:
{{Informkesto astronomia objekto
|Nomo = 7 ''Iris''
|Bildo = 7Iris-LB1-richfield-mag10.jpg
|Bildo_priskribo = 7 Iris sur fono de steloj
|Kategorio = Asteroido
|Numero =
|Dato_de_malkovro = {{dato|13|aŭgusto|1847}}
|Loko_de_malkovro = [[Royal Greenwich Observatory]] ([[Britio]])
|Malkovrinto = [[John Russell Hind]]
|Oficiala_nomo = 7 Iris
|Alia nomo =
|Granda_duonakso = 357,019 [1 E9 m|Gm]] (2,387 [[Astronomia unuo|AU]])
|Periapsido = 274,729 Gm (1,836 AU)
|Apoapsido = 439,310 Gm (2,937 AU)
|Discentreco = 0,230
|Periodo = 1 346,628 [[tago|t]] (3,69 [[jaro|j]])
|Cirkulrapido = 19,02 km/s
|Klinangulo = 5,523° (sur la [[ekliptiko]])
|Meza_anomaliangulo = 135,770°
|Longitudo_de_suprenira_nodo = 259 766°
|Argumento_de_periapsido = 145,406°
|Diametro = 199,8<ref>JPL Small-Body Database Browser</ref>
|Dimensioj = 240 × 200 × 200 km<ref name = "masoj">[http://home.earthlink.net/~jimbaer1/astmass.txt ''Recent Asteroid Mass Determinations maintained by Jim Baer'' (Freŝaj determinoj de asteroidaj masoj tenitaj de Jim Baer)] {{lingvokodo|en}}</ref>
|Denso = ~ 2 720 kg/m<sup>3</sup><ref name = "masoj" />
|Maso = 1,36 ×10<sup>19</sup> kg<ref name = "masoj" />
|Falakcelo = ~ 0,055 m/s<sup>2</sup>
|Liberiga_rapido = ~ 0,11 km/s
|Rotacia_periodo = 0,2975 [[tago|t]] (7,139 [[horo]]j)
|Aksa_kliniteco = ~ 85°
|Albedo_geom = 0,277
|Temperaturo_min = 171 [[Kelvino|K]]
|Temperaturo_maks = 275 K (+2 [[Grado celsia|°C]])
|Absoluta_magnitudo = 5,51
|Spektroklaso = S
|Videbla_magnitudo_min = 11,4
|Videbla_magnitudo_maks = 6,7
|Angula_diametro_min = 0,07"
|Angula_diametro_maks = 0,32"
}}
'''7 ''Iris''''' estas tre granda asteroido de la [[asteroida zono]]. Ĝia hela surfaco kaj malgranda distanco de
[[Suno]] faras de ĝi kvaran plej brilantan objekton de tiu zono, post [[4 Vesta]], [[Cereso]] kaj [[2 Palaso]] ;
sed dum la [[opozicio (astronomio)|opozicio]], ĝi povas havi [[videbla magnitudo|videblan magnitudon]] de
7,8 kaj esti vidita per [[binoklo]]j. Dum maloftaj opozicioj ĝia magnitudo povas atingi 6,7.
==Malkovro==
''Iris'' estas la sepa malkovrita asteroido, unua malkovraĵo la [[Britio|brita]] [[astronomo]] [[John Russell Hind]].
Ĝi ricevis la nomon ''Iris'', tiu de [[Iriso (mitologio)|Iriso]] (greke ''Ίρις''), la heroldino de la
[[helena mitologio|helenaj gedioj]].<ref>La nomon "Iriso" portas la asteroido [[26998 Iriso]], pro tio oni donu al 7 Iris ĝian oficialan nomon.</ref>
Kiel la "grandaj" planedoj, la unue-trovataj asteroidoj ricevis [[astronomia simbolo|astronomian simbolon]].
Tiu de ''Iris'' estas [[Dosiero:7 Iris Astronomical Symbol.svg|20px|Stelo sub ĉielarko]].
==Ecoj==
La analizo de ĝia [[luma kurbo]] montras malglatan surfacon<ref>[http://www.rni.helsinki.fi/~mjk/IcarPIII.pdf ''Shape model deduced from lightcurve'' (Modelo deduktita de la luma kurbo)] {{lingvokodo|en}}</ref>,
kaj aksan klinitecon de ĉirkaŭ 85°: unu poluso eksponiĝas al [[Suno]] dum la [[somero]], tio kio devas
estigi grandajn temperaturajn diferencojn. Ĝia surfaco montras variajn [[albedo]]jn, notinde eblan helan
areon en la norda duonglobo<ref>[http://adsabs.harvard.edu/cgi-bin/nph-bib_query?bibcode=1993A%26AS..101..621H&db_key=AST&data_type=HTML&format=&high=43957df91429645 ''Spots on 4-VESTA and 7-IRIS - Large Areas or Little Patches'' (Punktoj sur 4 Vesta kaj 7 Iris - grandaj aeroj aŭ malgrandaj makuloj)] {{lingvokodo|en}}</ref>.
Ĝenerale ĝia surfaco aperas hela, kaj ŝajnas miksaĵo de [[metalo]]j ([[fero]], [[nikelo]]) kun
[[magnezio|magneziaj]] kaj [[fero|feraj]] [[silikato]]j, simila al la [[L-tipa ĥondrito|L-tipaj]] kaj
[[LL-tipa ĥondrito|LL-tipaj ĥondritoj]]. Iris estus grava fonto de tiatipaj [[meteoroido]]j.<ref>[http://adsabs.harvard.edu/cgi-bin/nph-bib_query?bibcode=1997A%26A...321..652M&db_key=AST&data_type=HTML&format=&high=43957df91431538 ''(7) Iris: a possible source of ordinary chondrites?'' (7 Iris, ebla fonto de ordinaraj ĥondritoj ?)] {{lingvokodo|en}}</ref>
Ĝia diametro estis kalkulita post [[kaŝado (astronomio)|kaŝadoj]] de steloj la {{daton|26|majo|1995}}
kaj {{daton|25|julio|1997}}. Ambaŭ observoj donis diametron de ĉirkaŭ 200 km.
En [[novembro]] [[2006]], 7 Iris estis observita per [[radaro]] elde la [[radioteleskopo de Arecibo]],<ref>[http://www.researchgate.net/publication/222688058_Radar_imaging_of_Asteroid_7_Iris ''Radar imaging of Asteroid 7 Iris'' de S.J. Ostro, C. Magri, L.A.M. Benner, J.D. Giorgini, M. Nolan kaj A.A. Hine] {{lingvokodo|en}}</ref> toi, kiu konfirmis la malglatecon de ĝia surfaco.
== Noto kaj referencoj ==
<references /> <!-- Helpo : http://eo.wikipedia.org/wiki/Helpo:Referencoj kaj piednotoj -->
==Eksteraj ligiloj==
* {{en}} [http://adsabs.harvard.edu//full/seri/MNRAS/0007//0000299.000.html Malkovro de Iris]
* {{en}} [http://ssd.jpl.nasa.gov/sbdb.cgi?sstr=7;orb=0;cov=0;log=0;cad=1#cad JPL Small-Body Database Browser: 7 Iris]
*{{en}} [http://minorplanetcenter.net/db_search/show_object?object_id=7 Slipo de (7) Iris (de ''IAU Minor Planet Center'')]
{{sinsekvo
|titolo = [[Listo de asteroidoj (1–1000)#1–50|Listo de asteroidoj (1 - 1000)]]
|antaŭ = [[6 Hebo]]
|periodo = '''7 ''Iris'''''
|post = ''[[8 Flora]]''
}}
[[Kategorio:Asteroidoj de la ĉefa zono|Iris]]
| |||