Ekzistadismo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e →‎Vidu ankaŭ: kategoria ŝlosilo
eNeniu resumo de redakto
Linio 1:
'''Ekzistadismo''' aŭ '''Ekzistismo''' aŭ '''Ekzistencialismo''' <ref> Plena Ilustrita Vortaro 2002 p. 278 </ref> estas [[filozofio|filozofia]] tendenco, kiu demandas: "Kio karakterizas la estadon? Kion signifas ekzisti?" kaj insistas, ke la estado de ĉiu homa [[individuo]] havas specifan valoron, kaj ke tiu estadon karakterizas necerteco. Ĝi do oponas kontraŭ asertoj de [[klerismo]] kaj [[ideismo]]. Laŭ la ekzistismo ĉiu [[homo]] devas fronti al bazaj [[problemo]]j kaj temoj. Al ili apartenas anksio, teruro, [[libero]], [[konscio]] pri ekzisto, [[vivo]] kaj [[morto]]. Ilin oni ne povas forigi, redukti aŭ klarigi laŭ la maniero de la [[naturscienco]]j. Neniel eblas liberiĝi de tiuj problemoj de la ekzisto.
Ŝlosilajn ideojn de la ekzistismo esprimas la frazoj "La homo estas ĝia ekzisto" kaj "La estado antaŭiras la esencon" ([[Jean-Paul Sartre]]). [[Martin Heidegger]] diris, ke la homo estas "ĵetita en ekziston", per aliaj vortoj: elmetita al la ekzisto. La ekzistismo estas ne nur aperaĵo filozofia, sed ekokupis spacon larĝan kaj signifoplenan ankaŭ en la literaturo kaj en aliaj artoj. Krome ĝi influis la kutimojn de la homoj.