Homo erectus pekinensis: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Kreita per traduko de la paĝo "Homme de Pékin"
 
Por rehavi la korekton artikolon
Linio 1:
{{Taksonomio
La '''viro de Pekino''' estas reprezentanto de la speco ''[[Homo erectus|Gejo erectus.]]'' En la pasintaj tempoj nomita '''''Sinanthropus pekinensis''''' aŭ Sinanthrope, li estas hodiaŭ ligita al la subspeco '''''Gejo erectus pekinensis'''''.
|nomo = Pekina homo
|troveblo de fosilioj =
|dosiero = Sinathropus pekinensis.jpg
|dosiero larĝo =
|priskribo de dosiero = Kranio eltrovita en [[1929]]
|domajno = [[Eŭkariotoj]] ''Eukaryota''
|regno = [[Bestoj]] ''Animalia''
|regno2 = besto
|filumo = [[Ĥorduloj]] ''Chordata''
|klaso = [[Mamuloj]] ''Mammalia''
|ordo = [[Primatoj]] ''Primates''
|familio = [[Homedoj]] ''Hominidae''
|genro = [[Homo (genro)|Homo]] ''Homo''
|specio = ''[[Homo erectus]]''
|taksono = Homo erectus pekinensis
|taksono aŭtoritato = ([[Davidson Black|Black]], [[1927]])
|taksono tipo = Subspecio
|sinonimo =
*''Sinanthropus pekinensis''
*''Pithecanthropus pekinensis''
|vikispecio =
|komunejo =
}}
 
La '''pekina homo''' estas specimeno de la specio ''[[Homo erectus|Homo erectus]]''. Iama nomita '''''Sinanthropus pekinensis''''', li estas hodiaŭ ligata al la subspecio '''''Homo erectus pekinensis'''''.
== Historia de la malkovro ==
[[Dosiero:CMOC_Treasures_of_Ancient_China_exhibit_-_stone_scraper.jpg|left|thumb|Skrapilo de la Viro de Pekino (v. 500 000 jaroj?), Zhoukoudian, Distrikto de Fangshan, Pekino.<ref>Ou de peu antérieur à l'Homme de Pékin. </ref> Nacia muzeo de Ĉinio]]
Ili estis datitaj de 250 000 al 400 000 jaroj (meza [[Plejstoceno]]), sed ĵus estis konsiderinde maljuniĝinta : [[Yves Coppens]], en 2010, donis al li 500 000 jarojn, sed korektis tiun datation per 700 000 jaroj,, kaj ilia malkovro lasis kredi tempon kiu la [[Viro]] estis aperinta en [[Azio|Azio.]]<ref>Datation donnée en note, p. 55 de ''Le Passé du présent au carré : La fabrication de la Préhistoire'', Odile Jacob 2010. </ref><ref><span class="ouvrage" id="Shen"><span class="ouvrage" id="Guanjun_Shen">Guanjun <span class="nom_auteur">Shen</span>, « <cite style="font-style:normal;">Age of Zhoukoudian Homo erectus determined with 26Al/10Be burial dating</cite> », ''Nature'', <abbr class="abbr" title="volume">vol.</abbr>&nbsp;458, <abbr class="abbr" title="numéro">n<sup>o</sup></abbr>&nbsp;7235,&#x200E; <time class="nowrap" datetime="2009-03-12">12 mars 2009</time>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&nbsp;198–200 <small style="line-height:1em;">([[ISSN]]&nbsp;<span class="plainlinks noarchive">[http://worldcat.org/issn/0028-0836&lang=fr 0028-0836]</span>, [[Cifereca objekta identigilo|DOI]]&nbsp;<span class="plainlinks noarchive nowrap">[[doi:10.1038/nature07741|10.1038/nature07741]]</span>, [[doi:10.1038/nature07741|lire en ligne]])</small></span></span><span class="ouvrage" id="Shen"></span></ref> Tio estas nur poste, kun la multnombraj malkovroj en Afriko, ke la [[Afriko|afrika]] [[kontinento]] estis konsiderita kiel [[Deveno|loko de deveno de ĉiuj aktualaj homoj.]] Sed tiu hipotezo estas batalinta de malkovroj kaj argumentado por tiuj kiuj defendas la teorion de « la deveno multirégionale de la moderna viro » kaj tiu parto de la globo kiel aŭtonoma hejmo de la [[Homiĝo|hominisation.]]<ref>[[:fr:Homme_de_Pékin#Préhistoire,_Jean-Marc_Perino_2013|Préhistoire, Jean-Marc Perino 2013]] Pages 82 sqq : ''Inventeur du biface, maître du feu : l'hominisation'' : pp. 39-42 « Les tribulations d' ''Homo erectus'' en Chine » et p. 42 : ''Une présence humaine encore plus ancienne'' qui développe rapidement cette question.</ref> La demando restas en debato.
 
=== NotesHistoria etde référencesla eltrovo ===
[[Dosiero:CMOC_Treasures_of_Ancient_China_exhibit_-_stone_scraper.jpg|maldekstra|eta|Skrapilo de la pekina homo (ĉirkaŭ 500 000 jaroj ?)<ref group="noto">Eble iomete pli malnova ol la pekina homo, la datado de formintaj fosilioj estas ankaŭ ege diskutebla, vidu ekzemple la arkeologiaj dosieroj de la eldonejo Fanton ({{Citgazeto
<div class="references-small decimal" style="">
|numero= 292
<references></references>
|paĝoj= 53
</div>
|familia nomo= J.-J. Bahain kaj S. Abdessadok
|persona nomo=
|kunaŭtoroj=
|titolo= Le site des Sinanthropes&nbsp;: Zhoukoudian (localité 1) de 600 000 ans à 200 000 ans
|gazeto= Dossiers d'Archéologie
|alirdato=
|dato= 2004
|url=
}}) {{fr}}.</ref>, Zhoukoudian, distrikto de Fangshan, Pekino Nacia muzeo de Ĉinio.]]
[[Davidson Black]] eltrovis la plejparton de la fosilioj rilatiĝitaj al la pekina homo ekde 1927, dum prifosadoj ĉe [[Zhoukoudian]] apud [[Pekino]], en [[Ĉina Popola Respubliko|Ĉinio]]. Fakte prifosadoj ekis ekde 1921 de Johan Gunnar Andersson kaj lia asistanto [[Otto Zdansky]] malkovris du homajn dentojn.
 
La fosilioj estis datiĝitaj de {{formatnum:250000}} ĝis {{formatnum:400000}} jaroj (meza [[Plejstoceno]]), sed nun estis estimataj pli malnovaj&nbsp;: [[Yves Coppens]], en 2010, donis al ili {{formatnum:500000}} jarojn, sed korektis tiun datadon kun {{formatnum:700000}} jaroj. Ĉi tiu datado lasis kredi momente, ke la [[homo]] estis aperinta en [[Azio]]<ref>{{Citlibro|Aŭtoro=Yves Coppens|Titolo=Le Passé du présent au carré&nbsp;: La fabrication de la Préhistoire|Jaro=2010|Eldonejo=Odile Jacob|lingvo={{fr}}|ISBN= 978-2738124760}}
La datado estas en noto paĝo 55. {{fr}}</ref><ref>{{Citgazeto|COI= 10.1038/nature07741
|issn= 0028-0836
|volumo= 458
|numero= 7235
|paĝoj= 198–200
|familia nomo= Guanjun Shen
|persona nomo=
|kunaŭtoroj= Xing Gao; Bin Gao; Darryl E. Granger
|titolo= Age of Zhoukoudian Homo erectus determined with 26Al/10Be burial dating
|gazeto= Nature
|alirdato= 5-11-2015
|dato= 2009
|url= http://dx.doi.org/10.1038/nature07741
}} {{en}}</ref>. Tio estas nur poste, kun la multnombraj malkovroj en Afriko, ke la [[Afriko|afrika]] [[kontinento]] estis konsiderita kiel la [[Deveno|loko de deveno de ĉiuj aktualaj homoj]]. Sed tiu hipotezo estas batalinta de malkovroj kaj argumentado por tiuj kiuj defendas la teorion de « la plurregiona deveno de la moderna homo » kaj tiu parto de la globo kiel aŭtonoma hejmo de la [[Homiĝo|homiĝado]]<ref>.{{harvsp|Perino|2013|teksto=Préhistoire&nbsp;: de Toumaï et Lucy à Ötzi et Homère}} paĝoj 82 kaj sekvantaj: ''Inventeur du biface, maître du feu&nbsp;: l'hominisation''&nbsp;: paĝoj 39-42 « Les tribulations d'''Homo erectus'' en Chine » kaj paĝo 42&nbsp;: ''Une présence humaine encore plus ancienne'' oni prezentas rapide en ĉi tiu ĉapitro la demandon de la ĉesto de homoj pli malnovaj ol la pekina homo.</ref>. En 2014, la hipotezo estas ankaŭ debatebla sed genetikaj studoj forte kontraŭas ĝin<ref>{{Citlibro|Aŭtoro=Jean Chaline|Titolo=Généalogie et génétique&nbsp;: La saga de l'humanité|Jaro=2014|Paĝoj=91|Eldonejo=Ellipses|Lingvo={{fr}}|ISBN=97827298-88718}}</ref>.
 
Oni longe konsideris la pekina homo kiel la plej malnova specimeno de la ĝenro ''Homo'' en Ĉinio ĝis la malkovro de la homo de Lantian en 1963<ref>{{citlibro
| Titolo=Une histoire du monde antique
| Aŭtoro=Claude Mossé
| Eldonejo=Larousse
| Jaro=2005
| ISBN=9782035055330
}} {{fr}}</ref>, aĝa de {{unuo|600000|jaroj}}.
[[Dosiero:Zhoukoudian_Museum_July2004.jpg|maldekstra|eta|300x300px|Enirejo de la muzeo de Zhoukoudian en julio [[2004]], loko kie oni malkovris la pekinan homon]]
Dum la [[dua mondmilito]], ĉiuj skeletoj trovitaj&nbsp;: 14 [[kranio]]j, 11 [[Mandiblo|mandibloj]], 147 [[Dento|dentoj]] kaj 11 malantaŭaj kranioj restoj estis senditaj en [[Usono]]n por esti protektitaj de la proksimiĝo de la japana armeo. Bedaŭrinde, la kolekto perdiĝis dum la bataloj kaj neniam alvenis al destino.
 
Kvar dentoj dormintaj funde de tirkesto ekde 80 jaroj estis retrovintaj en la naturhistoria muzeo de [[Upsalo]] en majo 2011<ref>[http://www.hominides.com/html/actualites/homme-pekin-dents-0446.php Homme de Pékin&nbsp;: des dents retrouvées dans un musée, artikolo la 26an de majo 2011 en ''Hominidés''] {{fr}}</ref>.
 
En [[1987]] la loko, kie la pekina homo estis malkovrita estis enskribita al la [[Monda heredaĵo de Unesko|monda heredaĵo de la homaro]] de la [[Unesko]]. Ĝi ankaŭ liveris homajn restojn multe pli freŝdatajn, atribuitajn al ''Homo sapiens'' kaj datiĝitaj de {{formatnum:–18000}} ĝis {{unuo|-11000|jaroj}}.
 
En 1994, en kunlaboro kun la Unesko pluraj francaj entreprenoj interesis al la loko de la pekina homo kaj formis asocion por helpi al la konservado kaj la rehonorigo de la loko.
 
Al la demando de la ĉinaj aŭtoritatoj, tri serioj de sondoj de la subgrundo estis realigitaj de [[1996]] ĝis [[2004]]. Tiuj studoj malkaŝis la ekziston de pluraj neesploraj kavoj kaj kondukiloj; la decido entrepreni novajn prifosadojn povus esti prenita.
 
== Pluaĵoj ==
* [[Pierre Teilhard de Chardin]] multe laboris sur la loko kaj partoprenis al la kvalifiko de la pekina homo kiel ''[[Homo faber]]'', tio estas superregante la tajladon de la ŝtonoj kaj la fajron.
* La unua (kaj tre konita) skulptita prezento de la pekina homo estas la verko de Franz Weidenreich kaj de lia kunlaborantino Lucie Swan, kiuj oni povas vidi laborintaj, modlintaj en ilia ateliero en 1937<ref>{{citaĵo el libro |titolo= La préhistoire - Chronique de l'homme |familia nomo= Archambault de Beaune|persona nomo= Sophie |aŭtoroligilo= |kunaŭtoroj= Antoine Balzeau|jaro= 2009|eldoninto= Dargaud|loko= |isbn= 978-2-205-06297-7|paĝoj= 200|url= }}</ref>. Tiu unua versio reprezentis virinon, tio konkordis kun la malgrandaj dimensioj de la du mandibloj retrovitaj! En 1996, amerikaj scienculoj proponis la restarigon de vira kranio ekde ok fragmentoj de kranioj, du fragmentoj de mandibloj kaj tri izolaj dentoj. Tiuj bildoj kiuj frapas la imagon de la publiko, sed ke oni realigas per pluraj individuoj, estas grandparte subjektivaj.
[[Dosiero:Peking_Man.jpg|eta|Restarigo skulptita de la pekina busto, bronza busto kopio de la originalo de 1937]]
 
== Bibliografio ==
* {{Citaĵo el la reto | aŭtoro=Geremie R. Barmé | titolo=The Renewed Search For Peking Man | dato=septembron 2005| verko=China Heritage Newsletter | url=http://www.chinaheritagequarterly.org/articles.php?searchterm=003_pekingman.inc&issue=003 | alirdato=05-11-2015 }}
* [[Dosiero:Nuvola_apps_ksig_horizonta.png|link=|alt=Libro uzita por skribi la artikolon|30x30px]]{{Ankro|simbolo=ne|Perino2013}}{{citaĵo el libro|familia nomo=Perino|persona nomo=Jean-Marc|titolo=Préhistoire : de Toumaï et Lucy à Ötzi et Homère|jaro=2013|eldoninto=MSM|lingvo={{fr}}|ISBN=978-2-35080-126-1}} Libro praktika kaj klara, kiu kovras tute la prahistorion en tute la mondo.
 
=== Notoj ===
{{Notoj}}
 
=== Referencoj ===
{{referencoj}}
 
{{Tradukita
| lingvo = fr
| artikolo = Homme de Pékin
| revizio = 119159797
}} Farita per [https://www.mediawiki.org/wiki/Content_translation Content translation].
 
== Vidi ankaŭ ==
=== Internaj ligiloj ===
* [[Historio de Ĉinio]]
* [[Zhoukoudian]]
* [[Pierre Teilhard de Chardin]]
 
=== Ligiloj eksteren ===
* [http://whc.unesco.org/fr/list/449/ La pekina homo sur la loko de la Unesko] {{fr}} {{en}}
* Pierre Teilhard de Chardin, Bulteno de la Kompanio de Jesuo. Études (1897). 1897-1940. Ĉapitro « ''La découverte du Sinanthrope'' », kiu priskribas ankaŭ la bestajn fosiliojn trovitajn sur la loko [http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k1138060 legu la dokumenton en Gallica].
[[Kategorio:Homedoj]]
[[Kategorio:Formortintaj mamuloj]]