Efiko de Casimir: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
KuBOT (diskuto | kontribuoj)
e Roboto: anstataŭigo de "Ŝablono:El" per "Ŝablono:EL" (laŭ VP:AA); kosmetikaj ŝanĝoj
Ĝustigis gramatikon
Etikedo: Redakto per poŝtelefona aplikaĵo
Linio 1:
[[Dosiero:Teleroj de Casimir.svg|thumb|right|300px|Fortoj de Casimir ĉe paralelaj teleroj]]
[[Dosiero:Casimir plates bubbles.svg|thumb|right|300px|Fortoj de Casimir ĉe paralelaj teleroj]]
En [[fiziko]], la '''efiko de Casimir''' aŭ '''forto de Casimir-Polder''' estas certa [[forto (fiziko)|forto]] aperanta pro [[kvantuma kampa teorio|kvantumaj kampaj]] efikoj. La tipa ekzemplo estas en okazo de du [[elektra ŝargo|neŝargitaneŝargitaj]] metalametalaj teleroj en [[vakuo]], lokitaj je kelkaj mikrometroj aparte, sen iu ekstera [[elektromagneta kampo]]. En [[klasika elektromagnetismo|klasika]] priskribo, la manko de ekstera kampo ankaŭ signifas ke ne estas kampo inter la teleroj, kaj do ne aperas forto inter ili. Kiam ĉi tiu kampo estas anstataŭe studata per la [[kvantuma elektromagnetismo]], videblas ke la teleroj influas la [[virtuala partiklo|virtualajn]] [[fotono]]jn kiukiuj konsistigas la kampon, kaj tiel generas forton allogan aŭ dispuŝan depende de la specifa ordigo de la du teleroj. Ĉi tiu forto estas eksperimente mezurita, kaj estas ekzemplo de efiko pure pro la [[dua kvantumigo]].
 
Nederlandaj fizikistoj Hendrik B. G. Casimir kaj Dirk Polder la unuaj proponis ekziston de la forto kaj formulis eksperimenton por detekti ĝin en [[1948]].