Vikipedio

Internacia datlinio: Malsamoj inter versioj

Browse history interactively
(Rigardi ŝanĝojn inter stabila kaj nuna versioj)
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
← Iru al antaŭa ŝanĝoIru al sekvanta ŝanĝo →
Enhavo forigita Enhavo aldonita
VidaVikiteksto
Addbot (diskuto | kontribuoj)
Patrolantoj
193 405 redaktoj
e Roboto: Forigo de 1 interlingvaj ligiloj, kiuj nun disponeblas per Vikidatumoj (d:q131389)
e plibonigadeto, anstataŭigis: |thumb| → |eta| (2), |right → |dekstra, |left → |maldekstra per AWB
Linio 1:
[[Dosiero:International Date Line.png|thumbeta|rightdekstra|400px|Internacia datlinio apud la 180°-a [[meridiano]]]]
'''Internacia datlinio''' estas internacie interkonsentita linio sur la mapo de [[horzono]]j, trairanta pli-malpli laŭ la [[meridiano]] de 180 gradoj, ĉirkaŭiranta ĉiujn [[civilizacio|civilizaciitajn]] regionojn. Kiam oni transiras la internacian datlinion, ŝanĝiĝas la [[dato]]. Oriente de la linio estas la dato je unu [[tago]] malpli ol en la okcidenta flanko. Tial transirante la linion deokcidente orienten oni subtrahas unu tagon (ripetas la saman tagon en la [[kalendaro]]), kaj en la mala direkto (deoriente okcidenten) aldonas unu tagon (transsaltas unu tagon en la kalendaro), ĉar, pro la rotacio de la planedo, la landoj lokataj tuje okcidente de la datlinio estas la unuaj kiuj ŝanĝas [[noktomezo|meznokte]] sian tagon.
[[Dosiero:Dateline-animation-3deg-borderonly-180px.gif|thumbeta|leftmaldekstra|Simpligita ilustraĵo de la interrilato de datlinio, dato kaj tempo de la tago.]]
 
== Historiaj ŝanĝoj ==
Linio 12:
La Respubliko de [[Kiribato]] enkondukis ŝanĝon de dato ''por ĝia orienta duono'', la 1-an de januaro [[1995]], de horzono -11 kaj -10 al +13 kaj +14. Antaŭ tio, la lando estis dividita per la datlinio. Post la ŝanĝo, la datlinio oriente ĉirkaŭiris tiun landon. Sed la plej multaj [[maparo]]j daŭre ignoras la ŝanĝon de la kiribatan dalinio, kaj reprezentas la internacian datlinion kiel rekton, en la kiribata areo<ref>({{en}}) {{cite book |title=Plotting the Globe: Stories of Meridians, Parallels, and the International Date Line (''Raportoj pri meridianoj, paraleloj kaj internacia datlinio'') |url=http://books.google.com/books?id=2xTJt3b3SHUC&pg=PP1#PRA1-PA149,M1 |author=Ariel, Avraham |coauthors=Berger, Nora Ariel |publisher=Greenwood Press |year=2005 |page=149 |isbn=0-275-98895-3}}.</ref>.
 
En [[2011]], pli ol 119 jaroj post la orienta ŝanĝo de 1892, [[Samoo]] movis denove al la okcidenta flanko de la datlinio, transsaltante la vendredon de la 30-a de decembro 2011<ref name=nypostHeraldSun>({{en}}) {{cite news|first=Tamara|last= McLean|url=http://www.nypostheraldsun.com.au/pnews/breaking-news/internationalsamoas-dateline-jump-passes-into-law/where_day_go_QeLR87EP23V9wJrdvAXJdO|story-e6frf7ĵ-1226083970021 |title=WhereSamoa'ds Daydateline Go?jump passes into law (''KienLeĝigo tagode iras?la ŝanĝo de datlinio por Samoa'')|location=[[Melburno]] ([[Aŭstralio]])| publisher=Australian Associated Press via the [[NewHerald YorkSun| Post]]|dateaccessdate=la 3111-a de decembroaŭgusto 2011| archiveurl = http://liveweb.archive.org/http://www.nypostheraldsun.com.au/pnews/breaking-news/internationalsamoas-dateline-jump-passes-into-law/where_day_go_QeLR87EP23V9wJrdvAXJdOstory-e6frf7ĵ-1226083970021| archivedate=la 31-a Decemberdecembro 2011|deadurl=no}}</ref> <ref name=HeraldSunnypost>({{en}}) {{cite news|first=Tamara|last= McLean|url=http://www.heraldsunnypost.com.au/newsp/breaking-news/samoas-dateline-jump-passes-into-lawinternational/story-e6frf7ĵ-1226083970021where_day_go_QeLR87EP23V9wJrdvAXJdO| |title=SamoaWhere'sd datelineDay jump passes into lawGo? (''LeĝigoKien detago la ŝanĝo de datlinio por Samoairas?'')|location=[[Melburno]] ([[Aŭstralio]])| publisher=Australian Associated Press via the Herald[[New SunYork Post]]| accessdatedate=la 1131-a de aŭgustodecembro 2011| archiveurl = http://liveweb.archive.org/http://www.heraldsunnypost.com.au/newsp/breaking-news/samoas-dateline-jump-passes-into-lawinternational/story-e6frf7ĵ-1226083970021where_day_go_QeLR87EP23V9wJrdvAXJdO| archivedate=la 31-a decembroDecember 2011|deadurl=no}}</ref>. Tio ŝanĝis la horzonon de UTC-11 al UTC+13. La internacia datlinio pasas inter Samoo kaj Amerikana Samoo, tiu lasta plu sekvas la amerikan daton. Samoo plenumis tian ŝanĝon, ĉar [[Aŭstralio]] kaj [[Novzelando]] estas ĝiaj precipaj komercaj partneroj, kaj ĝi ankaŭ enhavas gravajn kunularojn de elmigrintoj.
 
[[Tokelao]], teritorio de [[Nov-Zelando]] ( norde de Samoo), kiu antaŭe uzis UTC-10, ankaŭ trapasis la datlinion samtempe, pro samaj kialoj, kaj nun sekvas UTC+14<ref name=Tokelau>({{en}})[http://www.rnzi.com/pages/news.php?op=read&id=63444 Tokelau to follow Samoa on dateline switch (''Tokelao sekvas Samoo pri la ŝanĝo de la datlinio'')] Radio New Zealand International. Atingita je la 15-a de oktobro 2011.</ref>.
==Referencoj==
<references />
 
[[Kategorio:Geografio]]
[[Kategorio:Tempo]]
Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/wiki/Internacia_datlinio"