Ĉilio: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Linio 66:
<ref>[http://www.euskonews.com/0072zbk/gaia7204es.html Basques au Chili.]</ref>
<ref>'''''Contacto Interlingüístico e intercultural en el mundo hispano.instituto valenciano de lenguas y culturas. Universitat de València Cita:''''' " Un 20% de la población chilena tiene su origen en el País Vasco"''.</ref> <ref>{{es}} [http://www.empresariosvascos.cl/boletines/2008-11-03-BOLETIN-EMPREBASK.pdf La población chilena con ascendencia vasca bordea entre el 15% y el 20% del total, por lo que es uno de los países con mayor presencia de emigrantes venidos de Euskadi.]</ref> <ref>[http://www.euzkoetxeachile.cl/libros/04-De%20los%20Vascos%20Onati%20y%20los%20Elorza-2.pdf El 27% de los chilenos son descendientes de emigrantes vascos.] '''De los vascos, Oñati y Elorza''' ''Waldo Ayarza Elorza''.</ref> <ref>{{es}} [http://www.euskalkultura.com/noticias/jon-erdozia-nuevo-delegado-en-chile-iniciativas-vasco-chilenas-como-emprebask-son-exportables-a-otros-paises?language_sync=1 Presencia vasca en Chile.]</ref> La loĝantaro havas gravajn komunumojn de [[araboj]]<ref>{{es}} [http://www.aurora-israel.co.il/articulos/israel/Titulares/24782/ En Chile viven unas 700.000 personas de origen árabe y de ellas 500.000 son descendientes de emigrantes palestinos que llegaron a comienzos del siglo pasado y que constituyen la comunidad de ese origen más grande fuera del mundo árabe.]</ref>, [[ciganoj]], [[britoj]]<ref name=british>{{cite web |url=http://www.biografiadechile.cl/detalle.php?IdContenido=1673&IdCategoria=91&IdArea=488&TituloPagina=Historia%20de%20Chile |title=Historia de Chile, Británicos y Anglosajones en Chile durante el siglo XIX}}</ref>, [[francoj]]<ref>{{es}} [http://www.karnobooks.com/cgi-bin/karno/5814.html 5% de los chilenos tiene origen frances.]</ref>, [[germanoj]]<ref>[http://www.embajadaconsuladoschile.de/index.php?option=com_content&view=article&id=50&Itemid=60&lang=de German Embassy in Chile.]</ref>, [[rusoj]], [[kroatoj]]<ref>{{es}} [http://hrvatskimigracije.es.tl/Diaspora-Croata.htm Diaspora Croata.].</ref><ref>[http://www.matis.hr/vijesti.php?id=2265 Splitski osnovnoškolci rođeni u Čileu.]</ref>, [[italoj]] <ref name="migranti.torino.it">http://www.migranti.torino.it/Documenti% 20% 20PDF/italianial% 20ster05.pdf</ref> kaj tiel plu.
 
*La '''Loĝantaro:'''loĝantaro estis de 16.800 mil (2009), inter ili 64% - 90% ĉilianoj<ref>[http://ukpmc.ac.uk/articlerender.cgi?artid=1352132 Genetic epidemiology of single gene defects in Chile.]</ref> <ref>[http://www.geografia.fflch.usp.br/publicacoes/Geousp/Geousp13/Geousp13_Intercambio_Maurel.htm Argentina, como Chile y Uruguay, su población está formada casi exclusivamente por una población blanca e blanca mestiza procedente del sur de Europa, más del 90% E. García Zarza, 1992, 19.]</ref> <ref name="Lizcano" /> <ref>'''Esteva-Fabregat (1988), Book: El mestizaje en lberoamérica''' "''a white majority that would exceed 60% of the Chilean population''".</ref> (plimulto [[Hispanio|hispandevenaj]] ([[eŭskoj]]) kaj [[italoj|italdevenaj]]), 3,2% [[Indianoj]] (araukanoj).<ref name="Lizcano">{{cite web|url=http://books.google.cl/books?id=LcabJ98-t1wC&pg=PA93&lpg=PA93&dq=chile+60%25+blancos+Esteva-Fabregat&source=bl&ots=AMUjY09aVi&sig=3PCwfKDokrZYem3dcZ2gkToFIoE&hl=es&ei=k8WjSYT3HJaitgfGncnOBA&sa=X&oi=book_result&resnum=9&ct=result#PPA110,M1|title=Composición Étnica de las Tres Áreas Culturales del Continente Americano al Comienzo del Siglo XXI}}</ref>
 
*La '''Kredantoj:'''ŝtata lingvo estas la [[hispana lingvo]]. La kredantoj estas ĉefe [[katoliko]]j (62,8%) [http://teonomia.blogspot.com/2005/10/catlicos-en-rebelda.html].
 
== Ekonomio ==
Ĉefaj eksportoj estas de mineraloj, nome de [[kupro]] (la plej granda eksportanto en la mondo), [[fero]], [[molibdeno]], [[nitrato]]j, ŝtala produktaĵo, kaj ankaŭ [[fiŝo]]j, [[frukto]]j, [[celulozo]]. La [[GNP]] totala estas de 70 mil milionoj da usonaj dolaroj; pokapa - 4.160 usonaj dolaroj.
 
La [[Projekto Synco]] (aŭ Projekto Cybersyn) estis ĉilia projekto de 1971-1973 (dum la registaro de prezidanto [[Salvador Allende]]) celante konstrui distribuitan decidhelpsistemon por helpi administradi la nacian [[ekonomio]]n kaj solvi la problemon de la ekonomia kalkulo en [[socialismo]]. La projekto konsistis el kvar moduloj: ekonomia simulilo, specialadaptita [[programaro]] por kontroli fabrikefikecon, operacioĉambron, kaj nacian reton de teleksomaŝinoj kiuj estis ligitaj al unu ĉefkomputilo.
 
== Bazaj informoj ==
Linio 78 ⟶ 87:
* '''Urboj: ''' [[Viña del Mar]] (312 mil), [[Valparaíso]] (267 mil), [[Concepción]] (215 mil). Vidu: [[Listo de urboj de Ĉilio]].
* '''Adm. divido:''' 15 regionoj; vidu: [[Regionoj de Ĉilio]].
* '''Loĝantaro:''' 16.800 mil (2009), inter ili 64% - 90% ĉilianoj<ref>[http://ukpmc.ac.uk/articlerender.cgi?artid=1352132 Genetic epidemiology of single gene defects in Chile.]</ref> <ref>[http://www.geografia.fflch.usp.br/publicacoes/Geousp/Geousp13/Geousp13_Intercambio_Maurel.htm Argentina, como Chile y Uruguay, su población está formada casi exclusivamente por una población blanca e blanca mestiza procedente del sur de Europa, más del 90% E. García Zarza, 1992, 19.]</ref> <ref name="Lizcano" /> <ref>'''Esteva-Fabregat (1988), Book: El mestizaje en lberoamérica''' "''a white majority that would exceed 60% of the Chilean population''".</ref> (plimulto [[Hispanio|hispandevenaj]] ([[eŭskoj]]) kaj [[italoj|italdevenaj]]), 3,2% [[Indianoj]] (araukanoj).<ref name="Lizcano">{{cite web|url=http://books.google.cl/books?id=LcabJ98-t1wC&pg=PA93&lpg=PA93&dq=chile+60%25+blancos+Esteva-Fabregat&source=bl&ots=AMUjY09aVi&sig=3PCwfKDokrZYem3dcZ2gkToFIoE&hl=es&ei=k8WjSYT3HJaitgfGncnOBA&sa=X&oi=book_result&resnum=9&ct=result#PPA110,M1|title=Composición Étnica de las Tres Áreas Culturales del Continente Americano al Comienzo del Siglo XXI}}</ref>
* '''Ŝtatlingvo:''' [[hispana lingvo]].
* '''Kredantoj:''' [[katoliko]]j (62,8%) [http://teonomia.blogspot.com/2005/10/catlicos-en-rebelda.html].
* '''Eksporto:''' kupro (la plej granda eksportanto), fero, molibdeno, nitratoj, ŝtala produktaĵo, fiŝo, frukto, celulozo.
* '''GNP:''' totala - 70 mlrd $; pokapa - 4.160 $.
* '''Organizoj:''' [[UNO]] ([[1945]]), [[OAŜ]].