Kiel registrite je 10:24, 21 jun. 2016 redakti Nosmetana (diskuto \| kontribuoj) Patrolantoj 2 951 redaktoj eNeniu resumo de redakto Etikedo: Vida redakto ← Iru al antaŭa ŝanĝo		Kiel registrite je 17:14, 21 jun. 2016 redakti malfari Nosmetana (diskuto \| kontribuoj) Patrolantoj 2 951 redaktoj →‎Esperantigo de vortoj el sanskrita fonto Etikedo: Vida redakto Iru al sekvanta ŝanĝo →
Linio 60: De la fino de la 18-a jarcento, Sanskrito estas transskribita uzante la latinan alfabeton. La plej uzita sistemo nuntempe estas IAST ([[IAST\|Internacia Alfabeto de Sanskrita Transliterigo]]), kiu estas la akademia normo ekde 1888. ==== Aspiraciaj Plozivoj ==== Ĉar per IAST la ~~aspiraj~~[[Aspiracio\|aspiraciaj ~~senvoĉaj~~plozivoj]] ~~konsonantoj~~(''mahāprāṇa sparśa'') estas transliterigitaj per aldono de -h, same kiel en Esperanto la ĉapelitaj literoj estas kelkfoje transliterigitaj per aldono de -x aŭ -h, ofte okazas, ke vortoj iĝas erare transliterigitaj en Esperanton. Ekzemploj de tiuj okazoj estas Budho, budhismo, bodhisatvo, dharmo, sangho, theravado, Bharato; kiuj respektive estas ''Buddha'' → [[Budho\|Buddo]] (aŭ Budao), [[Budhismo\|buddismo]] (aŭ budaismo), ''bodhisatva'' → [[bodisatvo]], ''dharma'' → [[darmo]], ''saṃgha'' → [[sangao]] (aŭ samgo) kaj ''Theravāda'' → [[teravado]], ''Bhārat'' → [[Barato]]. ==== Ceteraj Konsonantoj ==== Ĉar la sonoj [ɕ] kaj [ʂ] estas homofonoj en Esperanto, vortoj en Sanskrito skribitaj per ṣ kaj ś estas transliterigitaj per ŝ: ''Śiva'' → [[Ŝivao\|Ŝivo]] (aŭ Ŝivao), ''Viṣnu'' → [[Viŝnuo]], ''Kṛṣṇa'' → [[Kriŝno]]. Ĉar konsonantaj paroj d [d̪], ḍ [ɖ] kaj t [t̪], ṭ [ʈ] estas homofonoj en Esperanto, ili iĝas d kaj t respektive: ''Tripiṭaka'' → [[Tripitako]].▼ Ĉar sonoj [n], [ɳ] kaj [ŋ] kaj n estas homofonoj en Esperanto, n, ṇ kaj ṅ iĝas ''n'': ''Nirvāṇa'' → [[Nirvano]].▼ Simbolo ṃ reprezentas nazsonon [ ̃], do ĝi ofte iĝas transliterigita per n kaj kelkfoje per m: ''Saṃgha'' → sangao aŭ samgo, ''Saṃskṛtam'' → Sanskrito. Simbolo v [ʋ] estas transliterita ''v''.▼ ▲Ĉar sonoj [n], [ɳ] kaj [ŋ] kaj n estas homofonoj en Esperanto, n, ṇ kaj ṅ iĝas n: ''Nirvāṇa'' → [[Nirvano]]. Simbolo ṛj [d͡ʑ] estas transliterita ~~„ri“~~''ĝ'' kaj simbolo y [j] estas ''j'': ''Jātaka'' → Ĝatakoj, ''yoga'' → [[jogo]]. Duoblaj konsonantoj estas transliteritaj per nur unu, kiam eblas: ''Śuddhodana'' → [[Ŝudodano]], Buddha → Buddo. ==== '''Vokaloj''' ==== ▲Simbolo v [ʋ] estas transliterita v. Longaj vokaloj transliteriĝas kiel simplaj vokaloj (ā → a), ekcepte औ (au) → ''aŭ'' kaj ऐ (ai) → ''aj''.▼ La vokalo ṛ estas transliterita ''ri''. === Interkonsento === Kiam okazas, ke jam ekzistas vorto kun la sama sono en Esperanto, oni lasas la finan vokalon, se eblas. Ekzemplo: Stūpa → <s>Stupo</s> → [[Stupao]], Sangha → <s>Sango</s> → [[Sangao]]. ▲Ĉar konsonantaj paroj d [d̪], ḍ [ɖ] kaj t [t̪], ṭ [ʈ] estas homofonoj en Esperanto, ili iĝas d kaj t respektive. === Esceptoj === ▲Longaj vokaloj transliteriĝas kiel simplaj vokaloj. Ekzistas ĝenerala malkonsento pri la esperantigo de la vorto ''Buddha'', por kiu ekzistas tri proponoj: # '''Buddo''': Proponita de Zamenhof por distingi ĝin el la jam ekzistanta ''budo'', same kiel la duopo ''finno - fino''. # '''Budao''': Nature aperinta, konservanta la finan vokalon -a el ''Buddha''. La esperantigo funkcias laŭ la interkonsento: Buddha → <s>Budo</s> → [[Budho\|Budao]] # '''Budho''': Nature aperinta, el la miskompreno de la latiniga sistemo IAST, en kiu -h estas aldonita post konsonantoj por indiki, ke ili estas aspiraciaj. Se la sistemo uzus -x, anstataŭ, la vorto do estus transskribita ''Budxo''. En la originala vorto ''Buddha'' ne estas kombino el [d] kaj [h], sed unuopa sono [d̪ʱ], tre malsama ol la prononco de la skribo „budho“, kiu fakte estas nur latinalfabeta surogato, kiel „masxino“ kompare kun „maŝino“. == Sanskritdevenaj Esperantaj vortoj ==

Sanskrito: Malsamoj inter versioj