Luktosporto: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto |
Neniu resumo de redakto |
||
Linio 6:
'''Luktoartoj''' estas kodigitaj sistemoj kaj tradicioj de praktikoj de [[luktado]], kiuj estas praktikataj por variaj tialoj: [[memdefendo]], [[luktosporto|konkurenco]], fizikaj sano kaj bonfarto, distrado, same kiel por mensa, fizika, kaj spirita disvolviĝo.
Kvankam la terminoj ''luktoarto'' aŭ ''luktosporto'' asociiĝis kun la luktartoj de [[Orienta Azio]], ili origine aludis al luktosistemoj de [[Eŭropo]] tiom frue kiom ĝis la 1550-aj jaroj. Oni uzia ankaŭ la terminon ''marsarto'' deriva el [[Latino|latina]], kun signifo "arto de [[Marso (dio)|Marso]]", nome la [[Romia mitologio|romia]] dio de [[milito]].<ref>{{cite journal|last=Clements|first=John|title=A Short Introduction to Historical European Martial Arts|journal=Meibukan Magazine|date=Januaro 2006|issue=Special Edition No. 1|pages=2–4|url=//web.archive.org/web/20060620175259/http://meibukanmagazine.org/Downloads/MMSpecialEdition1.pdf}}</ref> Kelkaj aŭtoroj asertis, ke ''luktartoj'' aŭ ''luktosistemoj'' estu plej taŭgaj sur la bazo ke multaj luktartoj neniam estis "marsaj" aŭ "militaj" en la senso esti uzataj aŭ kreitaj de profesiaj militistoj.<ref>{{cite book |author=
==Variaĵoj kaj vidpunktoj==
==Specoj==▼
Luktartoj estu kategoriigitaj laŭ vario de kriterioj, kiaj la jenaj:
*Tradiciaj aŭ historiaj artoj kontraŭ nuntempaj stiloj de [[tradicia lukto]] kaj modernaj hibridaj luktosportoj.
*Teknikoj lernitaj: Armitaj kontraŭ [[nearmita lukto|senarmaj]], kaj ene de tiuj grupoj laŭ tipo de [[armilo]] ([[skermo]], [[bastonlukto]] ktp.) kaj laŭ tipo de lukto ([[kaptolukto]] kontraŭ [[frapolukto]]; [[starlukto]] kontraŭ [[grundolukto]])
*Laŭ aplikado aŭ intenco: [[memdefendo]], [[luktosporto]], [[koreografia lukto|koreografio]] aŭ montrado de formoj, [[fizika taŭgeco]], [[meditado]] ktp.
*Ene de [[Ĉina tradicio]]: "eksteraj" kontraŭ "internaj" stiloj (plej proksimaj el meditado).
===Laŭ teknikoj===
;Senarmaj
Senarmaj luktartoj povas esti larĝe grupigitaj en tiuj kiu tendencas al [[frapolukto]], tiuj kiuj tendencas al [[kaptolukto]] kaj tiuj kiuj kovras ambaŭ kampojn, ofte priskribitaj kiel [[hibridaj luktartoj]].
'''[[frapolukto|Frapoluktoj]]'''
* '''[[Pugnobato]]''': [[Boksado]]
* '''[[Piedbato]]''': [[Kapoejro]], [[Franca bokso]], [[Tekvondo]]
* Aliaj frapoluktoj: [[Karateo]], [[Taja bokso]], [[Sanŝo]]
{{redaktata}}
'''[[Grappling]]'''
* '''[[Throw (grappling)|Throwing]]''': [[Hapkido]], [[Ĵudo]], [[Sumoo]]
* '''[[Joint lock]]'''/'''[[Chokeholds]]'''/'''[[Submission holds]]''': [[Aikido]], [[Jujutsu]], [[Brazilian Jiu-Jitsu]] , [[Sambo (martial art)|Sambo]]
* '''[[Pinning hold|Pinning Techniques]]''': [[Judo]], [[Wrestling]]
;Armitaj
Those traditional martial arts which train [[armed combat]] often encompass a wide spectrum of [[melee weapons]], including [[bladed weapon]]s and [[polearms]]. Such traditions include [[eskrima]], [[silat]], [[kalaripayat]], [[Okinawan kobudo|kobudo]], and [[historical European martial arts]], especially those of the [[German Renaissance]]. Many [[Chinese martial arts]] also feature weapons as part of their curriculum.
Sometimes, training with one specific weapon will be considered a style of martial arts in its own right, which is especially the case in [[Japanese martial arts]] with disciplines such as [[kenjutsu]] and [[kendo]] (sword), [[bojutsu]] (staff), and [[kyudo]] (archery). Similarly, modern [[Western martial arts]] and sports include [[modern fencing]], stick-fighting systems like [[canne de combat]] or [[singlestick]], and [[modern competitive archery]].
===Laŭ aplikado aŭ intenco===
;Combat-oriented
{{main|Combat sport|Self-defense}}
;Sanorientitaj
Many martial arts, especially those from Asia, also teach side disciplines which pertain to medicinal practices. This is particularly prevalent in traditional [[Asian martial arts]] which may teach [[bone-setting]], herbalism, and other aspects of traditional medicine.<ref>{{cite web|url=http://www.chiflow.com/html/gas_kungfu.htm |title=Internal Kung Fu |publisher=Chiflow.com |date= |accessdate=2010-11-07}}</ref>
;Spiritorientitaj
Martial arts can also be linked with religion and spirituality. Numerous systems are reputed to have been founded, disseminated, or practiced by monks or nuns.
Throughout Asia, meditation may be incorporated as part of training. In those countries influenced by Hindu-Buddhist philosophy, the art itself may be used as an aid to attaining enlightenment.
Japanese styles, when concerning non-physical qualities of the combat, are often strongly influenced by [[Mahayana]] Buddhist philosophy. Concepts like "empty mind" and "beginner's mind" are recurrent. [[Aikido]], for instance, can have a strong philosophical belief of the flow of energy and peace fostering, as idealised by its founder [[Morihei Ueshiba]].
Traditional Korean martial arts place emphasis on the development of the practitioner's spiritual and philosophical development. A common theme in most Korean styles, such as [[taekkyeon]] and [[taekwondo]], is the value of "inner peace" in a practitioner, which is stressed to be only achieved through individual meditation and training. The Koreans believe that the use of physical force is only justified through defense.
[[Systema]] draws upon breathing and relaxation techniques, as well as elements of [[Russian Orthodox Church|Russian Orthodox]] thought, to foster self-conscience and calmness, and to benefit the practitioner in different levels: the physical, the psychological and the spiritual.<ref>{{cite web|url=http://www.russianmartialart.com/main.php?page=philosophy |title=Philosophy aspects of Systema |publisher=Russian Martial Art - Systema Headquarters |date= |accessdate=2011-09-29}}</ref>
Some martial arts in various cultures can be performed in [[dance]]-like settings for various reasons, such as for evoking ferocity in preparation for battle or showing off skill in a more stylized manner. Many such martial arts incorporate music, especially strong percussive rhythms. (See also [[war dance]].)
▲==Specoj laŭ landoj==
{{Div col|cols = 3}}
=== [[Brazilo]] ===
Linio 57 ⟶ 102:
* [[Taja boksado]] (muaj-tajo)
{{Div col end}}
==Historio==
== Vidu ankaŭ ==
| |||