Iono (luno): Malsamoj inter versioj
[kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
KuBOT (diskuto | kontribuoj) e Forigo de la ŝablono(j) LigoElstara kaj/aŭ LigoLeginda laŭ VP:FA |
e plibonigadeto, anstataŭigis: |thumb| → |eta| (4), |right → |dekstra (2), |left → |maldekstra (2) per AWB |
||
Linio 33:
== Vulkanismo ==
[[Dosiero:PIA01081-Color Mosaic and Active Volcanic Plumes on Io.jpg|
La proksimeco de Ioo al la [[gasgiganto]] Jupitero kaŭzas la fandiĝon de la ioa kerno, pro la efikoj de tajda frapvarmigo. Tiu frapvarmigo respondecas pri la tre aktiva [[vulkanismo]] de tiu [[astro]]. La [[vulkanismo]] estas tiel intensa, ke la ioa surfaco estas la plej juna de la tuta sunsistemo; ĝi ĉiam estas renovigita de novaj elvulkanaj materialoj. Ĝia surfaco subsugestas al iuj pri la aspekto de [[pico]].
Linio 51:
La loko de Ioo rilate al Tero kaj Jupitero forte influas la intensecon de la emisio de jupiteraj [[radioondo]]j kaptitaj sur Tero. Jupitero estas intensa kaj neregula fonto de radioondoj inter 500 kHz kaj 40 MHz, kaj tiujn radiajn emisiojn ŝajne regas Ioo.
[[Dosiero:Io_from_Galileo_and_Voyager_missions.jpg|
== Erupcioj ==
[[Dosiero:Tvashtar volcano on Io from New Horizons.jpg|
Oni mezuris, ke iuj vulkanaj erupciaĵoj supreniras je pli ol 300 kilometroj super la surfaco antaŭ ol refali, la materio estas forĵetita de surfaco je rapido de ĉirkaŭ 1 000 m/s. Tiuj vulkanaj erupcioj estas tre ŝanĝiĝemaj; dum la kvar monatoj inter la alveno de sondiloj [[Voyager 1]] kaj [[Voyager 2|2]], iuj el ili ĉesis kaj aliaj komenciĝis. La falaĵoj ĉirkaŭ la vulkanoj ankaŭ aliaspektiĝas.
Linio 61:
== Interna konsisto ==
[[Dosiero:PIA01129 Interior of Io.jpg|
Malsame al plejparte da lunoj de la pliekstera parto de la sunsistemo, la konsisto de Ioo iom similas al tiu de [[Tersimila planedo|tersimilaj planedoj]], kiuj ĉefe enhavas [[magmo]]n riĉan je [[silikato]]j. Freŝaj datumoj de la sondilo [[Galileo]] montras, ke Ioo havas kernon kun almenaŭ 900-kilometra radiuso konsistanta el [[fero]], eble miksita kun [[fera sulfido]].
|