Bubastiso: Malsamoj inter versioj

'''Bubastiso''' ({{lang-grc|Βούβαστις}}, <ref>[[Herodoto|Herod.]] ii. 59, 137</ref>, {{lang-egy|pr-bAstt}}, {{lang-la|Bubastus}}, {{lang-ar|‏تل بسطة‎‎}} [Tell Basta]) estis urbo en [[Antikva Egiptio]], centro de la kulto de la diino [[Bastet]]<ref>{{CiteCitaĵo webel reto|titletitolo=Bubastis |url=http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.04.0064:entry=bubastis-geo |accessdatealirdato=2012-01-28|lingvo=angle}}</ref>. Tell Basta estas [[araba lingvo|araba]] nomo de la urbo, kiu signifas "Monteto de Bastet"<ref>Mohamed I. Bakr, Helmut Brandl, "''Bubastis and the Temple of Bastet"'' (Bubastiso kaj la templo Bastet), in: M.I. Bakr, H. Brandl, F. Kalloniatis (eds.), ''Egyptian Antiquities from Kufur Nigm and Bubastis''. [http://www.project-min.de/index_en.html Museums in the Nile Delta] (M.i.N.) vol. 1, Cairo/ Berlin 2010, pp. 27-36, ISBN 978-3-00-033509-9. ({{en}})</ref>. Bubastiso estas ofte identigita kun la [[Biblio|biblia]] ''Phibeseth'' ({{lang-he|פי-בסת}})<ref>[[EzekialEzekielo|Ezek.]] 30:17. בחורי און ופי-בסת, בחרב יפלו; והןה, בשבי תלכןה. "Youths of Awen and Pi-Beset will fall by the sword; and they (fem) will go into captivity." הןה "they (feminine)" cannot refer to the youths, and so must refer to the cities. Hebrew words meaning "city" are generally feminine (עיר, קריה).</ref>.

Bubastis estis lokita en la sudorienta parto de [[Nildelto]], sur la orienta bordo de la Pelusa maniko de la riveroriverbranĉo. Administrado de la urbo estis bazita sur la plantado de cerealoj[[cerealo]]j, ekdeĉar Bubastiso estis lokita en la ĉefa zono de produktado de aknoj[[greno]]j en la [[Mediteranea regionregiono]] — [[Malalta Egiptio]].Eĉ antaŭ la apero de la urbo, proksime [[5-a jarmilo a.K.]], la egiptaj triboj havis [[terkultivado|terkulktivadajn]] komunumojn, kie ili kreskis [[hordeum|hordeon]], [[tritiko]]n, [[fagopiro]]n, [[lino]]n. Tie ankaŭ estis disvastigita brutproduktado - ili reproduktigis brutojn[[bruto]]jn, [[Ŝafoŝafo]]jn, [[hejma kapro|hekmajnhejmajn kaprojn]] kaj [[suedoj]]n<ref>Блэк Д. Атлас всемирной истории. — «Астрель», 2007. — С. 21.</ref>. Konstruo en Bubastiso estis kondukita ĉefe kun uzado de importitaj materialoj (en templlaboro estis ofte uzata ruĝa [[granito]]), kiu estis kunportita sur [[Nilo]] el [[Alta Egiptio]] al [[Nubio]]. Disvolviĝon de komerco helpis trovo de grava transtera vojo el Egiptio al la orienta [[Sinajo]] (importo de [[kupro]], [[turkiso]]), al [[Palestino]] (importo de [[ligno]], purpuro[[porfiro]]), ktp. Ankaŭ surla [[kanalo de Faraonoj]], frontiloantaŭaĵo de [[Sueza Kanalo]], kurisdisvastigis maramaran komercvojokomercvojon al sudesudo.

La 22-a dinastio de faraonoj konsistis el naŭ, aŭ, laŭ [[Eŭsebio]]<ref>''[[Chronicon (Eusebius)|Chronicon]]''</ref>, de tri BubastiteBubastiste-reĝoj, kaj dum siaj regadoj la grandurbo estis unu el la plej konsiderindaj lokoj en la DeltaDelto. Tuj en Suda Bubastiso estis la donadoj de tero kun kiu Psammetichus rekompensis la servojn de siaj ionikaj kaj Carianaj solduloj<ref>Herod. ii. 154</ref>; kaj sur la norda flanko de la grandurbo komencis la kanalon kiu faraono [[Nekao la 2-a]] komencis (sed neniam finiĝis) iri inter [[Nilo]] kaj [[Ruĝa Maro]]<ref>[http://www.losttrails.com/pages/Tales/Inquiries/Herodotus_13.html Herod. ii. 158]</ref>. Post kiam Bubastiso estis prenita fare de la [[persoj]], ĝiaj muroj estis malmuntitaj<ref>Diod. xvi. 51.</ref>. De tiu periodo ĝi iom post iom malkreskis, kvankam ĝi aperas en ekleziaj analoj inter la episkopaj vidas de la provinco Augustamnica Secunda. Bubastite-moneroj de la aĝoepoko de [[Hadriano]] ekzistas.