Pacifika nordokcidento: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
[[dosiero:PacNW satellite.JPG|eta|270px|Pacifika nordokcidento el [[spaco]].]]
 
La '''Pacifika nordokcidento''' estas regiono de okcidenta [[Nordameriko]]. Okcidente kuŝas la [[Pacifika Oceano|Pacifika Oceano.]]La regionolimoj ne tre klaras, sed oni ofte opinias ke ĉi regiono ĉesas ĉe la [[Roka Montaro]] kaj [[Idaho]] oriente, [[Norda Kalifornio]] malnorde, kaj laŭopinie eĉ daŭras norde ĝis [[Alasko]] kaj [[Jukono]]. La tuta regiono havas preskaŭ same dialekton kaj veteron.
La '''Pacifika nordokcidento''' estas regiono de okcidenta [[Nordameriko]], limigita de la [[Pacifika Oceano]] okcidente kaj, ĝenerale, de la [[Roka Montaro]] oriente. Kvankam ne estas universala interkonsento pri la limekzisto, komuna difino inkludas la [[Usona ŝtato|usonajn ŝtatojn]] [[Oregono]] kaj [[Vaŝingtonio]] kaj la [[Provincoj kaj teritorioj de Kanado|kanadan provincon]] [[Brita Kolumbio]]. Pl ilarĝaj konceptoj atingas norden ĝis [[Alasko]] kaj [[Jukono]], suden al la marbordaj kaj montaraj regionoj de [[Norda Kalifornio]], kaj orienten ĝis [[Idaho]], okcidenta [[Montano]], kaj okcidenta [[Vajomingo]] ĝis la [[Kontinenta Divido de Ameriko|Kontinenta Divido]]. Pli mallarĝaj konceptoj povas esti limigitaj al la [[Nordokcidenta Usono]] aŭ al la marbordaj areoj okcidente de la montaroj [[Kaskada Montaro|Kaskadoj]] kaj [[Marborda Montaro|Marborda]]. La vario de difinoj povas esti atribuata al parta koincido de komunaĵoj pri la regionaj historio, geografio, socio kaj aliaj faktoroj.
 
Ĝis preskaŭ la 1940 dekjaro, la pli centra regiono havis sian propran lingveton kiuj oftege uziĝas de preskaŭ ĉiuj loĝantoj, kiel vera lingvo (aŭ, se solaj vortoj angle, kiel slango). Ĉi lingveto nomiĝis [[Ĉinuka piĝino|la ĉinuka lingveto]], kaj ankoraŭ nuntempe restas en loknomoj, kompaninomoj, lernejumoj, festonomoj, vendataj nomoj ktp. La lingveto estis speciala lingvo kun sia propra gramatiko kaj vortoj, sed preskaŭ mortiĝis de la perforta formoviĝo de la indiĝenanoj kaj la dua militego (inter aliaj aferoj, la registaro premis ke la lingveto estis nur »anglaĉo« kaj oni devis ne paroli ĝin; samkiele ol diversaj ĉinaj lingvoj traktiĝas ĉinlande, ekzemple.)
La termino '''Nordokcidenta Marbordo''' estas ofte uzata por aludo nur al la marbordaj regionoj. La termino '''Nordokcidenta Altebenaĵo''' estis uzata por priskribi la internajn regionojn, kvankam ili estas komune menciataj kiel "the Interior" (la Interno) en Brita Kolumbio<ref>{{cite web|url=http://www.interiorsavingscentre.com/index.shtml |title=Interior Savings Centre in Kamloops, British Columbia |publisher=Interiorsavingscentre.com |date= |accessdate=2010-08-18}}</ref> kaj la "Inland Empire" (Interna Imperio) en Usono. La termino "Pacifika Nordokcidento" ne estu konfuzata kun la Nordokcidenta Teritorio (konata ankaŭ kiel Granda Nordokcidento, historia termino de Usono sude de la Grandaj Lagoj) aŭ la [[Nordokcidentaj Teritorioj]] de [[Kanado]].
 
Ĉar la indiĝenanoj foriĝis tre malfrue ol aliaj regionoj, pli restaĵoj (arto, kulturo ktp) ekzistas kompare. [[Ĉinuka piĝino|La ĉinuka lingveto]] ankoraŭ uziĝas nuntempe, sed ege malplie ol antaŭtempe.
La plej grandaj metropolitaj areoj de la regiono estas [[Seattle]]/[[Tacoma]], Vaŝingtonio, kun 3.4 milionoj da loĝantoj;<ref>{{cite web|url=http://www.bestplaces.net/Metro/Seattle-Tacoma-Bellevue-Washington.aspx |title=Best Places to Live in Seattle-Tacoma-Bellevue, Washington Metro Area (WA) |publisher=Bestplaces.net |date= |accessdate=2010-08-18}}</ref> [[Vankuvero]], Brita Kolumbio, kun 2.4 milionoj da loĝantoj;<ref>{{cite web|url=http://www40.statcan.gc.ca/l01/cst01/DEMO05A-eng.htm |title=Statistics Canada: Population of census metropoitan areas}}</ref> kaj [[Portlando (Oregono)]], kun 2.2 milionoj da loĝantoj.<ref>{{cite web|url=http://www.business.gov/states/oregon/local/portland.html|title=Doing Business In Portland, Oregon|work=Business.GOV}}</ref>
 
Ne interkonfuziĝu pri "Pacifika Nordokcidento" kaj la Nordokcidenta Teritorio (konata ankaŭ kiel Granda Nordokcidento) aŭ la [[Nordokcidentaj Teritorioj]] de [[Kanado]].
Ŝlosila aspekto de la Pacifika Nordokcidento estas la [[Kanada–Usona landlimo]], kiun Usono kaj [[Granda Britio]] establis kiam la loĝantoj de la regiono estis ankoraŭ absolute majoritate [[Indianoj|indiĝenoj]]. La limo — en du sekcioj, kun la 49a paralelo sude de Brita Kolumbio kaj la [[Alaska pattenilo]] okcidente de norda Brita Kolumbio — havis povegan efikon super la regiono. Laŭ la kanada historiisto [[Ken Coates (historiisto)|Ken Coates]], la limo ne influis la Pacifikan Nordokcidenton —pli bone, "the region's history and character have been determined by the boundary" (la historio kaj karaktero de la regiono estis determinata de la limo).<ref name="coates">{{cite book |last= Coates |first= Ken S. |editor1-last= Findlay |editor1-first= John M. |editor2-last= Coates |editor2-first= Ken S. |title= Parallel Destinies: Canadian-American Relations West of the Rockies |year= 2002 |publisher= University of Washington Press |isbn= 978-0-295-98252-6 |pages= 3–5 |chapter= 1. Border Crossings |url= http://books.google.com/books?id=4leTYpWOE5UC&pg=PA3 |accessdate=14 December 2010}}</ref>
 
La plej grandaj metropolitaj areoj de la regionourbegejoj estas [[Seattle]]/[[Tacoma]], en Vaŝingtonio, kun 3.4 milionoj da loĝantoj;<ref>{{cite web|url=http://www.bestplaces.net/Metro/Seattle-Tacoma-Bellevue-Washington.aspx |title=Best Places to Live in Seattle-Tacoma-Bellevue, Washington Metro Area (WA) |publisher=Bestplaces.net |date= |accessdate=2010-08-18}}</ref> [[Vankuvero]], en Brita Kolumbio, kun 2.4 milionoj da loĝantoj;<ref>{{cite web|url=http://www40.statcan.gc.ca/l01/cst01/DEMO05A-eng.htm |title=Statistics Canada: Population of census metropoitan areas}}</ref> kaj [[Portlando (Oregono)|Portlando en Oregono]], kun 2.2 milionoj da loĝantoj.<ref>{{cite web|url=http://www.business.gov/states/oregon/local/portland.html|title=Doing Business In Portland, Oregon|work=Business.GOV}}</ref> Plejparte en Oregono estas la kvarparolantoj de [[Ĉinuka piĝino|la ĉinuka lingveto]].
 
Ŝlosila aspektopolitikero deen la Pacifika Nordokcidento estas la [[Kanada–Usona landlimo]], kiun Usono kaj [[Granda Britio]] establiskreis kiam la loĝantoj de la regiono estis ankoraŭ absolute majoritateĉefe [[Indianoj|indiĝenojindiĝenanoj]]. LaSe limo — en du sekcioj, kun la 49a paralelo sude de Brita Kolumbio kaj la [[Alaska pattenilo]] okcidente de norda Brita Kolumbio — havis povegan efikon super la regiono. Laŭ la kanada historiisto [[Ken Coates (historiisto)|Ken Coates]], latiu limo ne influis la Pacifikan Nordokcidenton —pli boneekzistus, "the region's history and character have been determined by the boundary" (la historio kaj karakterokulturo de la regiono estiskredinde determinataestus de la limo)alia.<ref name="coates">{{cite book |last= Coates |first= Ken S. |editor1-last= Findlay |editor1-first= John M. |editor2-last= Coates |editor2-first= Ken S. |title= Parallel Destinies: Canadian-American Relations West of the Rockies |year= 2002 |publisher= University of Washington Press |isbn= 978-0-295-98252-6 |pages= 3–5 |chapter= 1. Border Crossings |url= http://books.google.com/books?id=4leTYpWOE5UC&pg=PA3 |accessdate=14 December 2010}}</ref> Ĝenerale, ekzistas kelkaj strangaj politikaĵoj tie inter Usono kaj Kanado, sed multaj loĝantoj opinias ke pli bonus se la tuta regiono estus Kanada (ne estas granda nesameco inter la dialekto kaj kulturo, loĝantoj oftege, kaj antaŭtempe eĉ senpasporte, vizitadas unu la alian landon, kaj ĝenerale Kanado pli bonas politike ktp ol Usono).
 
==Notoj==