Martín Fierro: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Linio 14:
{{Intrigo}}
1-6. En la Unua Parto nome ''La gaŭĉo Martín Fierro'', gaŭĉa laboristo de la pampoj bonaeraj, kiu vivas kun edzino kaj du filoj, estas rekrutita perforte por servir en fortikaĵo, nome por la milicoj kiuj luktas defende la argentinan landlimon kontraŭ la indiĝenoj, lasante sian familion. Tiu malriĉo kaj kompatindeco oftas en la literaturo de la epoko romantika; sed militistaj espertoj ne. Reveninte, lia bieno estas abandonita kaj li trovas nek la edzinon nek la filojn. 7-10. Malespere Martín Fierro mortigas negron en duelo, kio igas lin kontraŭleĝa gaŭĉo persekutita de la polico, kontraŭ kiu batalas; li akiras kompanon: nome la serĝento Cruz, kiu inspirita de la kuraĝo de Fierro unuiĝas al li meze de batalo.
{{redaktata}}
En la Dua Parto nome ''La reveno de Martín Fierro'', fuĝintaj, ambaŭ foriras al [[dezerto]] kie ili vivas inter indiĝenoj, espere trovi tie pli bonan vivon. Cruz rakontas ke li estis kaptinta estron kun edzino, mortigis lin kaj abandonis ŝin; en alia kverelo, vundas alian. Juĝisto proponas al MF iĝi soldato, sed Cruz kaj MF foriras duope. MF deklaras intencon iri ĉe indianoj, ili alvenas al grupo atakonta. La indianoj separas ilin du jarojn. Poste ili prepariĝas por ataki. Okazas rekrutado kaj oni forportas MF al milito kontraŭ indianoj, kie li suferas malbonajn viv- kaj labor-kondiĉojn. Batalo, venko super rivalo kaj fuĝo. Li ne estis pagata kaj estis fitraktata. Sovaĝa vivo de indianoj (rasisma priskribo). [[Variolo]]. Morto de Cruz. Kverelo kontraŭ indiano kiu fitraktas kristaninon kaj kiu mortas. Fuĝo kun la virino. Priskribo pri ĉevaloj.
 
En la Dua Parto nome ''La reveno de Martín Fierro'', fuĝintaj, ambaŭ foriras al [[dezerto]] kie ili vivas inter indiĝenoj, espere trovi tie pli bonan vivon. Cruz rakontas ke li estis kaptinta estron kun edzino, mortigis lin kaj abandonis ŝin; en alia kverelo, vundas alian. Juĝisto proponas al MF iĝi soldato, sed Cruz kaj MF foriras duope. 1. Alvoko al kanto. 2. MF deklaras intencon iri ĉe indianoj, ili alvenas al grupo atakonta. La3. Sovaĝa portreto de indianoj, kiuj separas ilin du jarojn; poste rekuniĝo. 4. Poste ili prepariĝas por ataki: sovaĝaj kaj atakaj kutimoj. 5. Okazas rekrutado kaj oni forportas MF al milito kontraŭ indianoj, kie li suferas malbonajn viv- kaj labor-kondiĉojn. Batalo, venko super rivalo kaj fuĝo. Li ne estis pagata kaj estis fitraktata. Sovaĝa vivo de iamaj indianoj, kutimoj kaj rabaj kaj kontraŭ virinoj (rasisma priskribo). 6. [[Variolo]]. Morto de Cruz. 7-9. Kverelo kontraŭ indiano kiu fitraktas kristaninon kaj kiu mortas. 10. Fuĝo kun la virino. Priskribo pri ĉevaloj. 11. Romanco pri trovo de la filoj. 12. La pli aĝa: la pundomo, li estis enprizone. 13. La dua filo de MF vivas kun onklino, el kiu li heredis, 14-15. Sed zorganto perfidas, friponas, konsilas. 16. La zorginto malsanas kaj mortas. 19. Amsorĉo ĉe vidvino. 20. Fierro kun siaj filoj; venas Ruzumulo. 21. Kanto de Ruzumulo, estis ŝafpaŝtisto, cirkisto, vivis kun du onklinoj, amis mulatinon. 22.
11. Romanco pri trovo de la filoj. 12. La pli aĝa, la pundomo, li estis enprizone. 13. La dua filo de MF vivas kun onklino, el kiu li heredis, sed zorganto perfidas, friponas, konsilas. 16. Malsanas kaj mortas. 19. Amsorĉo ĉe vidvino.
{{redaktata}}
{{Intrigofino}}
 
==La priskribo fare de Julio Mafud==
Julio Mafud, profesoro pri literaturo kaj sociologio, en sia ''Prezento'' al ''Martín Fierro'' tradukita en Esperanton fare de Ernesto Sonnenfeld, faras klaran priskribon kaj de la gauĉo ĝenerale, de la [[ĉefrolulo]] partikulare kaj eĉ de la literatura verko de José Hernández. Kiel ĉefaj trajtoj de la gaŭĉo li elstarigas lia "moviĝemo" en sia "izoleco"; li konas sian medion, nome la specojn de paŝtaĵoj, la vojojn, la ventojn ktp. La [[tranĉilo]] estas lia ĉefa ilo, kaj por manĝi kaj por lukti kaj por labori. La [[gitaro]] estas alia necesa utilo. Nur "escepte li havas familion", dum amikeco estas la nura socia rilato, kiun li agnoskas.<ref>Julio Mafud en ''Prezento'' al [[José Hernández]], ''[[Martín Fierro]]'', J. Régulo, La Laguna, 1965, pp. 19-20.</ref>