Ĵuraso (montaro): Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
KuBOT (diskuto | kontribuoj)
e Forigo de la ŝablono(j) LigoElstara kaj/aŭ LigoLeginda laŭ VP:FA; kosmetikaj ŝanĝoj
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
[[Dosiero:Creux du Van.jpg|eta|300px|dekstra|''[[Creux du Van]]'' en Ĵuraso]]
== Enkonduko ==
'''Ĵuraso''' estas [[montaro]] unuavice en nordokcidenta [[Svislando]], [[Germanio]]kaj kajkoncernaj limrigiono [[Francio]]. Ĝi situas nord-okcidente de la [[Alpoj|alpa ĉeno]]. Ĝia pli alta pinto estas la ''Crêt de la neige'' (esperante, Kresto de la neĝo), je 1720 m.
 
== Nomo ==
La vorto '''ĵura''' origine devenas el la [[kelta lingvo]]. La keltoj nomis la montaron ''Ĵor'', la romianoj ''Juris'', kio signifis "arbaro" aŭ "arbarlando". La nomo estis supozeble elektita pro la vastaj arbaroj en la ĵurasa montaro. La germanaj ''ĵuraso-kamparoj'' ricevis sian nomon tra la ĉirkaŭvojo de la nomdono por la ŝtonformacio. Unue [[Alexander von Humboldt]] enkondukis 1795 la esprimon [[Ĵurasio|ĵurasia ŝtonaĵo]] por la nomdona kalkŝtonaĵo el la svis-franca ĵuraso. Poste la esprimo estis enkondukita de [[Alexandre Brongniart]] ([[1829]]) por karakterizi la geologian ŝtonformacion [[Ĵurasio]]. Nur pli poste en la 19-a jarcento oni nomis ankaŭ la [[ŜvabaŜvabia AlboĴuraso|ŜvabanŜvabian AlbonĴurason]] kaj la [[Frankonia Ĵuraso|FrankanFrankonian AlbonĴurason]] ĵurasiajn montarojn. Tiuj regionoj situas en suda [[Germanio]], pli nordoriente de la "kerna" Ĵuraso, kaj nur en vasta senco konsidereblas etentiĝoj de la montaro.
 
== Geologio ==
Linio 15:
 
== Esperanto-movado ==
La regiono de Ĵuraso estas forte ligita kun la historio de [[Esperanto]]. El tiu regioneregiono devenas personecoj kiel [[Edmond Privat]] kaj [[Claude Gacond]], kaj en la urbo [[La Chaux-de-Fonds]] en la centro de la Ĵuraso troviĝas en la Urba Biblioteko [[CDELI]], kiu posedas unu el la plej grandaj [[Esperanto-biblioteko]]j de la mondo.
 
== Vidu ankaŭ ==
* [[Kantono Ĵuraso]]
* [[Jura (departemento)]]
* [[Ŝvabia Ĵuraso]]
* [[Frankonia Ĵuraso]]