Abatejo de Cluny: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e plibonigadeto, anstataŭigis: |thumb| → |eta| per AWB
Linio 125:
 
=== Cluny III ===
[[Dosiero:Dehio 212 Cluny.jpg|thumbeta|250px|Tria preĝejo de la abatejo (Cluny III)]]
La konstruo de ''Cluny III'', komenciĝis en [[1088]] dum la abatadoj de Hugo de Semur ([[1049]]-[[1109]]) kaj Pons de Melgueil, kiu finkonstruis ĝin en [[1130]]. Ĝi iĝis la plej granda religia konstruaĵo en la tuta Eŭropo, ĝis kiam la [[Baziliko Sankta Petro de Romo]] estis konstruita en [[1506]]. Ĝi estis 187 metrojn longa kaj 31,96 metrojn alta sub volbo.
Kiam mortis Sankta Hugo, la abatejo estis jam potenca kaj riĉa, ĉar ĝi rajtis kolekti impostojn, ricevi donacojn, ktp ...
Linio 131:
Li cerbumis pri la parabolo pri Lazaro en biblio ; laŭ li, per preĝoj oni povas helpi homojn eniri paradizon. Tial li decidas ke la 2an de novembro estos festo de mortintoj. Tiu Festo de Mortintoj disvastiĝos poste tra la tuta kristanaro.
 
Per la mono ricevita kiam oni registrigis la forpasintojn sur kajeron, la abatejo kreis karitatan aktivadon.
 
Monaĥoj helpis per almozdonoj malsanulojn, malriĉulojn ktp...
Linio 139:
Klunizo iĝis la duaranga pilgrimadloko post [[Romo]] en [[Italio]].
 
Ponce de Melgueil finkonstruigis la grandan abatejon. Li diris ke pilgrimantaj homoj vidos Paradizon surtere. Arkitekturo atingis sian paroksismon. Li kverelis kun najbara Grafo de [[Brancion|Bransiono]] ; papo subtenis tiun grafon kaj Ponce foriris, kreis monaĥejon aliloke kaj revenis poste kun armeo.
 
La nova abatejestro estis Petro la Kultinda, sed li estis juna (dudekjara)
Linio 146:
 
En Francujo tiam alia ordeno disvastiĝis : ordeno de la [[Cistercianoj]], kiu riproĉis klunizan ordenon kunvivi ene de homoj, tro vivi vantomontre, ne sufiĉe preĝi ktp ...
Sekve de la [[Reconquista]] en [[Hispanio]], judoj kaj araboj instaliĝis en Francujo.
 
Petro la kultinda, kiu tradukigis la Koranon kaj la Talmudon kaj studis ilin, estis verŝajne la unua kontraŭjudulo ; li skribis ideojn kiuj utilis, en [[Lyon|Liono]], dum la kunveno (Koncilio)... ,kiu organizis [[inkvizicio]]n - terura afero : arestado kaj bruligo de ne-katolikaj homoj.
Linio 158:
Aliaj religiaj ordenoj disvastigas : [[Franciskano]]j, [[Dominikano]]j.
 
Dum religiomilitoj ( tre gravaj en Francujo, kie protestantoj kaj katolikoj interbatalis ) abatejo de Cluny estas damaĝegita.
 
La lasta abato, De la Rochefoucault, detruigas la malnovan abatejon kaj konstruigas novan laŭ morica arkitektostilo.
Linio 165:
== Detruo ==
 
La jaroj sekvantaj la [[Franca revolucio de 1789|Francan Revolucion]] estis fatalaj por la konstruaĵo. En 1790 pro la franca revolucio (kiu okazis en 1789) monaĥoj estas forigitaj; jam multaj relikvoj malaperis, ŝtelistoj prenis multajn trezorojn.
 
La [[bieno]] de la abatejo estis vendita en [[1798]]. La abatejo estas vendita kaj utilas kiel [[ŝtonminejo]].
Kiam, nun, oni promenas tra la stratoj de la urbo, videblas partoj de skulptaĵoj de la abatejo.
 
En 1801 la prefektejo (reprezantanto de ŝtato) postulis malkonstruadon de granda parto de kluniza abatejo. Ĉevalbredejoj por [[Napoléon Bonaparte|Napoleono la unua]] (imperiestro) anstataŭis ĝin, (ili daŭre ekzistas).