Bielsko-Biała: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e plibonigadeto, anstataŭigis: |right| → |dekstra| per AWB
Simplaj personaj telefonnumeroj kaj retadresoj ne estas tauĝaj en enciklopedia artikolo. Mi metas ilin al referenco.
Linio 5:
| flago = POL Bielsko Biała flag.svg
| mapo = Bielsko-Biała Downtown.jpg
| provinco = [[SilezioSilezia (provinco de Pollando)Provinco]]
| distrikto-rajta = Jes| distrikto = [[Distriktodistrikto BielskiBielsko (ŚląskiSilezio)]]
| komunumo = [[Komunumokomunumo Bielsko-Biała]]
| komunumo-speco = Urba
| estro-titolo = Prezidanto
Linio 41:
}}
 
'''Bielsko-Biała''' ([[germana lingvo|germane]] ''Bielitz-Biala'') estas urbo en la nuna [[SilezioSilezia (provinco de Pollando)Provinco]] ende [[Pollando]] ĉirkaŭ 60 km sude de [[Katowice]] ĉe la rivero [[Biała (rivero)|Biała]]. Ĝi apartenas al samnoma [[komunumo Bielsko-Biała]] enkaj estas la administra centro de [[distrikto BielskiBielsko (ŚląskiSilezio)]]. ĜiLa urbo estas tradicia centro de lanindustrio.
 
== Historio ==
[[Dosiero:Bielsko-Biała Town Hall.jpg|eta|maldekstra|180px|dekstra|Urbodomo]]
[[Dosiero:Sułkowski Castle, Bielsko-Biała.jpg|eta|maldekstra|200px|Kastelo]]
Bielsko fondiĝis en la [[13-a jarcento]] de germanaj almigrintoj. Origine ĝi apartenis al la historia regiono [[Silezio (provinco de Pollando)]] kaj estis konata sub la germana nomo Bielitz. La rivero Biała funkciis ekde [[1457]] kiel ŝtatlima rivero de Pollando. La plejpli juna sidejjoloĝloko je la alia rivo en [[1723]] ricevis urbajn rajtojn. En [[1772]] Biała iĝis parto de la aŭstra [[Galicio]]. Pro la forfalo de la landlimo la du partoj unuiĝis ĝis unu urbo. En [[1815]] Bielitz kaj Biała komune post urbo [[Opava]] estis la dua plej granda urbo de [[Supra Silezio]].
 
En [[1918]] Bielitz/Bielsko kaj Biała denove ambaŭ apartenis al la nove formita Pollando. Bielsko estis en la tiama Pollando la sola urbo en kiu loĝas majoritato de germanoj. En [[1941]] la nazioj unuigis ambaŭ urbopartojn unuafoje, kion oni neniigis en [[1945]]. Kiel en aliaj partoj de Silezio, inter la jaroj 1945 kaj 1947 oni forpelis ĉiujn germanajn loĝantojn. En [[1951]] Bielsko-Biała jam denove kunfandiĝis en unu urbon, kie intertempe nur loĝas poloj.
 
== Esperanto en BielskoBielitz ==
Esperanto-kurso komenciĝis en [[1913]] kun ĉirkaŭ 100 lernantoj; instruisto estis d-ro Bock. En la loka germana gazeto aperis, tradukita de d-ino Haas, la artikolo „Surdmutaj blinduloj”, kiun [[Jean Borel]] publikigis en [[Germana Esperantisto]].
 
Esperanto-kurso komenciĝis [[1913]] kun ĉirkaŭ 100 lernantoj; instruisto estis d-ro Bock. En la loka germana gazeto aperis, tradukita de d-ino Haas, la artikolo „Surdmutaj blinduloj”, kiun [[Jean Borel]] publikigis en [[Germana Esperantisto]].
 
La kongreso de la [[Germana Socialdemokratia Partio]] en [[Pollando]], dum kongreso en Bielsko [[1924]], akceptis unuanime rezolucion proponitan de s-ro [[Arthur Pankratz]], deputito de la pola parlamento, kiu konsiderante la gravecon de [[Esperanto]] rekomendas al la membraro la studadon de Esperanto kaj alvokas eksterlandajn sampartianojn fari la samon. Socialdemokratiaj grupoj en [[Katowice]], [[Królewska Huta]] kaj Bielsko tuj petis informojn pro starigo de kursoj. Kurso de 25 partoprenantoj komenciĝis en Bielsko.
Linio 58 ⟶ 57:
== Bielsko-Biała kaj Esperanto ==
En la urbo loĝas i.a. familio [[Handzlik]]. Ili tie havas inter alie eldonejo de Esperanto-libroj [[Kleks]].
En la urbo agadas laloka [http://www.esperanto_bielsko.republika.pl Filio de Pola Esperanto Asocio.] La Esperanto Klubo ĉiu-jareĉiujare (lastala lastan dimanĉodimanĉon de aūgusto) aranĝas pilgrimon tra la [[Beskida Montaro]] Beskidy al [[Szczyrk Górka]]. Esperanto Renkontiĝo sur monto [[Ĉantoria]] okazas ĉiun trian dimanĉon de junio.
 
De la 2011 jaro tre aktivas en Bielsko-Biała s-anino Elizabeta Harężlak kiu estas anino de Pola Societo [[Eŭropo - Demokratio - Esperanto]] ([[EDE]]-PL) kaj anino de la Revizia Komisiono de [[EDE]]-PL.<ref>Kontakta retadreso al [[EDE]]-PL en Bielsko-Biała: ela.h8@wp.pl. Sidejo de la Estraro de [[EDE]]-PL: 62-100 Wągrowiec, str. Kościuszki 49; Tel.: 0607 659 404. Retejo de [[EDE]]-PL [http://www.ede.esperanto.info.pl ede.esperanto.info.pl].</ref>
 
KONTAKT-RET-ADRESO kun [[EDE]]-PL en Bielsko-Biała:
 
ela.h8@wp.pl
 
Sidejo de la Estraro de [[EDE]]-PL:
 
62-100 Wągrowiec, str. Kościuszki 49; Tel.: 0607 659 404
 
Pliajn informojn kaj aktualaĵojn (novaĵojn) pri [[EDE]]-PL legu en la ttt-ejo: www.ede.esperanto.info.pl
 
== Partneraj urboj ==
Linio 93 ⟶ 82:
== Vidu ankaŭ ==
* [[Bolek kaj Lolek]]
{{clear}}
 
{{projektoj|commonscat=Bielsko-Biała}}
{{commons|Bielsko-Biała}}
{{clear}}
 
{{projektoj}}
== Eksteraj ligiloj ==
{{EL}} [http://www.bielsko-biala.pl Oficiala retpaĝo de la urbo]
Linio 105 ⟶ 90:
{{EL}} [http://www.esperanto_bielsko.republika.pl Esperanto Bielsko]
 
== Referencoj ==
{{Referencoj}}
{{Teŝinio}}