Gramatiko de Esperanto: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
+ ligilo B. Wennergren
Linio 10:
* '''{{ankro2|1}} •''' [[Artikolo nedifinita]] ne ekzistas; ekzistas nur [[artikolo difinita]] ([[la]]), egala por ĉiuj [[sekso]]j, [[kazo]]j kaj [[nombro]]j.
Rimarko. La uzado de la [[Artikolo (gramatiko)|artikolo]] estas tia sama, kiel en la aliaj lingvoj. La personoj, por kiuj la uzado de la artikolo prezentas malfacilaĵon, povas en la unua tempo tute ĝin ne uzi.
* '''{{ankro2|2}} •''' La [[substantivo]]j havas la [[finaĵo|finiĝon]] '''[[-o]]'''. Por la formado de la [[pluralo|multenombro]] oni aldonas la finiĝon j. Kazoj ekzistas nur du: [[nominativo]] kaj [[akuzativo]]; la lasta estas ricevata el la nominativo per la aldono de la finiĝo '''[[n]]'''. La ceteraj kazoj estas esprimataj per helpo de [[prepozicio]]j (la [[genitivo]] per [[de]], la [[dativo]] per [[al]], la [[ablativo]] per [[per]] aŭ aliaj prepozicioj laŭ la senco).
* '''{{ankro2|3}} •''' La [[adjektivo]] finiĝas per '''[[-a]]'''. Kazoj kaj nombroj kiel ĉe la substantivo. La [[komparativo]] estas farata per la [[vorto]] [[pli]], la [[superlativo]] per [[plej]]; ĉe la komparativo oni uzas la [[Konjunkcio (gramatiko)|konjunkcion]] [[ol]].
* '''{{ankro2|4}} •''' La [[numeralo]]j fundamentaj (ne estas deklinaciataj) estas : [[unu]], [[du]], [[tri]], [[kvar]], [[kvin]], [[ses]], [[sep]], [[ok]], [[naŭ]], [[dek]], [[cent]], [[mil]]. La [[deko]]j kaj [[cent]]oj estas formataj per simpla [[kunig]]o de la numeraloj. Por la signado de numeraloj ordaj oni aldonas la finiĝon de la adjektivo; por la multoblaj – la sufikson [[-obl-|obl]], por la nombronaj – [[-on-]], por la kolektaj – [[-op-]], por la disdividaj – la vorton [[po]]. Krom tio povas esti uzataj numeraloj substantivaj kaj adverbaj.
* '''{{ankro2|5}} •''' [[Pronomo]]j personaj : [[mi]], [[vi]], [[li]], [[ŝi]], [[ĝi]] (ordinare pri [[objekto]], [[bestoj|besto]] aŭ infaneto), [[si]], [[ni]], [[vi]], [[ili]], [[oni]]; la pronomoj posedaj estas formataj per la aldono de la finiĝo adjektiva. La deklinacio estas kiel ĉe la substantivoj.
* '''{{ankro2|6}} •''' La [[verbo]] ne estas ŝanĝata laŭ [[persono]]j nek nombroj. Formoj de la verbo : la [[tempo]] estanta akceptas la finiĝon [[-as]]; la tempo estinta [[-is]]; la tempo estonta [[-os]]; la [[modo kondiĉa]] [[-[[us]]; la [[modo ordona]] [[-u]]; la [[modo sendifina]] [[-i]]. [[Participo]]j (kun senco adjektiva aŭ adverba): aktiva estanta -[[-ant-]]; aktiva estinta -[[-int-]]; aktiva estonta -[[-ont-]]; pasiva estanta -[[-at-]]; pasiva estinta -[[-it-]]; pasiva estonta -[[-ot-]]. Ĉiuj formoj de la pasivo estas formataj per helpo de responda formo de la verbo [[esti]] kaj participo pasiva de la bezonata verbo; la prepozicio ĉe la [[pasivo]] estas '''[[de]]'''.
* '''{{ankro2|7}} •''' La [[adverbo]]j finiĝas per '''[[-e]]'''; [[grado]]j de [[komparado]] kiel ĉe la adjektivoj.
* '''{{ankro2|8}} •''' Ĉiuj prepozicioj per si mem postulas la nominativon.
* '''{{ankro2|9}} •''' Ĉiu vorto estas legata, kiel ĝi estas skribita.