Ruĝa ŝlimo: Malsamoj inter versioj

[[Dosiero:Ajka accident 66b8bbec77 b.jpg|thumbeta|300px|Ruĝa ŝlimo en la stratoj de [[Devecser]], [[Hungario]] pro [[ruĝ-ŝlima katastrofo en Hungario]].]]

[[Dosiero:Boues rouges d'Arvida.JPG|thumbeta|Ruĝa ŝlimo de elfandejo apud [[Arvida (Kebekio)|Arvida]], [[Kebekio]])]]

'''Ruĝa ŝlimo''' estas flanka produkto de la fabrikado de [[aluminio]] laŭ la [[Bayer-metodo]]. La fajn-grajne muelita [[baŭksito]] estas „kuirata” sub granda premo kaj alta temperaturo (240  °C) en [[natria lesivo]] (NaOH). Rezultas du produktaĵoj, la blanka ŝlimo kaj la ruĝa ŝlimo. La ruĝa ŝlimo enhavas [[fero(III)-oksid]]-on kaj [[titano(IV)-oksid]]-on kaj plie diversajn silici-acidajn kombinaĵojn. La karakterizan ruĝan koloron al la ŝlimo donas la fero(III)hidroksidoj. Kiom da ruĝa ŝlimo elfalas laŭ la produktita aluminio – tio dependas de la kvalito de la uzita baŭksito. Ekzemple ĉe tropika baŭksito defalas 1,6 t, sed ĉe eŭropaj baŭksitoj 3,2–3,7 t da ruĝa ŝlimo.

La estiĝanta ruĝa ŝlimo estas forte [[lesiva]]. Pli frue oni ĝin kondukis sen ia preparigo al simpla deponejo aŭ rekte en riveron, kio kaŭzis gravan medioŝarĝon. Nuntempe oni kondukas la ŝlimon en izolitan stokbasenon, kie la disigformaj hidroksidoj kaj silikatoj sedimentas. La elpaŝanta natria lesivo estas rekondukata kaj denove uzata. Fine oni kovras la sekiĝintan produktaĵon per sablo aŭ tero, kaj oni rekultivas. Novtempe oni eksperimentas uzi la sekan ruĝan materialon kiel grundobonigilon, plenigmaterialon je la vojokonstruado aŭ krudaĵon por la ceramika industrio.