Sona (planlingvo): Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Etikedoj: Poŝtelefona redakto Redakto de poŝaparata retejo
e plibonigadeto, anstataŭigis: [[kategorio: → [[Kategorio: per AWB
Linio 21:
* r = rotika: rekomendiĝas r, sed iu ajn rotika sono taŭgas.
* y = antaŭ vokaloj sonas kiel E-a "j"; individue, sonas kiel la angla "schwa".
 
* i = neniam diftongiĝas (vidu la literon "y", supre.)
* u = antaŭ vokalo, iĝas duonvokalo (kiel E-a "ŭ".)
 
 
Sona-lingvaj vortoj ne permesas konsonant-grupojn, t.e.: la strukturo de la silabo en Sona nur ebligas la sekvajn variantojn:
Linio 31 ⟶ 29:
*KV konsonanto + vokalo
*KVN konsonanto + vokalo + naza konsonanto (n)
 
 
La litero "y" utiligas intruzive ene de vortoj por disigi:
Linio 43 ⟶ 40:
 
'''uto + aki = uto'''y'''aki''' ; por pli eŭfonikan prononcon.
 
 
La vortoj en Sona ne havas fiksigitan, sed prosodikan akcentadon.
Linio 63 ⟶ 59:
:'''a''' = loko, sufikso simila al E-a "ejo"
:'''''danya''''' = banko
 
 
La vorto en Sona konsistas el radikaloj kunmetitaj en ordo de graveco. Tio estas: radikalo uzata kiel prefikso funkcias deskriptive:
Linio 71 ⟶ 66:
:=>'''''suru''''' = flui, fluo (likva movo)
 
Sona utiligas kunmetadon por formigi la plejparton de la vortoj, surbaze de baza leksikono.
 
Sona utiligas kunmetadon por formigi la plejparton de la vortoj, surbaze de baza leksikono.
 
:'''zinyasagiada''' = vivo + asekuri + (laborgrupo)/kompanio = vivriska asekurkompanio
 
[Estas interesige ke, malgraŭ esti "apriora" lingvo, en Sona, oni formas novajn vortojn ne strikte logike, sed sufiĉe libere: kiel eble plej simile aŭ "inspirate" de jam ekzistantaj aŭ pli-malpli internacie rekoneblaj vortoj (kompreneble, ĉiam utiligante nur la bazan radikaron.)
 
 
[Estas interesige ke, malgraŭ esti "apriora" lingvo, en Sona, oni formas novajn vortojn ne strikte logike, sed sufiĉe libere: kiel eble plej simile aŭ "inspirate" de jam ekzistantaj aŭ pli-malpli internacie rekoneblaj vortoj (kompreneble, ĉiam utiligante nur la bazan radikaron.)
 
:'''hisatori''' = speciala + scio + pasinta + tempo = '''historio'''
Linio 87 ⟶ 79:
:'''Radio''' / '''renbe'''
:'''Taksi''' / '''halonno''']
 
 
La frazo sekvas ordo je SVO ([[Subjekto-Verbo-Objekto]]):
Linio 93 ⟶ 84:
:'''''mi abu tu'''''
:'mi am(as) vi(n)'
 
 
En la frazo mem, la sintagmoj prezentiĝas laŭ descenda gravec-ordo, t.e.: Sona estas kapfraz-iniciala lingvo.
Malgraŭ tio, la kalifikaj adjektivoj kaj determinantoj metendas antaŭ substantivoj.
 
 
:mi ima ''dona tayo muro'' '''xen'''.
:mi havas ''du grandajn brunkolorajn'' '''hundojn''' .
 
 
Pri esprimo, la lingvo Sona similas al la japana (laŭ la aŭtoro mem), kaj oni povus kalifiki ĝin kiel "minimalisma".
 
 
:'''''an kehani.'''''
Linio 110 ⟶ 97:
:'''''an (hani) Maria.'''''
:Ŝi nomiĝas Maria.
 
 
En la lingvo Sona, oni evitas mencii ĉion kompreneblan per la konteksto, inkluzive de la gramatikan nombron, kopulativan verbon, la subjekton mem, ktp.
Linio 128 ⟶ 114:
== Ekzemploj ==
 
Notu ke la lingvo Sona ne utiligas punktigadsignojn krom komo kaj finiga punkto. La demandaj frazoj identiĝas per enhavo la demandivan partiklon "ke".
 
Oni povas disigi la vortojn en la skriba lingvo laŭplaĉe: ĝenerale, oni disigas la vortojn por faciligi komprenebleco.
 
Ĉiun vorton oni skribas nur per minusklaj literoj, krom propraj nomoj kaj "fremdlingvaj" vortoj.
 
 
*'''juri.''' = (ĝui + tempo) = Saluton!
*'''kehani tu.''' = Kiel vi/ci nomiĝas?
*'''mi hani ~.''' = Mi nomiĝas / Mia nomo estas ~.
 
*'''kesantu.''' = (Kia + sano + vi/ci)? = Kiel vi fartas?
*'''xa, xan.''' = Bone, dankon!
 
*'''mi nari to zia Paris.''' = Mi neniam estis en Parizo.
*'''an na (sa) laba Ruso lasin.''' = Ŝi ne (scias)/parolas la rusan lingvon.
 
*'''Karlos ketori.''' = Kiom aĝas Karlos?
*'''tinyedi tori.''' = (tri + foje + dek) + jaro(j). = Tridek jarojn.
 
 
 
'''idaleni.'''
 
'''o hara, mi han da kasatu ua [hakaidaleci] vi [fuada] vosi ua nali meka aketu po same ikeni. mi uo, naui, da alete ua, po unume di hakaidaleci, tu hojio vie fa seru da udaxo jidi akeda bi tu li minyadaya, ge on to kalami usiu da vaka hanitu li un idadi, [so] tu leni ge [jidiubizamelen].'''
 
 
Oficiala letero.
Linio 164 ⟶ 143:
Kenneth Searight <br>
Sona, an auxiliary neutral language <br>
London, Kegan Paul, Trench, Trubner & Co., [[1935]] <br>
 
== Eksteraj ligiloj ==
 
* [http://www.sonagona.org/info/index.html Sonagona.org] - informoj en Angla kaj resumo en Esperanto
* [http://www.langmaker.com/db/mdl_sona.htm Sona Conlang Profile]
* [http://www.freewebs.com/flowingfree/languageslinguistics.htm#47146989] Internaciaj Helplingvoj -- ligilojHelplingvoj—ligiloj pri Sona
* [http://sonasojigin.freeoda.com/ Interreta Vortaro kaj Traduk-helpilo Sona-Anglolingva]
 
[[kategorio:aprioraj lingvoj]]
 
== Vidu ankaŭ ==
* [[Tokipono]]
 
[[kategorioKategorio:apriorajAprioraj lingvoj]]