Koramiko: Malsamoj inter versioj

'''Koramiko''' kajDu '''koramikinokoramikoj''' kune estas partneroj en [[amoAmo|amrilato]], kiuj ne estas [[geedzecoGeedzeco|geedzojedz(in)oj]]. En kelkaj [[kulturo]]j{{kiuj?}} estas neakceptite havi antaŭgeedziĝajnamrilatojn antaŭ edz(in)iĝi aŭ ekstergeedziĝajnkiam amrilatojnoni jam estas edz(in)o. Sed en tre multaj landoj en la pasinta [[jarcento]] pli kaj pli akceptiĝis antaŭgeedziĝajhavi amrilatojn antaŭ amrilatojedz(in)iĝi, pro kio oni nun pli malferme parolas pri koramikoj. Ankaŭ plioftiĝis eksgeedziĝojeksedz(in)iĝoj, kaj multaj eksedzoj/inojeksedz(in)oj tiam dumtempe vivas en rilatoj sen geedzecoedz(in)eco.

TeorieOni teorie povas uzi la vortovorton ''koramiko'' povus esti uzata por ambaŭ seksoj, ĉar la vorto ''amiko'' estas sekse neŭtra radiko<ref>{{citaĵo el la reto|url=http://bertilow.com/pmeg/gramatiko/o-vortoj/seksa_signifo.html|titolo=Seksa signifo de O-vortoj|alirdato=la 22-an de junio 2016|aŭtoro=Bertilo Wennergren|aŭtoroligilo=Bertilo Wennergren|dato=2016-05-26|verko=[[Plena Manlibro de Esperanta Gramatiko]]|lingvo=eo}}</ref>, sed praktike oni kutime uzas ĝinla vorton nur por la viraj partnerojkoramikoj, ĉar por inaj partnerojkoramikoj oni kutime uzas la vorton ''koramikino''.

Apud la kutima esprimo "koramiko", ekzistas la samsignifa, sed tre malofte uzata, [[novradikoneologismo]] '''[[umiko]]'''. La proponantoj de "umiko" argumentas, ke "koramiko" tro longas, kaj ke ĝia signifo ne ĉiam estas klara. Ekzemple, en la esperantigo de ''[[Kalevala]]'' ĝi estas uzata kun la signifo "tre bona [[amiko]]":

:''"Kara frato, '''koramiko''', kamarado kunkreskinta"''.

Aŭ [[Ludovikito]], en la komenca dediĉo de sia [[aŭtobiografioAŭtobiografio|aŭtobiografia]] romano ''"pri nia [[PVZ|pvz]]-ado":

Do, kiel ĉe ĉiuj novaj vortoj, ĝia estonteco estas necerta. Eblas ankaŭ, ke ambaŭ vortoj estos alterne uzataj kiel "trajno/vagonaro", "pigra/mallaborema" aŭ "diferenco/malsameco".

La vorton "umiko" publike lanĉis la verkisto [[Jorge Camacho]] en la novelaro ''[[Ekstremoj]]''. Li inspiris sin je la parol-uza vorto "umi", je la titolo de ies rakonto "La tago de la umsektoj", kaj je la zamenhofaZamenhofa procedo modifi radikojn por ricevi novajn vortojn por konceptoj ofte (sed ne ĉiam) proksimaj aŭ similaj, tamen ne plene samsignifaj: "pezi/pesi", "koro/ĥoro" ktpkaj tiel plu.

== La historio de koramikeco en HispanioHispanujo ==

Antaŭ pluraj jardekoj, en [[Hispanujo]], ŝtato [[katolikismoKatolikismo|katolike]] sud-eŭropa, [[fianĉo|fianĉeco]] estis la stato antaŭa kaj prepara al [[edzo|geedziĝoedz(in)iĝo]] aŭ [[nupto]], t.e. al la transiro de [[fraŭlo|fraŭleco]] al nuptinteco.

Almenaŭ de post [[1975]], rezulte de multaj sociaj ŝanĝoj, nuntempaj paroj kutime unue ekzistas kiel gekoramikojkoramikoj, ofte sed ne nepre kune vivantaj sub sama tegmento, dormantaj en sama lito. GekoramikojKoramikoj povas esti je ĉia aĝo, je ĉia sekso (samseksaj aŭ duseksaj rilatoj). Koramikeco ne implicas sindevigon al posta geedziĝoedz(in)iĝo. Ĝi povas eki kaj finiĝi relative facile kaj spontane, sen (multaj) formalaĵoj kaj kostoj. Estas normale, ke junulinojunulo havas plurajn sinsekvajn koramikojn{{Mankas fonto|dato=junio 2016}}; eblas ankaŭ kunhavi plurajn samtempe, sed tion oni rigardas [[Adulto|malfideleco]].

* [[Antaŭludo (sekseco)]]