Fajenco: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
reverkita laxu la hungara
Linio 1:
[[Dosiero:Faience-luneville-saint-clement.jpg|thumbnail|Fajencaj teleroj]]
'''Fajenco''' estas termino pri [[ceramiko|ceramikaĵojceramikaĵo]], kiu deriviĝassignifis dediverstipajn ceramikaĵojn dum la historiaj epokoj. La nomo venas el la [[Italio|itala]] urbo [[Faenza]]. Fajenco signifas
 
* specon de [[argilo]], uzebla por produkti porozajn ceramikaĵojn, aŭ
Dum la [[renesanco]], fajenco estis nomo de ujoj el flavargila, emajlita (stana emajlo) ceramikaĵoj. La stana emajlo kovras la bakitajn materialojn.
* bakitan kaj [[glazuro|glazuritan]] ceramikaĵon el tiu tero.
 
La poroza argilaĵo kutime estas kovrata per [[stano|stana]] glazuro, kies baza koloro estas blanka, sed kiu estas kolorigebla.
En la [[egipta arto]] oni povas trovi la esprimon '''[[egipta fajenco]]''', kiujn karakterizas, ke la emajlo kovras la tutan surfacon de la objekto. (La hodiaŭaj, aliaj ceramikaĵoj havas/havis neemajlitan grundon, por ke la emajlita ceramikaĵo ne gluiĝu al bazo de la forno.)
 
== Historio ==
La grandan trarompon en la ceramik-produkta historio efektivigis la ellaboro de blanka, pentrebla kovraĵo, kion ebligis miksado de stan-oksido al la plumbobaza emajlo. La tekniko estis ellaborita en la 9-a jarcento en [[Irano]] aŭ alie en la orienta Azio.
 
La kovraĵo de la fejencaj ujoj estas pretigita el cindro de stano-plumbo, sablo kaj kuireja salo (natria klorido), la pentrado povas okazi sur aŭ sub la emajlo. La kolorigajn oksidojn oni miksas per [[volatila oleo]] kaj tiel surpentras ilin. Oni jam uzis la stanan emajlon jam en la antikva [[Egiptujo]]. La plej ŝatat ornamaĵo de la mezepokaj persaj fajencoj estis la metale brilanta emajlo. La unua periodo de la turkaj ceramikaĵoj estas la periodo de la Selĝukoj ekde la 12-a jc. ĝis la 14-a. Antaŭ apero de la stana emajlo, en Eŭropo oni uzis salan kaj plumban emajlon. La plumba emajlo disvastiĝis en la 13-a jarcento en okcidenta Eŭropo.
 
== Vidu ankaŭ ==