Oceano (mitologio): Malsamoj inter versioj
[kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Fimako (diskuto | kontribuoj) e Ligilo |
KuBOT (diskuto | kontribuoj) e Roboto: anstataŭigo de "Ŝablono:El" per "Ŝablono:EL" (laŭ VP:AA); kosmetikaj ŝanĝoj |
||
Linio 1:
[[Dosiero:Pergamon Museum Berlin 2007034.jpg|thumb|'''Okeano''', dekstre, skvam-voste, dum la [[gigantomaĥio]], sur la Altaro de [[Pergamo]].]]
'''Okeano''' aŭ '''Oceano''' (el la [[antikva greka lingvo|greka]] Ὠκεανός ''Ōkeanós'' aŭ Ωγενος ''Ōgenos'' (rivero-oceano, de kiu devenas nia moderna vorto "[[oceano]]") kaj [[latina lingvo|latine]] ''Oceanus'' aŭ ''Ogenus'')
== Okeano en la helena mitologio ==
Linio 8:
[[Dosiero:Oceanus IstArchMu764c.jpg|left|thumb|Skulptaĵo de '''Okeano''' el [[Efeso]], ([[2-a jarcento]]). Arkeologia Muzeo de [[Istanbulo]].]]
La partnero de Okeano estis lia fratino [[Tetiso (titanino)|Tetiso]], kaj el ilia unuiĝo devenis oceanaj [[nimfoj]] (la 3000 [[oceanidino]]j) kaj ĉiuj la [[oceanido|riveroj]], fontoj kaj lagoj de la mondo.<ref>La poeto [[Nono]] mencias «la Limnojn (''lagoj''), filinoj de Okeano» (''Dionizaj'' vi.352).</ref>, inter ili: [[Nilo]], [[Alfeo]], [[Eridano (mitologio)|Eridano]], [[Strimono]], [[Istro]], [[Faziso]], [[Aĥeloo]], [[Simoizo]], [[Skamandro #Skamandro, la oceanido|Skamandro]] k.a.
Dum la [[titanomaĥio]], Okeano (kune kun [[Prometeo]] kaj [[Temiso]]) ne aliĝis al siaj fratoj kontraŭ la olimpanoj. Li restis neŭtrale al la konflikto. Ankaŭ dum la ribelo de [[Krono (dio)|Krono]] kontraŭ sia patro, la dio de la maroj ne partoprenis la aferon. En sia [[Iliado]], [[Homero]] rakontas ke lia rilato kun la olimpanoj estis almenaŭ ĝentila, fakte, la edzino de [[Zeŭso]], la pova [[Hera]],'' «vojaĝis ĝis la fino de la fruktodona mondo por viziti Okeanon, Patro de la dioj, kaj Patrino Tetiso, kiuj vartis kaj instruadis min en ilia palaco, laŭ peto de [[Reo (mitologio)|Reo]]»''<ref>Homero, ''Iliado'' xiv.200 y 244.</ref>. Li ankaŭ montris sian mildan karakteron kiam li estis la nura titano kiu vizitis Prometeon dum lia turmentado.
Linio 46:
== Okeano en Kosmografio ==
En la helena kosmografio Okeano rolas same kiel en ĝia mitologio. Kartografoj daŭre prezentis la ekvatoran ĉirkaŭantan fluon same kiel ĝi aperis en la fama ŝildo de Aĥilo. Tamen, [[Herodoto]] estis skeptika pri la ekzisto de tiu rivero, kaj li rifuzis ke degelado generis la ĉiujaran superbordiĝon de la Nilo. Laŭ lia trakukisto kaj interpretisto [[Livio Stecchini]], Herodoto ne sukcesis solvi la enigmon pri iu ekvatora Nilo, tial kial tiatempaj geografiistoj ankoraŭ ne sufiĉe konis Subsaharan [[Afriko]]n. Malgraŭ tio, kaj Homero<ref>Homero, ''[[Odiseado]],'' XII.1.</ref> kaj [[Heziodo]]<ref>Heziodo, ''[[Teogonio]]'', v.242. 959.</ref> rakontas pri ''Okeanos Potamos'', tio estas, la oceana akva fluo.
[[Dosiero:Lightmatter trevifountain.jpg|thumb|Skulptaĵo de '''Okeano''' ĉe la [[Fontano de Trevi]] ([[Romo]]).]]
[[Apolonio el Rodiso]] nomas la malaltan [[Danubo]]n ''Keras Okeanoio'', (tio estas ''Golfo de Okeano'')<ref>Apolonio de Rodiso,
Oni diris ke ĉe la fino de la rivero Okeano troviĝis la sankta insulo [[Albo]] (ankaŭ Leuke aŭ Pytho Nisi, ''Insulo de la Serpentoj''), sakrala laŭ la [[pelasgo]]j kaj dediĉiita poste al dio [[Apolono]], tial kial ĝi estas la unua lando kiun la suno lumigis ĉiutage. Hekateo el Abdero mencias ke tiu insulo troviĝis ĉe la lando de [[hiperboreoj]], meze de la rivero Okeano (nuntempe, unu el la elfluoj de Danubo nomiĝas [[Chilia]]). Laŭ versio de la legendo, tie troviĝis la monteto kie Aĥilo estis entombita. Antikvaj romiaj popolaj kantoj rakontis ankaŭ pri «blanka monaĥejo sur blanka insulo, kun naŭ monaĥoj, naŭ kantistoj kaj naŭ altaroj, konata kiel la Blanka Maro, meze de la [[Nigra Maro]]»<ref>[[Nicolae Densusianu]], ''Dacia Preistorica'', 1913.</ref>.
Linio 55:
== Eksteraj ligiloj ==
{{Commonscat|Oceanus}}
{{
{{
== Notoj kaj referencoj ==
|