Sankta Romia Imperio: Malsamoj inter versioj

La 25an de decembro 800, [[Leono la 3-a]] kronis la [[Frankoj|frankan]] reĝon [[Karlo la Granda]] kiel ''Imperiestro[[imperiestro]]'', revivigante la romian titolon en [[Okcidenteŭropo]] post pli ol tri jarcentoj. La titolo daŭris en la karolida familio ĝis 888, post kio ĝi estis kontestita fare de la regantoj de Italio en serio de enlandaj militoj ĝis la morto de la lasta itala postulanto, [[Berengaro el Friulo|Berengaro]], en 924. La titolo estis revivigita en 962 kiam Oto la 1-a estis kronita ''imperiestro'', igante sin kiel la posteulo de Karlo la Granda<ref>{{citation|author=Norman F. Cantor|title=Civilization of the Middle Ages|year=1993|pages=212–215}}</ref> kaj komencante kontinuan ekziston de la imperio dum pli ol ok jarcentoj.<ref name=Gascoigne>{{cite web|author=Bamber Gascoigne|url=http://www.historyworld.net/wrldhis/plaintexthistories.asp?historyid=aa35|title=History of the Holy Roman Empire|website=HistoryWorld}}</ref><ref>Norman Davies, A History of Europe (Oxford, 1996), pp.&nbsp;316–317.</ref><ref>Dum Karlo la Granda kaj liaj sukcedantoj uzis variantojn de la titolo ''imperiestro'', neniu uzis por si la termino ''Roma imperiestro'' ĝis Oto la 2-a en 983. [http://www.britannica.com/EBchecked/topic/269851/Holy-Roman-Empire/10156/Nature-of-the-empire Holy Roman Empire], Encyclopædia Britannica Online. Konsultita la 15an de Februaro 2014.</ref> Kelkaj historiistoj nomas la kronadon de Karlo la Granda la origino de la imperio,<ref name=Bryce>Bryce, [http://books.google.com/books?id=O8cQAAAAYAAJ&pg=PA1&source=gbs_toc_r&cad=4#v=onepage&q&f=false pp.&nbsp;2–3]</ref><ref>{{cite book|last=Heer |first=Friedrich |title=The Holy Roman Empire |publisher=Frederick A. Praeger |location=New York |year=1967 |pages=1–8 |isbn=978-0-297-17672-5}}</ref> dum aliaj preferas la kronadon de Oto la 1-a kiel ĝian komencon.<ref>Davies, pp.317,1246.</ref><ref>Martin Arbage, "Otto I", in [http://books.google.com/books?id=E2CTAgAAQBAJ&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false ''Medieval Italy: An Encyclopedia''], Volume 2 (Routledge, 2004), p. 810: "Otto can be considered the first ruler of the Holy Roman empire, though that term was not used until the twelfth century."</ref> Akademiuloj ĝenerale konsentas, aliflanke, en rilatigado de evoluo de la institucioj kaj principoj konsistante en la imperio, priskribante laŭpaŝan supozon de la imperiestraj titolo kaj rolo.<ref name=Whaley/><ref name=Bryce/>

La preciza esprimo ''Sankta Romia Imperio'' ne estis uzita ĝis la 13-a jarcento, sed la koncepto de ''Translatio imperii'' ("translokigo de regulo") estis fundamenta al la prestiĝo de la imperiestro, la nocio ke li tenis superan potencon hereditan de la imperiestroj de Romo.<ref name=Whaley/> La posteno de [[Listo de Imperiestroj de la Sankta Romia Imperio|Imperiestro de la Sankta Romia Imperio]] estis tradicie elektebla, kvankam ofte kontrolita fare de dinastioj. La germanaj [[princelektisto]]j, la plej alt-estraj nobeloj de la imperio, kutime elektis unu el siaj kunuloj kiel "Reĝo de la romianoj", kaj li poste estusestos kronitajkronita imperiestro[[Sankta Romia Imperiestro]] fare de la [[papo]]; la tradicio de papaj kronadoj estis nuligita en la [[16-a jarcento]]. La imperio neniam atingis la amplekson de politika unuigo formita en Francio, evoluante anstataŭe en malcentrigita, limigita elekta monarkio kunmetita de centoj da sub-unuoj, [[princlando]]j, [[duklando]]j, [[graflando]]j, [[Libera regna urbo|liberaj regnaj urboj]], kaj aliaj domajnoj.<ref name=Johnson/><ref>[http://www.heraldica.org/topics/national/hre.htm The Holy Roman Empire], Heraldica.org.</ref> La povo de la imperiestro estis limigita, kaj dum la diversaj princoj, senjoroj, kaj reĝoj de la imperio estis vasaloj kaj subjektoj kiuj ŝuldis al la imperiestro ilian fidelecon, ili ankaŭ posedis amplekson de privilegioj kiuj donis al ili faktan [[suvereneco]]n ene de siaj teritorioj. Imperiestro [[Francisko la 1-a]] dissolvis la imperion la 6-an de aŭgusto [[1806]], post ĝia malvenko fare de Napoleono ĉe la [[Batalo ĉe Slavkov]].

Titolo estis ''Romia Imperiestro'' aŭ pli malfrue ''Imperiestro de la Sankta Romia Imperio'' aŭ ''[[Sankta Romia Imperiestro]]''. OriginaleOrigine ekde la kronado de [[Karolo la Granda]] por esti [[imperiestro]], kronado de la papo okazanta en [[Romo]] estis antaŭkondiĉo. Pro tio multaj fruaj regantoj neniam iĝis "Imperiestro", ĉar por la kronado reganto devis iri al Romo, kio povis esti longa, damĝera kaj malfacila vojaĝo. Ĝenerale oni rigardas la regadon de [[Oto la 1-a]] kiel propran komencon de la Sankta Romia imperio, sed tiu nur estis klasifikado fare de [[historiisto]]j, ĉar ne estis klara entranĉo. Ekde la [[12-a jarcento]] kronado de la papo ne estis kondiĉo por esti "Imperiestro".