Forta nuklea forto: Malsamoj inter versioj
[kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e korektis sintakson (Kontrolu Vikipedion) |
KuBOT (diskuto | kontribuoj) e Roboto: anstataŭigo de "Ŝablono:El" per "Ŝablono:EL" (laŭ VP:AA); kosmetikaj ŝanĝoj |
||
Linio 8:
La esprimo "forta interago" estas nun preferata inter fizikistoj. La antaŭan esprimon "forta nuklea forto" motivis la fakto, ke ĝi efikas interne de [[atoma nukleo|atomaj nukleoj]] (vidu [[#Atomaj nukleoj|malsupre]]).
Male al la [[Kampo (elektro)|elektra]] kaj [[gravito|gravita
* 100-oble tiom forta kiom la elektra forto
* 10<sup>15</sup>-oble tiom forta kiom la [[malforta nuklea forto]]
Linio 15:
[[Dosiero:Neutron_QCD_Animation.gif|eta|Ekzemplo: Gluonoj kuntenas la kvarkojn en neŭtrono]]
== Historio ==
La ekziston de la forta nuklea forto konjektis [[Enrico Fermi]] en la [[1930-aj jaroj]], kiam li laboris pri la [[malforta nuklea forto|malforta interago]].<ref>{{Citaĵo el la reto | url=http://www-news.uchicago.edu/fermi/Group19/enricofermi/teoriafermi.htm| titolo = La teoria di Fermi | alirdato = 2012-12-01 | aŭtoro = | dato = 2003-04-23 | formato = HTML | eldonisto = Universitato de Chicago | lingvo = it}}</ref> [[Hideki Yukawa]] postulis, ke la interagon efikas nova partiklo, la [[piono|π-mezono]]. En [[1964]] [[Murray Gell-Mann]] kaj [[George Zweig]] proponis, ke [[mezono]]j kaj [[bariono]]j
== Atomaj nukleoj ==
Linio 25:
La kialo, ke la elektra kaj la forta interagoj rilatas tiom malsame laŭ distanco ''d'', estas, ke la elektra forto havas [[Kulomba leĝo|kulomban potencialon]], en kiu la forto malkreskas laŭ 1/''d'²; la forta interago havas Yukawa-potencialon, kies konduto estas pli komplika, sed kiu koncentras la forton al mallongaj distancoj.
La gluonoj, kiuj peras la interagon interne de la nukleonoj, ne ekzistas ekstere. La interagon inter la nukleonoj en nukleo peras la [[piono|π-mezono]],
== Vidu ankaŭ ==
Linio 37:
== Eksteraj ligiloj ==
{{
{{
|