Lagoso: Malsamoj inter versioj
[kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Forigis la dosieron Lagos,_Nigeria_57991.jpg forigitan el la Komunejo de NahidSultan: Copyright violation, see c:Commons:Licensing |
e plibonigadeto per AWB |
||
Linio 111:
[[Dosiero:Market in Lagos, Nigeria.jpg|eta|maldekstre|250px|Bazaro en Lagoso]]
[[Dosiero:A street in Lagos, Nigeria.jpg|eta|maldekstre|250px|Strato en Lagoso]]
'''Lagoso''', aŭ malofte '''Lejgoso''', estas la plej granda urbo de [[Niĝerio]]. Ĝis [[1991]] ĝi estis la ĉefurbo de Niĝerio, tiam la registaro translokiĝis al [[Abuĝo]].
En la urbo loĝas proksimume 9 milionoj da homoj; Lagoso estas do unu el la plej grandaj urboj en Afriko. (La plej granda estas [[Kairo]].) Tiele ĝi estas la dua plej loĝata kaj rapide kreskanta urbo en Afriko kaj la sepa en la tuta mondo.<ref>[http://www.citymayors.com/statistics/urban_growth1.html World's fastest growing cities and urban areas from 2006 to 2020], de CityMayors.com</ref>
Linio 118:
Lagoso estis origine loĝata de la tribo de Avorioj, nome subgrupo de la [[Joruboj]]. Dum estreco de la Oloja Olofino, la Avorioj moviĝis al insulo nune nomita Iddo kaj poste al pli granda insulo Lagoso.<ref>{{cite book|title=Patrons and Power: Creating a Political Community in Metropolitan Lagos|author=Sandra T. Barnes|url=http://books.google.com.ng/books?id=1327AAAAIAAJ&pg=PA20&lpg=PA20&dq=olofin+yoruba+lagos&source=bl&ots=0odl-Y73Vp&sig=_VwxfJoY8rbog1G4XQJK3Gj5uqc&hl=en&sa=X&ei=e4XTU9juGomo4gSOkYGADg&ved=0CCoQ6AEwCA|page=20|year=1986|isbn=978-0-2533-4297-3|publisher=Indiana University Press, International African Library|accessdate=26a de Julio, 2014}}</ref><ref>{{cite book|title=African Cities: Competing Claims on Urban Spaces|author=Francesca Locatelli|author2=Paul Nugent |year=2009|publisher=Brill|isbn=978-9-0041-6264-8|page=114|url= http://books.google.com.ng/books?id=A_IsNliDF6kC&pg=PA114&lpg=PA114&dq=olofin+yoruba+lagos&source=bl&ots=QjHJajP5Fg&sig=2XhaFENDsdnafQLO_IZnnxWQZQU&hl=en&sa=X&ei=toHTU_KON8bc4QSUkID4DA&ved=0CCMQ6AEwBDgK|accessdate=26a de Julio, 2014}}</ref> En la 15a jarcento, la avoria setlejo estis atakita de la [[Benina Imperio]] post kverelo, kaj la insulo iĝis Benina militkampadejo nome "Eko" sub Oba Orhogba, nome la Oba de [[Benino]] tiam.<ref name="Williamsguide"/><ref>{{cite book|title=Kingdoms of the Yoruba |first=Robert Sydney |last=Smith |page=73 |edition=3 |publisher=University of Wisconsin Press |year=1988 |isbn=0-299-11604-2 |url=http://books.google.com/books?id=ric6OĥbCS0C&pg=PA73}}</ref>
Lagoso estas metropolita areo kiu originiĝis sur insuloj separataj de [[tajdo|tajdaj fluaĵoj]], kiaj la insulo Lagoso, ĉe la sudokcidenta elfluejo de la [[Lagosa Laguno]] kaj protektitaj el la Atlantika Oceano de longaj [[sablejo]]j kiaj [[Bar Strando]], kiu etendas ĝis 100
En la urbo 7 [[universitato|universitataj altlernejo]]j funkcias.
[[Dosiero:Third Mainland Bridge.jpg|eta|maldekstre|520px|Ponto en Lagoso]]
Linio 126:
== Geografio ==
Lagoso situas en sudokcidenta Niĝerio, parte sur [[insulo]]j, parte ĉe la marbordo de [[Atlantiko]] kaj iom pli internen.
===Kontinenta Lagoso===
Linio 133 ⟶ 132:
Granda Lagoso inkludas [[Muŝin (Niĝerio)|Muŝin]], Maryland, Somolu, Oshodi, Oworonsoki, Isolo, Ikotun, Agege, Iju Ishaga, Egbeda, Ketu, Bariga, Ipaja, Ajah kaj Ejigbo.
La urbo Lagoso estas la ĉefa urbo de la sudokcidenta parto de Niĝerio. Kelkaj riveroj, kiaj [[Badagrio]], fluas paralele al la marbordo dum kelka distanco kaj eliras tra la sablejoj al la maro.
La du ĉefaj urbaj insuloj de Lagoso en la Lagosa Laguno estas Lagosa Insulo kaj [[Viktoria Insulo (Niĝerio)|Viktoria Insulo]].
Tiuj insuloj estas separataj el la kontinento per la ĉefa markolo kiu drenas la lagunon en la Atlantikan Oceanon, kiu formas la Lagosan Havenon. La insuloj estas separataj unu el alia per rojoj de variaj grandoj kaj estas konektataj al Lagosa Insulo per pontoj. La plej malgrandaj partoj de kelkaj rojoj estis plenigitaj je sablo kaj oni konstruis super.
Linio 142 ⟶ 141:
== Historio ==
Lagoso estis militkampadejo por membroj de la [[Benina Imperio]], kiu aludis al ĝi kiel ''Eko''.<ref name="
Portugala esploristo Rui de Sequeira vizitis la lokon en [[1472]]. Li nomumis la lokon portugale [[lago]]j (dekomence nur kiel ''Lago de Curamo''). Alia klarigo estus, ke Lagoso estas nomita laŭ [[Lagos (Portugalio)]] —nome marborda urbo kiu tiam estis la ĉefa centro de la portugalaj ekspedicioj suden laŭ la afrika marbordo, kaj kies propra nomo estas deriva el la latina vorto ''Lacobriga''.
Linio 154 ⟶ 153:
== Klimato ==
Lagoso havas tropikan klimaton. Ekzistas du pluvsezonoj inter [[aprilo]]-[[julio]] kaj [[oktobro]]-[[novembro]]. Iom seka periodo estas inter [[aŭgusto]]-[[septembro]] kaj pli longa seka sezono de [[decembro]] ĝis [[marto]]. Jare pluvas po 1838
== Ĝemelurboj ==
|