Mezopotamio: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Kani (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
KuBOT (diskuto | kontribuoj) e Roboto: anstataŭigo de "Ŝablono:El" per "Ŝablono:EL" (laŭ VP:AA); kosmetikaj ŝanĝoj |
||
Linio 1:
[[Dosiero:Karte Mesopotamien.png|eta|300px|Mezopotamio kaj la nuntempaj landlimoj.]]
[[Dosiero:Ciudades de Sumeria.svg|thumb|Situo de la urboj de la antikva Mezopotamio.]]
'''Mezopotamio''' ([[antikva greka lingvo|greke]]: Μεσοποταμία ''Mesopotamia'' kiel traduko de antikva persa ''Miyanrudan'' aŭ de la [[Aramea lingvo|aramea]] ܒܝܬܢܗܪܝܢ ''Beth Nahrin'', [[Araba lingvo|arabe]]: {{Ar|بلاد مابين النهرين}} ''Bilād mā bain an-Nahrain'') signifas la landon ''"inter la du riveroj"'' kaj estas nomata ankaŭ la ''"Interrivera lando"''. Ĝi estas parto de sud-okcidenta [[Azio]] aŭ [[Proksima Oriento]], kaj situas en la regiono inter la riveroj [[Eŭfrato]] kaj [[Tigriso]] kaj la fruktodonaj ebenaĵoj ĉirkaŭ ili, kiu korespondas al la moderna [[Irako]] kaj areoj de la nordorienta [[Sirio]].
Ĝi estis la ''"lulilo de la unuaj civilizacioj"'' kaj regiono de altevoluinta kulturo de la antikva mondo dum 3.000 jaroj. La termino ''Mezopotamio'' aludas ĉefe al tiu zono en la [[Antikveco]] kiu dividiĝis en [[Asirio]] norde kaj [[Babilono]] sude. [[Babilono]] (konata ankaŭ kiel [[Ĥaldeio]]), siavice, dividiĝis en [[Akado]] (supre) kaj [[Sumero]] (malsupre).<ref> Klima, Josef, Sociedad y Cultura en la Antigua Mesopotamia, 1983, Madrid: Akal Editor, paĝo 9, isbn=84-7339-517-4</ref> Ties regantoj estis nomitaj ''patesi''.
Linio 21:
=== Antikvaj civilizoj ===
{{ĉefartikolo|Antikvaj civilizoj de Mezopotamio|Frua Dinastia Periodo (Mezopotamio)}}
Pri frua historio de la regiono vidu ĉe:
* [[Akado]], [[Akada Imperio]]
* [[Asirio]],
* [[Babilonio]],
* [[Sumero]].
Linio 95:
La arameoj kunportis ankaŭ la silaban skribon transprenitan de la [[fenicio|fenicoj]]. Oni skribis konsonantojn, sed ne ekzistis vokaloj, same kiel ĉe la praskribaĵoj de la [[Biblio]] kaj la [[hieroglifoj]] de la egiptoj. Tiuepoke oni skribis sur [[papiruso]] aŭ [[pergameno]].
=== Literaturo ===
=== Sciencoj ===
=== Religio ===
[[
{{Ĉefartikolo|Mezopotamia mitologio}}
* [[Antu]]
Linio 121:
* [[Uras]]
=== Arto ===
== Bildaro ==
<gallery>
Dosiero:Sumerian MS2272 2400BC.jpg|Sumera listo de dioj en [[kojnoskribo]], ĉ. [[24-a jarcento]] a.K.
Dosiero:Gudea of Lagash Girsu.jpg|Kojnoskribisto, skulptaĵo de 22a jarcentoj a.K. ([[Luvro]], [[Parizo]]).
Dosiero:Mesopotamië.jpg|Mapo de Mezopotamio
Dosiero:Mesopotamia (Romia Imperio).svg|<center>la romia provinco ''Mesopotamia'' en [[117]]
Linio 148:
* [[Eposo pri Gilgameŝ]]
* [[Kodekso de Hamurabi]]
* [[Zagros-montara arbarstepo]]
* [[Gutidoj]]
<br clear=all>
Linio 155:
{{Referencoj}}
== Bibliografio ==
* Atlas de la Mésopotamie et du Proche-Orient ancien, Brepols, 1996 ISBN|2503500463.
* Benoit, Agnès; 2003. Art et archéologie : les civilisations du Proche-Orient ancien, Manuels de l'Ecole du Louvre.
Linio 177:
== Eksteraj ligiloj ==
{{projektoj|commonscat=Mesopotamia}}
{{
{{
{{
{{
{{havenda artikolo|Mezopotamio}}
| |||