Goeta ĝardendomo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
e plibonigadeto, anstataŭigis: |thumb| → |eta| (2), [[File: → [[Dosiero: (2) per AWB
Linio 1:
[[FileDosiero:Goethes Gartenhaus 4.jpg|thumbeta|Domo kun ĝardeno.]] [[FileDosiero:Bundesarchiv Bild 183-67941-0015, Weimar, Goethes Gartenhaus, Arbeitszimmer.jpg|thumbeta|Interno: laborĉambro de la geniulo.]] La '''Goeta ĝardendomo''' (germane: ''Goethes Gartenhaus'') estas unu el la plej gravaj vidindaĵoj malsupre en la belega [[Ilm-parko]] en [[Vajmaro]].
 
== Historio ==
En la 21-a de aprilo 1776 [[Goeto]] ekposedis la ĝardenon kun dometo. Por daŭro de pli ol 6 jaroj li tie konstante loĝis. Aliajn 50 jarojn la "ĝardeno malsupra" servis kiel rifuĝejo; la ĝardeno ĉe la [[Goeto-muzeo (Weimar)|loĝdomo]] en la supra urboparto estis nur la dua.
 
Laŭ la testamento de la lasta nevino Walther von Goethe domo kaj ĝardeno en 1885 transdonitis al la Grandduka administracia juĝistaro; en 1921 transprenis la tuton la ŝtato [[Turingio]].
 
La ĝardeno plurfoje prilaboritis por alproksimiĝi al la tempo de Goeto. La kvin ĉambroj de la domo kiel ankaŭ la kurirejo, la vestiblo kaj la koridoro donas al oni vivan bildon de simpleco de la tempo de la goeta enloĝado.
 
Senpera tuŝo ku de la naturo senteblas en la poemoj ''An den Mond'', ''Rastlose Liebe'' kaj ''Jägers Abendlied''. En la ĝardendometo Goeto komencis verki la romanon ''Wilhelm Meisters theatralische Sendung'' kaj skribis grandajn partojn de la proza versio de ''Iphigenie''; tie li ankaŭ esperis finskribi al verkon ''Egmont''.
 
Dum tiuj jaroj oni ŝarĝis pli kaj pli da politikaj oficoj al li kaj tiam liaj interesoj pri naturscienco ekis. Instigon gravan por tutviva fascino pri [[geologio]] liveris la en 1777 transprenita estrado pri la revivigo de minado en la regiono de [[Ilmenau]].
 
Planojn vendi la bieneton post la transloĝiĝo urbocentren, Goeto finfine forĵetis. Kun kreskanta aĝo li preferis dum fazoj de intensa laborado retiriĝi al Ilm-parko. En majo 1827 la ne tute 80-jaraĝuloj tie ĉi finis la duan parton de ''Wanderjahre'' verkante la duan parton de ''[[Faŭsto]]''. La lasta renkontiĝo de Goeto kun la ŝatata domo estis dum promeno enkaleŝa de la 20-a de februaro 1832.
Linio 18:
 
==Literaturo ==
* Museumsverband Thüringen (eld.): ''Museen in Thüringen'', Edition Leipzig 2001, ISBN 978-3-361-00612-0, p.  174.
* Hans Wahl: ''Goethes Gartenhaus''. Leipzig: J. J. Weber o.J.
* Manfred Kahler: ''Goethes Gartenhaus in Weimar''. Hg. von den Nationalen Forschungs- und Gedenkstätten der klassischen deutschen Literatur in Weimar. 3. Aufl. Berlin, Weimar: Aufbau-Verlag in Komm. 1966.