Gerard van Swieten: Malsamoj inter versioj

Li estis filo de la notario Thomas van Swieten kaj ties edzino Elisabeth van Loo. Lia patrino mortis kiam li estis ankoraŭ infano kaj lia patro kiam li estis 12-jara. Lia mentoro, bedaŭrinde lasis lin senprotekta, kaj heredinte parton el siagepatraj havaĵoj, li iris al [[Loveno]], en 1716, kie, post dujara kurso pri filozofio kaj politika scienco, li estis akceptita kiel unu el la unuaj ranguloj, kaj liaj profesoroj zorgis por ke li ne estu nur ornamenta elemento ene de la universitato, sed ili enradikigis en lian karakteron la preferon por medicino kiel profesio, kaj pli malfrue li reiris al [[Universitato de Lejdeno|Leiden]] kie li studis kemion, farmacion kaj medicinon, sub la zorgoj de [[Herman Boerhaave]] (1668-1738) kiel lia profesoro.

 

 

En la [[27-a de septembro]] [[1729]] li edziĝis al Maria Lambertine Elisabeth Theerbeck de Coesfeld, kiu donis al li plurajn infanojn. Kaŭze de siaj katolikaj radikoj, de Svieteno ne elektiĝis kiel sukcedanto de sia majstro, en 1738. Antaŭ la cirkonstancoj, de Svieteno sin dediĉis al kompilado de komento pri la verkaro de sia amiko, sub la titolo '''Komentoj pri la Aforismoj de Dro. [[Herman Boerhaave]] pri la malsanoj konataj kaj kuraceblaj''', eldonita en [[1742]].

 

En 1742 mortis Jean Baptiste Bassand (1680-1742), kuracisto en la kortego de la Habsburgoj, kiu ankaŭ estis lernanto de Boerhaave kaj kun li interŝanĝis korespondaĵojn. Svieteno invitiĝis por sukcedi lin, sed li petis iom da tempo por pripensi. La imperiestrino [[Maria Tereza de Aŭstrio]] (1717-1780) ne akceptis la rifuzon, kaj proponis al li altan salajron kaj elpagon de ĉiuj elspezoj por konvinki lin iri al [[Vieno]]. Nur en junio 1745 li decidas cedi dum ekmalsaniĝo de la imperiestrino post graveda periodo. Do, li nomumiĝis unua kuracisto de la kortego, kaj pli malfrue li estas omaĝita per la nobela titolo de barono. Dum kelka tempo li fariĝis kuratoro de la Kortuma Biblioteko, kaj, en 1756, li estas nomumita direktoro de la universitata biblioteko de la [[Universitato de Vieno]]. Li parolis latine kaj greke, kaj skribis en tiuj idiomoj kun mildeco kaj eleganteco, kaj en siaj lecionoj li nepre menciis la klasikajn tekstojn kaj greke kaj latine.

 

Li profunde majstris ĉiun branĉojn de la matematiko, kaj natura filozofio kaj malmulte aprecis teologion, juron, politikon kaj historion. Inter liaj konkeroj li ĉefe respondecis pri la kreado de la anatomia amfiteatro, de kemia laboratorio, de iu klinikejo, kaj de la Botanika Ĝardeno de Schönbrunn, ankaŭ konata kiel Plantarĝardeno de Vieno. Li invitis Nikolaus Joseph von Jacquin (1727-1817) por esti direktoro de la Botanika Ĝardeno de Schönbrunn kaj ankaŭ de la kemia laboratorio. Li studis anatomion kaj patologion, kaj plibonigis la traktadon de la veneraj malsanoj, kreante likvoron por sifilisa traktado. Li reorganizis la [[Universitato de Karolo|Universitatojn de Prago]] kaj [[Universitato de Friburgo|Friburgo]], same kiel ties fakultatoj pri medicino, kaj ankaŭ konsideratas la fondinto de la Fakultato de Medicino en Vieno.

 

Inter 1745 kaj 1759 li korespondis kun la sveda botanikisto [[Karolo Lineo]] (1707-1778) el [[Universitato de Upsalo|Upsalo]] kaj altiris al Vieno kelkajn kamaradojn tiaj kiaj Anton de Haen (1704-1776), Maximilian Stoll (1742-1788), Anton von Störck (1731-1803), kaj Leopold von Auenbrugger (1722-1809), kreskigante la prestiĝon de la Fakultato de Medicino de la [[Universitato de Vieno]]. Speco de mahagona ligno, Svitenio aŭ Swietenia mahagoni, estis baptita per lia nomo, laŭ omaĝo de Nikolaus Joseph von Jacquin. Lia filo, [[Gottfried van Swieten|Godofredo de Svieteno]] (1733-1803), estis aristokrato, barono kaj patrono de muzikistoj kiel [[Joseph Haydn]] (1732-1809) kaj [[Wolfgang Amadeus Mozart]] (1756-1791), krom aliaj komponistoj. Gottfried ankaŭ estis komandoro de la Ordeno de Sankta Stefano, kaj dum multaj jaroj, direktoro de la Imperia Biblioteko, kaj post sia morto li donis sian bibliotekon (inkluzivante konsiderindan muzikaĵaron) al la [[Universitato de Vieno]].

</Gallery>

</center>

 

[[Kategorio:Kuracistoj]]

[[Kategorio:Aŭstraj kemiistoj]]

[[Kategorio:Aŭstraj reformistoj]]