Psika malsano: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Kani (diskuto | kontribuoj) |
Kani (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
||
Linio 1:
'''Psika''' aŭ '''mensa malsano''' - aŭ en pli afabla vortumo '''psika''' aŭ '''mensa perturbo'''<ref>ekzemple laŭ la lingvouzo de la [[Klasifiko Internacia de Malsanoj]] de la [[Monda Organizaĵo pri Sano]]</ref> respektive (dubinde ĉu pli afable aŭ malafable) '''mensa malordo'''<ref>en la [[Diagnoza kaj Statistika Manlibro de Mensaj Malordoj]] (DSM) publikigata en Usono</ref> - estas malsano konsistanta el grava ŝanĝiĝo en konduto de psike sanaj homoj. La pensado, sentado kaj [[konduto]] povas esti malutilaj, [[Sufero|suferigaj]] kaj kelkfoje danĝeraj. Ĝin povas kaŭzi [[damaĝo]] aŭ malĝusta funkciado de [[cerbo]]. Oni supozas ankaŭ heredajn kaŭzojn.
Psika malsano estas mensa aŭ kondutisma padrono aŭ anomalio kiu kaŭzas aŭ [[sufero]]n aŭ difektitan kapablon funkcii en ordinara vivo ([[handikapo]]), kaj estas ne evolue aŭ socie normiga. Psikaj malsanoj estas ĝenerale difinitaj per kombinaĵo de kiel persono sentas, agas, pensas aŭ perceptas. Tio povas esti rilata al specialaj regionoj aŭ funkcioj de la [[cerbo]] aŭ cetero de la [[nerva sistemo]], ofte en socia kunteksto. Psika malsano estas unu aspekto de [[mensa sano]]. La scienca studo de psikaj malsanoj estas nomita [[psikopatologio]].
La kialoj de psikaj malsanoj estas multfacetaj kaj en kelkaj kazoj neklaraj, kaj teorioj povas asimili trovojn de vico da kampoj. Servoj estas bazitaj en [[Psikiatria hospitalo|psikiatriaj hospitaloj]] aŭ en la [[komunumo]], kaj taksoj estas aranĝitaj fare de [[psikiatro]]j, klinikaj psikologoj kaj klinikaj socialhelpantoj, uzante diversajn metodojn sed ofte fidante je observado kaj demandado. Klinikaj terapioj estas disponigitaj fare de diversaj menssanprofesiuloj. [[Psikoterapio]] kaj psikiatria farmacio estas du gravaj terapielektoj, kiel estas sociaj intervenoj, kunulsubteno kaj memhelpo. En malplimulto de kazoj eble ekzistos kontraŭvola [[aresto]] aŭ kontraŭvola [[terapio]], kiam leĝaro permesas. [[Stigmato]] kaj [[diskriminacio]] povas aldoniĝi al la sufero kaj handikapo asociita kun psikaj malsanoj (aŭ kun estadoj diagnozitaj aŭ taksitaj kiel havante psikan malsanon), kondukante al diversaj sociaj movadoj provantaj pliigi komprenon kaj defion al socia ekskludo. Preventado nun aperas en kelkaj menssanigaj strategioj.
==Mensa sano==
| |||