Geedzeco: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Linio 92:
 
Kvankam socio povas esti klasita kiel poliginia, ne ĉiuj geedzecoj en ĝi necese estas; monogamaj geedzecoj povas fakte hegemonii. Pro tia fleksebleco antropologo [[Robin Fox]] atribuas sian sukceson kiel socia eltensistemo: "Tio ofte signifis – konsiderinte la malekvilibron en la seksaj proporcioj, la pli altan masklan infanmortindicon, la pli mallongan vivodaŭron de maskloj, la perdon de maskloj en [[milito]], ktp. – ke ofte virinoj estis lasitaj sen financa elteno el edzoj. Por korekti tiun kondiĉon, inoj devis esti mortigitaj dumnaske, resti solaj, iĝi prostitutinoj, aŭ esti enfermitaj en fraŭlaj religiaj ordenoj. Poliginiaj sistemoj havas la avantaĝon ke ili povas promesi, kiel faras Mormonoj, hejmon kaj familion por ĉiu virino."<ref>{{cite book|last=Fox|first=Robin|title=Reproduction & Succession: Studies in Anthropology, Law, and Society|year=1997|publisher=Transaction Publishers|location=New Brunswick, NJ|page=48}}</ref>
{{redaktata}}
Tamen, poliginio estas seksa afero kiu havigas al homoj nesimetriaj profitoj. En kelkaj okazoj, estas granda aĝodiferenco (ĝis unu generacio) inter viro kaj lia pli juna edzino, rezulte en povodiferenco inter ambaŭ. Tensioj ekzistas ne nur ''inter'' seksoj, sed ankaŭ ''ene de'' seksoj; maljunaj kaj junaj viroj konkurencas por edzinoj, kaj maljunaj kaj junaj edzinoj en la sama hejmo povas esperti radikale diferencajn vivkondiĉojn, kaj internan hierarkion. Kelkaj studoj sugestis ke la rilato de edzino kun aliaj virinoj, inklude kunedzinojn kaj ina parenco de edzo, estas pli kritika rilato ol tiu kun ŝia edzo pro ŝia produktaj, reproduktaj kaj personaj atingoj.<ref>{{cite book|last=Zeitzen|first=Miriam Koktvedgaard|title=Polygamy: A Cross-Cultural Analysis|year=2008|publisher=Berg|location=Oxford|pages=125–7}}</ref> En kelkaj socioj, la kunedzinoj estas parencoj, kutime fratinoj, praktiko nomita ''fratina poliginio''; nome antaŭ-ekzistanta rilato inter la kunedzinoj oni supozaz ke malpliigas la eblajn tensiojn ene de la geedzeco.<ref name="Zeitzen 2008 9">{{cite book|last=Zeitzen|first=Miriam Koktvedgaard|title=Polygamy: A Cross-Cultural Analysis|year=2008|publisher=Berg|location=Oxford|page=9}}</ref>
{{redaktata}}
Fox argues that "the major difference between polygyny and monogamy could be stated thus: while plural mating occurs in both systems, under polygyny several unions may be recognized as being legal marriages while under monogamy only one of the unions is so recognized. Often, however, it is difficult to draw a hard and fast line between the two."<ref>{{cite book|last=Fox|first=Robin|title=Reproduction & Succession: Studies in Anthropology, Law and Society|year=1997|publisher=Transaction Publishers|location=New Brunswick, NJ|page=21}}</ref>
 
Tamen, poliginio estas seksa afero kiu havigas al homoj nesimetriaj profitoj. En kelkaj okazoj, estas granda aĝodiferenco (ĝis unu generacio) inter viro kaj lia pli juna edzino, rezulte en povodiferenco inter ambaŭ. Tensioj ekzistas ne nur ''inter'' seksoj, sed ankaŭ ''ene de'' seksoj; maljunaj kaj junaj viroj konkurencas por edzinoj, kaj maljunaj kaj junaj edzinoj en la sama hejmo povas esperti radikale diferencajn vivkondiĉojn, kaj internan hierarkion. Kelkaj studoj sugestis ke la rilato de edzino kun aliaj virinoj, inklude kunedzinojn kaj ina parenco de edzo, estas pli kritika rilato ol tiu kun ŝia edzo pro ŝia produktaj, reproduktaj kaj personaj atingoj.<ref>{{cite book|last=Zeitzen|first=Miriam Koktvedgaard|title=Polygamy: A Cross-Cultural Analysis|year=2008|publisher=Berg|location=Oxford|pages=125–7}}</ref> En kelkaj socioj, la kunedzinoj estas parencoj, kutime fratinoj, praktiko nomita ''fratina poliginio''; nome antaŭ-ekzistanta rilato inter la kunedzinoj oni supozazsupozas ke malpliigas la eblajn tensiojn ene de la geedzeco.<ref name="Zeitzen 2008 9">{{cite book|last=Zeitzen|first=Miriam Koktvedgaard|title=Polygamy: A Cross-Cultural Analysis|year=2008|publisher=Berg|location=Oxford|page=9}}</ref>
 
Fox arguesasertas thatke "thela majorĉefa differencediferenco betweeninter polygynypoliginio andkaj monogamymonogamio couldpovus beesti statedstatigita thustiele: whiledum pluralplurala matingpariĝado occursokazas inen bothambaŭ systemssistemoj, undersub polygynypoliginio severalkelkaj unionsunioj maypovas beesti recognizedagnoskitaj askiel beinglaŭleĝaj legalgeedzoj marriagesdum whilesub undermonogamio monogamynur onlyunu oneel ofla theunioj unionsestas istiele so recognizedagnoskita. OftenOfte, howevertamen, it is difficult to draw amalfacilas hardmarki andfortan fastkaj linerapidan betweenlinion theinter twoambaŭ."<ref>{{cite book|last=Fox|first=Robin|title=Reproduction & Succession: Studies in Anthropology, Law and Society|year=1997|publisher=Transaction Publishers|location=New Brunswick, NJ|page=21}}</ref>
{{redaktata}}
As polygamy in Africa is increasingly subject to legal limitations, a variant form of ''de facto'' (as opposed to legal or ''de jure'') polygyny is being practised in urban centres. Although it does not involve multiple (now illegal) formal marriages, the domestic and personal arrangements follow old polygynous patterns. The de facto form of polygyny is found in other parts of the world as well (including some Mormon sects and Muslim families in the United States).<ref>{{cite book|last=Zeitzen|first=Miriam Koktvedgaard|title=Polygamy: A Cross-Cultural Analysis|year=2008|publisher=Berg|location=Oxford|pages=17, 89–107}}</ref>
In some societies such as the [[Lovedu]] of South Africa, or the [[Nuer people|Nuer]] of the Sudan, aristocratic women may become female 'husbands.' In the Lovedu case, this female husband may take a number of polygamous wives. This is not a lesbian relationship, but a means of legitimately expanding a royal lineage by attaching these wives' children to it. The relationships are considered polygynous, not polyandrous, because the female husband is in fact assuming masculine gendered political roles.<ref name="Zeitzen 2008 9"/>