Grundo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
KuBOT (diskuto | kontribuoj)
e Bot: Korektado de vikia sintakso; kosmetikaj ŝanĝoj
Linio 2:
 
== Karakterizaĵo laŭ P.V. ==
Laŭ ''[[Plena Vortaro de Esperanto]]/''[[Reta Vortaro]]: '''Grundo'''
:Tero, konsiderata laŭ sia kemia konsisto, sia kvalito por kulturo, sia firmeco por konstruo aŭ alia uzado: ''sabla, malseka grundo; en la malseka argila grundo oni povis vidi la postesignojn de la iliaj piedoj [1]; tiu grundo ne taŭgas por greno, por dancado; la geologo esploris la konsiston de la grundo; (figure) ; prepari favoran grundon por la propagando; (figure) ; ni do restu sur la firma grundo de la konstatitaj faktoj.'' Vidu ankaŭ: [[fundo]], [[tereno]]
 
== Konsisto ==
Ĝi konsistas el [[mineralo]]j kaj [[organika materio]] kaj estas influata de infiltranta [[pluvakvo]]. Kelkaj [[grundotipo|grundotipoj]]j estas influataj ankaŭ per akvo de riveraj [[inundo|inundoj]]j kaj aliaj tipoj de akvo. La organika materio havas vivantan parton, tiel nomatan [[edafo|edafon]]n kaj rizomason, do [[Radiko#Botaniko|plantradikojn]]. Krome, por la fekundeco tre gravas ne vivanta organika materialo, kiu nomiĝas [[humo]]. Ne organika parto estas en ĉiuj tri agregostatoj - gaza, solida kaj likva. Enhavo de likvoj kaj gazo ŝanĝiĝas dum jaro, alia estas ekzemple printempe kaj somere, k.s. La solida, ne organika parto konzistas de partikuloj diverse grandaj, enhavo de diverse grandaj partikloj (ĉu la plej multaj estas [[sablo|sableroj]], aŭ estas multe da ŝtonetoj kaj ŝtonoj en grundo k.s.) tre influas la plej diversajn kvalitojn de grundo. Krome, tre grava estas ankaŭ kemia kvalito de la elira materialo.
 
== Esploro, atento kaj laŭdado ==
[[https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/LOGO_Ann%C3%A9e_internationale_des_sols_2015.jpg/220px-LOGO_Ann%C3%A9e_internationale_des_sols_2015.jpg]]
2015 estas proklamita JARO de la GRUNDOJ.
 
== Proverbo ==
Ekzistas pluraj [[proverbo]]j pri grundo (tero) en la [[Proverbaro Esperanta]] de [[L. L. Zamenhof]], inter ili<ref>[http://eo.lernu.net/biblioteko/proverboj/listo.php Lernu]</ref>:
* {{citaĵo|''El sama tero devenas, saman sukon entenas.''}}
* {{citaĵo|''Eĉ el sub la tero aperas la vero.''}}
* {{citaĵo|''Laŭdu la maron, sed restu sur tero.''}}