Misisipo (rivero): Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Linio 5:
[[Dosiero:Coon Rapids River Dam - Coon Rapids, Minnesota.jpg|thumb|alt=Coon Rapids Dam|Misisipa eknavigejo: Akvobaraĵo Coon Rapidejoj]]
[[Dosiero:WyalusingStateParkWisconsinRiverIntoMississippiRiver.jpg|thumb|Kunfluejo de riveroj [[Viskonsina Rivero|Viskonsino]] kaj Misisipo, vidita el [[Vajalusinga Ŝtata Parko]] en Viskonsino]]
Rivero '''Misisipo''' estas la dua plej longa rivero en [[Usono]]. La plej longa estas ĝia flanka rivero [[Misuro (Rivero)|Misuro]]. Kune ili konsistigas la plej longan riveron en [[Norda Ameriko]]. Mezurate de la fonto de Misuro al la buŝo de Misisipo ili longas 6.270&nbsp;km. Same ĝi estas la czefaĉefa rivero de la plej granda drensistemo en [[Nordameriko]].<ref>[[United States Geological Survey]] Hydrological Unit Code: 08-09-01-00- Lower Mississippi-New Orleans Watershed</ref><ref name=USGSlongest>{{cite web
| title = Lengths of the major rivers
| publisher = United States Geological Survey
| accessdate =14a de Marto, 2009
| url = http://ga.water.usgs.gov/edu/riversofworld.html}}</ref> Fluas entute ene de Usono (kvankam ties drenbaseno atingas ĝis Kanado), ĝi ekfluas en norda [[Minesoto]] kaj formas [[meandro]]jn malrapide suden dum 3,770 km<ref name=USGSlongest /> ĝis la [[Misisipa Riverdelto]] ĉe la [[Golfo de Meksiko]]. Kun ties multaj [[alfluanto]]j, la Misisipa [[akvokolekta areo]] drenas ĉion aŭ partojn el 31 usonaj ŝtatoj kaj 2 kanadaj provincoj inter la [[Rokaj Montoj|Rokaj]] kaj la [[Apalaĉaj Montoj]]. La Misisipo rangas kiel [[Listo de riveroj laŭ longo|la kvara plej longa]] kaj ladekala deka plej larĝa rivero en la mondo. La rivero ĉu bordas ĉu trapasas tra la ŝtatoj [[Minesoto]], [[Viskonsino]], [[Iovao]], [[Ilinojso]], [[Misurio]], [[Kentukio]], [[Tenesio]], [[Arkansaso]], [[Misisipio]], kaj [[Luiziano]].
 
[[Indianoj]] dumlonge loĝis laŭlonge de la Misisipa Rivero kaj de ties alfluantoj. Plej estis [[ĉasistoj-kolektistoj]] aŭ pastistoj, sed kelkaj, kiaj la [[Montetuloj]], formis fekundajn agrikulturajn sociojn. La alveno de eŭropanoj komence de la 1500-aj jaroj ŝanĝis la indiĝenan vivostilon kiam unuaj esploristoj, poste setlantoj, aventuriĝis en la baseno laŭ pliiĝantaj nombroj. La rivero utilis unue kiel barilo – formante limojn por [[Nova Hispanio]], [[Nova Francio]], kaj por la komenca Usono – poste kiel utilega transportejo kaj komunikeja ligilo. En la 19a jarcento, dum la hegemonio de la [[evidenta destino]], la Misisipo kaj kelkaj okcidentaj alfluantoj, ĉefe la [[Misuria Rivero|Misurio]], formis vojojn por la alokcidentan etendon de Usono.