Vikipedio

Palaco de Paco: Malsamoj inter versioj

Browse history interactively
(Rigardi ŝanĝojn inter stabila kaj nuna versioj)
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
← Iru al antaŭa ŝanĝoIru al sekvanta ŝanĝo →
Enhavo forigita Enhavo aldonita
VidaVikiteksto
Monumentoj
e →‎Plua legado: madurodam
Linio 1:
[[Dosiero:International Court of Justice.jpg|eta|250px|La Palaco de Paco en Hago]]
La '''Palaco de Paco''' ([[nederlande]] ''Vredespaleis'') <small>prononcata</small> [[Internacia Fonetika Alfabeto|[ IPA :]] [[:en:Help:IPA_for_Dutch|<nowiki>vreːdəspaˌlɛis]</nowiki>]]) estas administracia konstruaĵo en <nowiki/>[[Hago|Den Haag (Hago)]], Nederlando por promocii kaj subteni la pacon en la mondo pere de [[internacia juro]]. Ĝi estas la sidejo de la [[Internacia Kortumo]] (en 1946, kiam la Unuiĝintaj Nacioj anstataŭigis la [[Ligo de Nacioj|Ligon de Nacioj]], la Internacia Kortumo estis establita kiel la ĉefa juĝa korpo de la [[Unuiĝintaj Nacioj]]), de la Konstanta Arbitracia Kortumo, de la Haga Akademio pri Internacia Juro, de unu el la tutmonde plej signifaj bibliotekoj pri [[internacia juro]] kaj de la [[Carnegie Foundation (Netherlands)|Fondumo Carnegie]] (1913–hodiaŭ) kiu estas la proprietulo kaj mastrumanto de la Palaco, La Pacopalaco oficiale malfermis la 28an aŭgusto 1913 kaj estis originale konstruita provizi hejmon por la Konstanta Tribunalo de Arbitracio, tribunalo kreita fini militon de la [[Hague Convention of 1899|Hague Kongreso de 1899.]]
 
La Pacopalaco oficiale malfermis la 28an aŭgusto 1913 kaj estis originale konstruita por krei sidejon por la Konstanta Arbitracia Kortumo, kreita dum la unua Pacokonferenco en 1899. Post la Unua Mondmilito, la Pacopalaco estis la sidejo de la Konstanta Kortumo de Internacia Justeco de la Ligo de Nacioj kaj fariĝis poste (en 1946) la sidejo de la [[Internacia Kortumo]] kiam tiu estis establita kiel la ĉefa juĝa korpo de la [[Unuiĝintaj Nacioj]]. En la Pacopalaco troviĝas ankaŭ la Haga Akademio pri Internacia Juro, unu el la tutmonde plej signifaj bibliotekoj pri [[internacia juro]] kaj la [[Carnegie Foundation (Netherlands)|Fondumo Carnegie]] (1913–hodiaŭ) kiu estas la proprietulo kaj mastrumanto de la Palaco, .
La Pacopalaco estis originale konstruita por provizi hejmon por la Konstanta Tribunalo de Arbitracio, tribunalo kreita por fini militon de la [[Hague Convention of 1899|Hague Kongreso de 1899.]] Aliaj internaciaj tribunaloj en Hago, IUSCT (Irana-Usona Tribunalo), la [[Internacia Pun-Tribunalo por Eksa Jugoslavio|Internacia Krima Tribunalo por la eksa Jugoslavio]] kaj la [[Internacia puna kortumo|Internacia Krima Tribunalo]] estas apartaj organizoj, troviĝantaj aliloke en Hago.▼
 
▲La Pacopalaco estis originale konstruita por provizi hejmon por la Konstanta Tribunalo de Arbitracio, tribunalo kreita por fini militon de la [[Hague Convention of 1899|Hague Kongreso de 1899.]] Aliaj internaciaj tribunaloj en Hago, IUSCT (Irana-Usona Tribunalotribunalo), la [[Internacia Pun-Tribunalo por Eksa Jugoslavio|Internacia Krima TribunaloPuntribunalo por la eksa Jugoslavio]] kaj la [[Internacia puna kortumo|Internaciainternacia Krimapuna Tribunalokortumo]] estas apartaj organizoj, troviĝantaj aliloke en Hago.
 
La Palaco de Paco situas en parka pejzaĝo en la nordo de la nederlanda urbo [[Hago]].
 
La 8an aprilo 2014 la Pacopalaco ricevis la prestiĝan eŭropan heredaĵan etikedon.
La eŭropa heredaĵa etikedo premiis la Pacopalacon la 8an aprilo 2014.
 
== Antaŭhistorio kaj starigo ==▼
Dum la dua duono de la 19a jarcento, eŭropaj nacioj elspezis pli kaj pli da monon por iliaj armeo kaj mararmeo. Pro tiu vetarmado la rusa caro Nikolao II sendis la 24an aŭgusto 1898 invitilon al la registaroj de ĉiuj gravaj nacioj por kunvoki internacian konferencon pri paco kaj malarmado. Li elektis Den Haag (Hago) kiel neŭtrala loko. Caro Nikolao opiniis ke dialogo kaj fari internaciajn interkonsentojn estus pli bona por la prospero kaj progreso de la homaro anstataŭ semi malkonkordon kaj malamikecon.  Lia alvoko komence estis akceptita kun skeptikego, cxar.ĉar li funkciis kiel komandanto de la rusa armeo kiu investis multe da mono kaj energio en militaarmea potenco. Estis nur monatojn poste, kiam precize Usono estis la unua lando por reagi pozitive, ke la rusa iniciato gajnis rapidecofluon. Tio rezultis en la okazigo de la unua Packonferenco en en 1899.La finfina ideo de la Pacopalaco venis de diskuto en 1900 inter la rusa diplomato Friedrich Martens kaj la usona diplomato Andrew Dickson White.▼
 
La starigo de la pacopalaco okazis en la kunteksto de la multnombraj [[Paca movado|pacomovadoj]] surbaze de ideoinfluoj de pacifistoj kiel Leo Tolstoj, Bertah von Suttner, Alfred Nobel kaj kiuj estis aktivaj en Eŭropo kaj Ameriko en la malfrua 19-a jarcento <ref>[http://www.vredespaleis.nl/default.asp?pid=56&page=Geschiedenis (en)] [https://www.vredespaleis.nl/building/history/?lang=en Historio de la Pacopalaco], konsultite ja la 3a aŭgusto 2016.</ref>.
 
La povo de la pacomovadoj ja malkreskis, kaj unu jaron post la inaŭguro de la pacopalaco ekestis la [[unua mondmilito]].
▲== Antaŭhistorio ==
▲Dum la dua duono de la 19a jarcento, eŭropaj nacioj elspezis pli kaj pli da monon por iliaj armeo kaj mararmeo. Pro tiu vetarmado la rusa caro Nikolao II sendis la 24an aŭgusto 1898 invitilon al la registaroj de ĉiuj gravaj nacioj por kunvoki internacian konferencon pri paco kaj malarmado. Li elektis Den Haag (Hago) kiel neŭtrala loko. Caro Nikolao opiniis ke dialogo kaj fari internaciajn interkonsentojn estus pli bona por la prospero kaj progreso de la homaro anstataŭ semi malkonkordon kaj malamikecon.  Lia alvoko komence estis akceptita kun skeptikego, cxar. li funkciis kiel komandanto de la rusa armeo kiu investis multe da mono kaj energio en milita potenco. Estis nur monatojn poste, kiam precize Usono estis la unua lando por reagi pozitive, ke la rusa iniciato gajnis rapidecofluon. Tio rezultis en la okazigo de la unua Packonferenco en en 1899.La finfina ideo de la Pacopalaco venis de diskuto en 1900 inter la rusa diplomato Friedrich Martens kaj la usona diplomato Andrew Dickson White.
 
== Konstrua historio ==
Linio 22 ⟶ 28:
== Arkitekturo kaj arto ==
[[Dosiero:Peace palace main hall 1024.jpg|alternative=Ĉefhalo Palaco de Paco|eta|Foto de la ĉefhalo]]
La konstruaĵo el ruĝaj brikoj inter la jaroj [[1907]] kaj [[1913]] konstruiĝis en la stilo de [[novrenesanco]]Lfare fare de la franca arkitekto [[Louis M. Cordonnier]]. Ties konstrua stilo (flandra neo-[[renesanco]]) kun tipa [[Belfrido|belfrida]] turo (havante 43 sonoriloj en 2013) kaj riĉa je [[arkado]]j havas ankaŭ signifajn influojn de la [[klasikismo]] kaj [[gotikaGotika stiloarkitekturo|gotika]] stiloj kaj videble similas al la same de Andrew Carnegie donacitajsubtenitaj muzeoj kaj universitatoj en [[Usono]].
 
Flanke de la fasado kun kruta tegmento elstaras la 80 metrojn alta [[belfrido]], unu el la simboloj de Hago. La palaco ankaŭ prezentas nombron de statuoj, bustoj kaj portretoj de eminentaj pacaj kampanjantoj de ĉirkaŭ la monda kaj de ĉiuj epokoj i.a. de [[Mahatma GANDHI|Mahatma Gandhi]] kaj [[Bertha von Suttner]].
 
En 2007, Reĝino [[Beatrikso (Nederlando)|Beatrikso]] malfermis novan konstruaĵon por la pacpalacanova biblioteko de Internacia Juro, enhavante la tutan katalogon de la pacpalaca biblioteko kun i.a. rete kaj ŝlosilvorte traŝerĉebla kolekto de libroj kaj artikoloj pri la pacomovado, halonEn portiu prelegikonstruaĵo kajtroviĝas novaankau legoĉambrosalonon enpor la ponto al la ĉefa konstruaĵo de la Pacopalacoprelegi. En 2012 oni aldonis centron por vizitantoj kie ili povas lerni pri la historio de la Pacopalaco kaj pri la institucioj kiuj troviĝas en la palaco. En la centro por vizitantoj oni montras konstantan ekspozicion pri la historio de la pacomovado, la institutoj ene de la Pacopalaco kaj mallongan filmon pri la Palaco demem. Tiu centro same funkcias kiel rendevuejo kaj suvenirbutiko por Pacoturistoj.
 
'''Arto en subteno de paco'''
 
Al la konstruaĵo, la aranĝo de la ĉirkaŭa parko kaj la riĉa interna dekoro de la konstruaĵo, kies ornamaĵoj rekte aŭ nerekte simbolas la temon paco, kontribuis ĉiuj landoj elpartoprenintaj ĉiujal mondpartojla 2a Packonferenco de 1907. Inter la donacoj estis 3200kg peza vazo el [[Jaspo|jaspa]] [[gemo]] de [[Rusio]], pordoj de Belgio, fontano de [[Danio]] kaj grandaj vazoj el Ĉinio, Muraj tapiŝoj de [[Japanio]], la horloĝo por la horloĝa turo de [[Svislando]], [[Persian rugs|persaj tapiŝoj]] de [[Irano]] kaj ligno por la plafonaj kaj muraj panelaroj de [[Brazilo]], [[Indonezio]] kaj [[Usono]]. La [[marmoro]] por la koridoroj kaj la reprezenta ŝtuparejo en la antaŭhalo venis el [[Italio]] kaj la arte forĝitaj feraj bariloj de la ĉirkaŭa parko el [[Germanio]]. En 1999 [[Eterna flamo|eterna paca flamo]] estis instalita antaŭ ĝiaj kradoj. Por la fenestroj en la teretaĵo uziĝis plumbovitraĵo el la nederlanda urbo [[Delft]], kaj por la teretaĝaj muroj tradiciaj [[kahelo]]j el la sama urbo.
 
Nombro de skulptaĵoj sur unu el la fasadoj reprezentas la retorikon, la konsciencon, la kuraĝon, la saĝecon, la paciencon, la volenergion, la indulgemon kaj la justecon<ref>[http://monumentenregister.cultureelerfgoed.nl/php/main.php?cAction=search&sCompMonNr=333074 Priskribo de la kulturhistoria valoro de la Pacopalaco], Rijksdienst voor het cultureel erfgoed, nr. 333074</ref>.
 
La amasigo de tiom multaj, individue tre valoraj kaj artaj unuopaj elementoj, parte sentiĝas eĉ kvazaŭ iom troa : ekzemple la monumenta enireja halo, memoriga pri [[bizanco|bizanca]] palaco, kun imponaj oraj [[lustro]]j, ŝtona planko riĉe dekorita per stiligitaj rozoj kaj vasta blanka marmora ŝtuparejo.
Linio 44 ⟶ 52:
 
Sur la placo Carnegie, meze antaŭ la krado kiu ĉirkaŭas la Pacopalacon, troviĝas multlingva stango kun la surskribo ''<nowiki/>'pado al paco'.''
 
== Pliaj bildoj ==
[[Dosiero:Vredespaleis-Madurodam.jpg|alternative=Pacopalaco en Madurodam (Den Haag, NL)|eta|Pacopalaco en Madurodam (Den Haag, NL)]]
 
Commons : pacopalaco - kolekto de aŭdvidaj materialoj
 
== Plua legado ==
** {{cite book|title = The Building of Peace. A Hundred Years of Work on Peace Through Law. The Peace Palace 1913–2013|isbn = 978-94-6236-086-0|url = http://www.elevenpub.com/law/catalogus/the-building-of-peace-a-hundred-years-of-work-on-peace-through-law-the-peace-palace-1913-2013-1#|ignore-isbn-error = true}} (La konstruo de paco. Cento da laborjaroj pere de juro. La Pacopalaco 1913-2013, [[:en:International_Standard_Book_Number|ISBN]]&nbsp;[[:en:Special:BookSources/978-94-6236-086-0|978-94-6236-086-0]]). Samkiel en 1913 ankaŭ en 2013 la mondo ne estis en idealisma etoso. Malkonsentoj inter landoj parte kondukis al kompleksaj konfliktoj ene naciaj limoj, eĉ kun internaciaj dimensioj. Tiu ĉi libro montras fotojn kaj raktontas pri kio okazas en la Pacopalaco kaj ekzamenas la perceptojn, la historion kaj la legitimecon de la Palaco de Paco. La libro haveblas en la pacopalaca centro en la lingvoj angla, franca kaj nederlanda.
** {{cite book|first = Arthur|last = Eyffinger|year = 1988|title = The Peace Palace: Residence For Justice, Domicile Of Learning|isbn = 90-6611-331-6}}''The Peace Palace: Residence For Justice, Domicile of Learning,'' [[:en:International_Standard_Book_Number|ISBN]]&nbsp;[[:en:Special:BookSources/90-6611-331-6|90-6611-331-6]]
 
== Eksteraj ligiloj ==
Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/wiki/Palaco_de_Paco"