Plantopropagado: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Diversaj lingvaj ĝustigoj, precipe forigo de neesperanteca "vegetativ-".
Linio 1:
[[Dosiero:GrowingAvocadoFromSeed.JPG|eta|220px|TropikaAnkaŭ tropika frukto kia [[avokado]] ankaŭ ricevas specialajn semomanipuladojn (specife inventitajinventitajn por tiu ĉi specifa tropika frukto)]]
'''Plantopropagado''' aŭ '''multigadoplantomultigado''' estas la [[ProcesoProcezo (naturscienco)|procesoprocezo]] de artefarita aŭ natura plimultigadoreproduktado de [[planto]]j.
 
==Seksa propagado (semo)==
[[Semo]]j kaj sporoj povas esti uzataj por [[reproduktado]] (ekzemple semado). Semoj estas tipe produktitajproduktataj ekde plantaper [[seksa reproduktado]] de plantoj ene de [[specio]]. Pro tio ke genetikaokazis gena rekombinado estas okazinta, planto produktita ekde semoj povas havi diferencajnmalsamajn karakterizaĵojntrajtojn kompare kun ĝiajsiaj gepatroj. Iuj specioj produktas semojn kiuj postulas specialajn cirkonstancojn por ĝermado, kiel stratifikado <ref>{{eo}} [[Karl-Hermann Simon|Simon]], Karl-Hermann (ed.) 1995 : [[Lexicon Silvestre]]. Prima Pars. Vortaro de forsta fako. Esperantlingva parto (I eo) kun difinoj. ''Förderverein "Lexicon silvestre" e.V.'', Eberswalde, 84 p., p. 19. </ref> (manipulado de semoletargio). La semoj de multaj plantoj el [[Aŭstralio]], [[Suda Afriko]] kaj Okcidenta [[Usono]], bezonas [[fumo]]n aŭ [[fajro]]n por ĝermi. Iuj plantospecioj, inkluzive de multaj [[arbo]]j, ne produktas semon ĝis ili atingas maturecon, kiukio povas prenidaŭri multajn jarojn. Povas esti malfacile por akiri semojn, kaj iuj plantoj tute ne produktas semojn.
 
==Neseksa propagado==
[[Dosiero:Cuttings greenhouse.jpg|eta|220px|Stikaĵoj de falfoliaj arboj radikantaj en kontrolitaregata vivmedio]]
Plantoj havas iom dadiversajn [[mekanismo]]jjn por neseksa aŭ [[vegetativavegeta reproduktado]]. Per iuj de tiuj la [[Hortikulturo|hortikulturistojHortikulturistoj]] profitas el iuj el ili por multiplikirapide multobligi aŭ [[Klonado|kloni]] rapide plantojn. Homoj uzas ankaŭ uzas [[Metodo (uzo)|metodojn]] kiujkiujn plantoj ne uzas, kiel [[histo]]kulturon kaj [[greftado]]n. Plantoj estas produktitajtiel produktataj uzante materialon de unu [[individuo]] kaj tieldo ne estas interŝanĝo de genetika materialo,. porPro tio vegetativveget-reproduktadajreproduktaj metodoj preskaŭ ĉiam produktas plantojn kiuj estas [[Identeco|identaj]] al la [[parenco]]origina planto. VegetativaVegeta reproduktado uzas vegetativ-plantajnplantopartojn partojn aŭkiel radikojn, [[tigo]]jntigojn kaj [[folio]]jnfoliojn. Tial propagadoPropagado per neseksaj semoj, aŭ ''apomixis'', estas neseksa reproduktado sed ne vegetativavegeta propagado.
 
[[Tekniko]]j por vegetativavegeta propagado inkluzivas :
*Aeran aŭ grundan markotadon;
*Fragmentigadon, ekzemple de [[staŭdo]]j;
*Greftadon kaj [[burĝono]]greftadon, regule uzatauzatan ĉeen fruktarbopropagadopropagado de fruktarboj;
*Mikropropagadon;
*[[Stolono]]jn;
*Nutraĵ-deponajn [[organo]]jn kiajkiel [[bulbo]]jn, [[bulbotubero]]jn, [[tubero]]jn kaj [[rizomo]]jn;
*Stikadon.