Islama Ŝtato: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
RG72 (diskuto | kontribuoj)
Neniu resumo de redakto
Esperantigi; citaĵoj
Linio 2:
| nomo = Islama Ŝtato
| devena_nomo = Islama Ŝtato de Irako kaj Sirio
| alia_nomo = {{LingvoKunNomo|ar|arab| الدولة الاسلامية في العراق والشام}}
| alia_nomo_noto =
| alia_nomo1 =
| alia_nomo1_noto =
| kategorio = Mem-deklarita Kalifo
| dosiero_kompl =
| flago =
| flago_noto =
| blazono =
| blazono_noto =
Linio 40:
| limo2_noto =
| limo3 =
| limo4 =
| limo5 =
| limo6 =
Linio 46:
| urbo_tipo =
| urbo =
| urbo1 =
| urbo2 =
| urbo3 =
Linio 58:
| memorindaĵo_tipo =
| memorindaĵo =
| memorindaĵo_noto =
| memorindaĵo1 =
| memorindaĵo1_noto =
Linio 73:
| ŝoseo_tipo =
| ŝoseo =
| ŝoseo1_tipo =
| ŝoseo1 =
| ŝoso2_tipo =
| ŝoseo2 =
| ŝoseo3_tipo =
| ŝoseo3 =
Linio 92:
| ĉefurbo_long_s =
| ĉefurbo_long_EW =
| plej_alta =
| plej_alta_leviĝo =
| plej_malalta =
Linio 98:
<!-- *** Dimensioj *** -->
| areo =
| areo_rondumo =
| areo_akvo
<!-- *** Loĝantaro *** -->
| loĝantaro =
Linio 124:
| kodo =
| kodo_tipo =
| kodo1 =
| kodo1_tipo =
<!-- *** Liberaj kampoj *** -->
Linio 140:
| mapo = Syrian, Iraqi, and Lebanese insurgencies.png
| mapo_priskribo = Mapo de Islama Ŝtato en malhelgriza
| mapo_lokumilo =
| mapo1 =
| mapo1_priskribo =
| mapo1_lokumilo =
| mapo2 =
<!-- *** Retpaĝoj *** -->
| commons =
| retpaĝo =
| portalo =
<!-- *** Notoj *** -->
| notoj =
}}
'''Islama Ŝtato de Irako kaj Levantenio''' (''[[Araba lingvo|arabe]]'': الدولة الاسلامية في العراق والشام aŭ '''ad-dawla al-islāmiyya fi-l-ʿirāq wa-š-šā''', ankaŭ konata kiel '''Islama Ŝtato de Irako kaj Sirio''', aŭ '''Islama Ŝtato'''), kaj simplnomas '''ISIS''', '''ISIL''', kaj '''Daiŝo''' (en arabe داعش, Dāʿiš {{prononco|ˈdaːʕiʃ}}) kiel insulta nomo de kontraŭuloj estas [[Ĝihadismo|ĝihada]] grupo, kiu okupas regionojn en [[Irako]] kaj [[Sirio]]. Ĝin oni fondis en aprilo 2013. Eksa estro de [[Al-Kaida]] en Irako, Abu Bakr al-Baghdadi, gvidas la organizacion<ref>{{citaĵo el la reto |url=http://www.bbc.com/news/world-middle-east-24179084 |titolo=Profile: Islamic State in Iraq and the Levant (ISIS) |dato=2014-06-16 |eldoninto=BBC |lingvo=en}}</ref>.
{{Citaĵo el la reto |url= http://www.bbc.com/news/world-middle-east-24179084|titolo=Profile: Islamic State in Iraq and the Levant (ISIS) |titolo-aldono= |alirdato= |alirmonatotago= |alirjaro= |aŭtoro= |familia nomo = |persona nomo = |aŭtoroligilo= |kunaŭtoroj= |dato= 16|jaro=2014|monato= 6|formato= |verko= |eldoninto=BBC |paĝoj= |lingvo= |arkivurl= |arkivdato= |citaĵo= }} </ref>
 
Ĉirkaŭ la 11-a de junio 2014 tiuj ĝihadistoj konkeris areojn de la nordo de [[Irako]], inter kiuj la urbon [[Tikrit]] kaj grava naftorafinejo Bajĝi, survoje al [[Bagdado]]. La ŝijaistoj kontraŭreagis kaj rekrutis volontulojn kaj sendis la irakan armeon por haltigi la avancojn de la NIIS, kiu siavice ekkontrolis landlimajn areojn kun Sirio kaj aliaj landoj.
 
La Islama Ŝtato de Irako estis la respondeculo de la morto de miloj da irakaj civitanoj, samkiel de anoj de la iraka registaro kaj ĝiaj internaciaj aliancitoj. Danke al la militista subteno de [[Usono]], la registaro de [[Nuri al-Maliki]], la grupo suferis plurajn retroirojn, inkluzive de la forpaso de Raŝid al Baghdadi, sed la organizo renoviĝis dum la [[Siria enlanda milito]], eknomiĝante Islama Ŝtato de Irako kaj Sirio. La sekva kaj nuna gvidanto, Abu Bakr al-Baghdadi, rompis la rilatojn kun Al-Kaida kaj deklaris, en [[2014]], la sendependiĝon de sia grupo kaj sian suverenecon super Irako kaj Sirio.
 
La 29-an de junio 2014, la grupo memproklamis esti [[Kaliflando|tutmonda kaliflando]] sub la nomo "Islama“Islama Ŝtato",Ŝtato”<ref name=worldwide1>{{citecitaĵo el retejo web|last1familia nomo=Lawrence |first1persona nomo=Jessica |titletitolo=Iraq crisis: Could an ISIS caliphate ever govern the entire Muslim world? |url=http://www.abc.net.au/news/2014-07-02/could-an-isis-caliphate-ever-govern-the-muslim-world/5559806 |publishereldoninto=ABC News (Australia)|accessdateloko=22 NovemberSidnejo |dato=2014-07-02 |lingvo=en}}</ref><ref name="Al Akhbar English">{{citecitaĵo el retejo web|url=http://english.al-akhbar.com/node/20378 |titletitolo=What does ISIS’ISIS' declaration of a caliphate mean? |workverko=Al Akhbar English |accessdatealirdato=2014-11-25 November 2014|lingvo=en}}</ref>, kaj Abu Bakr al-Baghdadi estis nomita sia "[[kalifo]]".<ref name="newname">{{citecitaĵo el retejo news|url=http://www.independent.co.uk/news/world/middle-east/isis-declares-new-islamic-state-in-middle-east-with-abu-bakr-albaghdadi-as-emir-removing-iraq-and-syria-from-its-name-9571374.html |lastfamilia nomo=Withnall |firstpersona nomo=Adam |titletitolo=Iraq crisis: Isis changes name and declares its territories a new Islamic state with 'restoration‘restoration of caliphate'caliphate’ in Middle East|date=29 JuneMilitants name Abu Bakr al‑Baghdadi as Caliph as experts say move represents ‘new era of international jihad’ |dato=2014-06-30 |accessdatealirdato=2014-06-29 June 2014|workverko=The Independent |lingvo=en |arkivurl=https://web.archive.org/web/20160508152825/independent.co.uk/news/world/middle-east/isis-declares-new-islamic-state-in-middle-east-with-abu-bakr-al-baghdadi-as-emir-removing-iraq-and-9571374.html |arkivdato=2016-05-08}}</ref>. Kiel kaliflando, ĝi pretendas religian, politikan kaj militan aŭtoritaton sur ĉiuj [[islamano]]j tra la mondo kaj, ke "la legaleco de ĉiuj emirlandoj, grupoj, ŝtatoj kaj organizoj devenas senvalora pro la etendiĝo de la aŭtoritato de la kalifo kaj la alveno de siaj tropoj en liaj areoj".<ref>{{citecitaĵo el retejo web|url=http://www.longwarjournal.org/threat-matrix/archives/2014/06/isis_announces_formation_of_ca.php |titletitolo=ISIS announces formation of Caliphate, rebrands as 'Islamic State' |publisherverko=Long War Journal}}</ref><ref name="The Week">{{citecitaĵo el retejo news|titletitolo=Abu Bakr al-Baghdadi: The man who would be caliph |url=http://theweek.com/articlearticles/index/267920443835/abu-bakr-al-baghdadi-thealbaghdadi-man-who-would-be-caliph |accessdatealirdato=7 December 2014-12-07 |workverko=[[The Week]] |datedato=2014-09-13 September|lingvo=en 2014|arkivurl=https://web.archive.org/web/20160416231708/theweek.com/articles/443835/abu-bakr-albaghdadi-man-who-caliph |arkivdato=2016-04-16}}</ref>.
 
La organizon karaktetizas la kruda kaj akra interpreto de [[Islamo]] kaj ĝia bruta perforto kontraŭ la [[ŝijaismo|ŝijaanoj]], ĉar ĝiaj membroj estas [[sunaismo|sunaanoj]]. Ĝia celo deklarita estas etendiĝi al [[Jordanio]], [[Israelo]], [[Palestina Ŝtato|Palestino]], [[Libano]], [[Kuvajto]], [[Turkio]] kaj [[Kipro]].
Linio 166 ⟶ 165:
* [[Milito kontraŭ la Islama Ŝtato]]
 
== Referencoj ==
{{Referencoj|2}}
 
{{Bibliotekoj}}
 
[[Kategorio:Islama Ŝtato| ]]