Kiel registrite je 17:41, 30 nov. 2015 redakti Riŝo (diskuto \| kontribuoj) Patrolantoj 596 redaktoj →‎Retaj ligiloj ← Iru al antaŭa ŝanĝo		Kiel registrite je 12:33, 23 dec. 2015 redakti malfari OchilovBot (diskuto \| kontribuoj) Robotoj 23 504 redaktoj e plibonigadeto, anstataŭigis: \|thumb\| → \|eta\| (4), \|right → \|dekstra, \|left → \|maldekstra, [[File: → [[Dosiero: (2) per AWB Iru al sekvanta ŝanĝo →
Linio 1: [[Dosiero:Monotype-Taster-1965.jpg\|~~thumb~~eta\|Klavaro de la kompostmaŝino ''Monotype'', modelo D.]] [[Dosiero:Monotype-Gießmaschine-1965.jpg\|~~thumb~~eta\|Fandmaŝino ''Monotype''.]] '''Monotipo''' estas kompostmaŝino por presejoj inventita en 1887 de la usona inĝeniero [[Tolbert Lanston]]. En la historio de la presindustrio ĝi formas ĉeneron inter la mana [[tipografio]] kaj la [[fotokompostado]]. Linio 16: La fandmaŝino estas aparato disigita de la klavaro. Kontraste al la linotipo, ĝi ne fandas tutan linion, sed unuopajn [[Tipo\|prestipo]]<nowiki/>jn. Tio ebligas eventuale interveni ankoraŭ okaze de eraro. La trubendo fiksas la larĝecojn de la intervortaj [[Spaceto (interpunkcio)\|spacetoj]]. Necesas poste ŝovi la linion de fanditaj tipoj sur galeon. Kiam tiu ĉi estas plena, la kompostaĵo poste plulaboriĝos en la kompostejo. [[~~File~~Dosiero:Matrixcase-bembo-16pts.jpg\|~~thumb~~eta\|<200>px\|~~left~~maldekstra\|Matrica kadro, Bembo, 16-punkta tiparo]] La tipografia plumbo fandiĝinta (alojo el [[plumbo]], [[stano]] kaj [[antimono]]) produktis nocajn vaporojn kaj kaŭzis kazojn de [[Plumbovenenado\|saturnismo.]] La fakto ke la klavaro estas disigita de la fandmaŝino protektas la tajpiston de la nocaj efikoj el la fandujo. Poste la linotipoj ankaŭ aplikos la sistemon de trubendaj legiloj. Linio 23: Kompense, la linotipo havis la avantaĝon produkti liniojn facile manipuleblajn dum la enpaĝigo, kio estis aparte utila por la ĉiutaga gazetaro. La monotipo estis sekve privilegie uzata por eldono de kvalitaj kaj komplikaj laboroj. [[~~File~~Dosiero:Composition 1,jpg.jpg\|~~thumb~~eta\|<200>px\|~~right~~dekstra\|Kompostaĵo eliĝas el fandmaŝino]] Krom la norma fandmaŝino de ''Monotype'', la societo produktis la modelon ''Monotype-Supra'', kiu ebligis fandi tipojn ĝis la tipograndeco de 72 Didot-punktoj kaj krei stampilojn por la [[Brajlo\|alfabeto Brajlo.]] La unua serio, la tiel nomata ''Tipo'' ''A'', sendube neniam estis instalita en Eŭropo. La unua modelo alveninta sur la kontinento estis la ''Tipo C''. Ekde 1910, la ''Tipo D'' konis la plej grandan disvastiĝon. Linio 34: La ''Lanston Monotype'' ''Machine Company'' fondiĝis en [[1887]] kaj, post pluraj nomŝanĝoj (ekz. ''Monotype Typography''), estis aĉetita en [[1998]] de la societo ''Agfa-Gevaert.'' La sekvan jaron, la departemento mekanografio kaj tipografio estis disigita por formi la filion ''Agfa Monotype.'' La plimulto de la akcioj de ''Agfa Monotype'' estis vendita en [[2004]] al la investfonduso ''TA Associates'' sub la nomo de ''Monotype Imaging Inc''. La aktivecoj de ''Monotype Imaging'' ampleksas la distribuon respektive deponon de [[~~Patento\|patentoj~~patento]]j por [[~~Cifereca\|ciferecaj~~cifereca]]j tiparoj, la disvolvon de [[~~Pelilo\|peliloj~~pelilo]]j por [[~~Printilo\|printiloj~~printilo]]j kaj [[Komputila ekrano\|komputilaj ekranoj]], speciale por la konto de fabrikantoj de [[operaciumoj]] aŭ de porteblaj aparatoj (ekz. [[~~Poŝtelefono\|poŝtelefonoj~~poŝtelefono]]j). ''Monotype Imaging'' akiris plurajn societojn, inter aliaj ''Ascender Corporation'' <ref>''Ascender Corporation'', usona entrepreno specialigita en la produktado de tiparoj por komputiloj kaj poŝtelefonoj, fondita en [[2004]] en ''Elk Grove Village'' en la ŝtato [[Illinois]], estis aĉetita de ''Monotype Imaging'' la 8-an de decembro [[2010]]. ''Ascender'' realigis sian unuan tiparan familion en la jaro de sia kreiĝo kaj nomis ĝin ''Endurance'', poste ĝi distribuis en [[2005]] la tiparojn de ''Microsoft''. ''Ascender'' precipe konatiĝis en novembro [[2007]] pro la tiparo ''Droid'' de la mastruma sistemo ''Android'', kaj tio kadre de ĝiaj aktivecoj en la sino de la konsorcio ''Open Handset Alliance''. Sin koncentrinta sur poŝtelefonoj ekde ĝia aĉeto, ĝi funkcias hodiaŭ kiel simpla filio.</ref>. Ekde aŭgusto [[2006]], ''Linotype GmbH'' ([[Bad Homburg]]) estas la posedaĵo de grupo de investantoj. Ekde [[2013]] la firmao ''Linotype GmbH'' ŝanĝis la nomon al ''Monotype GmbH''. == Bibliografio == * (de) Emil Lürsen: ''Die Monotype,'' Fachbuch für Taster und Giesser, Fachbuchverlag GmbH Leipzig (''Manlibro por tajpistoj kaj fandistoj.'')~~<br>~~ * (de) Eberhard Dilba: ''Tipographie-Lexikon'' und Lesebuch für alle, ''Books on Demand'', Norderstedt 2005. (''Leksikono pri tipografio kaj legolibro por ĉiuj.'') * (de) Franz Zimmermann: ''Die Lanston Monotype.'' ''Buchstaben-Giess- und Setz-Maschine.'' In: ''Klimschs Jahrbuch, vol.'' 5, Frankfurt/Main 1904, p.  18-23. (''Artikolo pri la ''Monotype'' en jarlibro.'')~~<br>~~ == Notoj kaj referencoj == Linio 54: * (fr) [http://www.passiondunmetier.fr/la-laborieuse/la-monotype/ Fotoj kaj videoj pri la Monotype<br>] * (en) [http://www.monotypeimaging.com Retejo de la societo ''Monotype Imaging''] [[Kategorio:Tipografio]]

Monotipo (Monotype): Malsamoj inter versioj