Emme: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Addbot (diskuto | kontribuoj)
e Roboto: Forigo de 14 interlingvaj ligiloj, kiuj nun disponeblas per Vikidatumoj (d:q688240)
KuBOT (diskuto | kontribuoj)
e Roboto: anstataŭigo de "Ŝablono:El" per "Ŝablono:EL" (laŭ VP:AA); kosmetikaj ŝanĝoj
Linio 1:
{{akvofluo|Emme|[[ImageDosiero:Emme bei Schüpbach.jpg <!----Bildo--->|center|300px]]La rivero Emme en [[Schüpbach]] <!----Bildlegendo--->|81,9<!----Longeco--->|proksimume 1800<!----Alteco de la fonto--->|20<!----Akvofluo--->|983<!----Kolekta Areo--->|''[[Ilfis]]'', ''[[Urtenen (rivero)|Urtenen]]'' kaj ''[[Limpach]]''<!----Alfluantoj--->|[[Aro (rivero)|Aro]]<!----Alfluas al--->|429<!----Alteco de la alfluejo--->|[[:Kategorio:Riveroj en Eŭropo|Rivero en Eŭropo]]}}
'''Emme''' estas rivero en la kantonoj [[Kantono Berno|Berno]] kaj [[Kantono Soloturno|Soloturno]] en [[Svislando]]. La rivero havas longecon de 81,9 km kaj akvokolektobasenon de 983 km². La reginono de la Emme-Valo akiris mondan famecon dank al la literatura verko de la svisa poeto kaj verkisto [[Jeremias Gotthelf]].
 
== Geografio ==
La fonto de Emme troviĝas inter la montoj [[Hohgant]] kaj [[Augstmatthorn]] en [[Kantono Berno]], rekte ĉe la limo de [[Kantono Lucerno]]. Sur ĝia longeco de iom pli ol 80 km la rivero trafluas la tiel nomita [[Emme-Valo|Emme-Valon]]n kaj alfluas en la tiel nomita ''Emme-Pinto'' (germane ''Emmenspitz'') oriente de [[Soloturno]] sur la limo de [[Zuchwil]] kaj [[Luterbach]] al la [[Aro (rivero)|Aro]].
 
== Alfluantoj ==
La plej gravaj alfluantoj estas ''[[Ilfis]]'', ''[[Urtenen (rivero)|Urtenen]]'' kaj ''[[Limpach]]''.
 
== Komunumoj kaj urboj ĉe la bordo de Emme ==
De la fonto ĝis la alfluo la sekvantaj komunumoj kaj urboj situas ĉe la bordo de Emme (de la fonto ĝis la alfluo al Aro): [[Schangnau]], [[Eggiwil]], [[Signau]], [[Langnau en Emme-Valo]], [[Lauperswil]], [[Rüderswil]], [[Lützelflüh]], [[Hasle ĉe Burgdorf]], [[Rüegsau]], [[Heimiswil]], [[Burgdorf BE|Burgdorf]], [[Lyssach]], [[Kirchberg BE|Kirchberg]], [[Rüdtligen-Alchenflüh]], [[Utzenstorf]], [[Bätterkinden]], [[Wiler bei Utzenstorf]], [[Gerlafingen]], [[Biberist]], [[Derendingen SO|Derendingen]], [[Zuchwil]] kaj [[Luterbach]].
 
== Inundoj kaj protektokonstruaĵoj ==
La rivero Emme estas konata pro la inundondoj en Emme-Valo okaze de subitaj fulmotondroj. En sia rakonto la "Akvomizero en Emme-Valo" la fama svisa verkisto [[Jeremias Gotthelf]] imprese priskribas la plej grandan konatan inundon de la 13-a de aŭgusto [[1837]]. Tiu kaj aliaj inundoj kaŭzis, ke en la [[19-a jarcento]] la rivero estis grandparte kanaligita kaj protektita per digoj ambaŭflanke de la rivero.
 
== Specialaĵoj ==
Laŭ la Emme-Valo estas nomata la fama svisa [[Emme-valo-fromaĝo]] (germane ''Emmentaler Käse''), kiu estas ŝatata ingredienco por [[fonduo]].
 
== Eksteraj ligiloj ==
{{elEL}}[http://www.hls-dhs-dss.ch/textes/d/D8755-1-1.php La rivero ''Emme'' en la Historia Leksikono de Svislando]
{{elEL}}[http://www.emmental.ch/ Retejo de la turisma organizaĵo ''Pro Emmental'']
{{projekto|commons=Category:Emme|markilo=Emme}}
 
 
[[Kategorio:Riveroj en Svislando]]