Paska Ribelo: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Maksim-bot (diskuto | kontribuoj)
malmajuskligo
Maksim-bot (diskuto | kontribuoj)
malmajuskligo
Linio 1:
[[Historio de Irlando|Irlandhistorie]], la '''Paska Ribelo''' estis [[irlanda respublikismo|respublikismeca]] [[revolucio|revoluci]]-provo, kiu komencis je [[Paska Lundo]], junio [[1916]]. La ribelon inspiris la [[Irlanda Respublikisma Frataro]] (angle la ''Irish Republican Brotherhood'', aŭ IRB), kaj ĝi estis nesukcesa kloplodo faligi [[Britio|britan]] regadon en Irlando. Ĝin estris [[Pádraig PEARSEPearse]] kaj [[James CONNOLLYConnolly]], de la partio [[Sinn Féin]].
 
La [[Germana Imperio]], batalanta Brition en [[Unua mondmilito]], sendis armilojn al IRB sed ilin kaptis britaj aŭtoritatuloj antaŭ la ribelo.
Tamen la ribelo progresis spite al tio. Je la lundmateno post [[Paskotago]], 1916, ĉirkaŭ 1,500 volontaj soldatoj (membroj de la organizoj ''[[Irish Volunteers]]'' (Irlandaj Volontuloj) kaj ''Irish Citizens' Army'' (Armeo de Irlandaj Civitanoj) kaptis la grandegan [[Dublino|dublinan]] ''General Post Office'' (la ĝeneralan postejon), kaj aliajn konstruaĵojn dublinajn. La ribeluloj daŭris milojn da britaj soldatoj, kiuj sendiĝis por venki ilin, sed ene de kvin tagoj la ribelo pistiĝis. Multaj mortis: 220 civiluloj, 64 ribeluloj kaj 134 britaj soldatoj.
 
Pearse, Connolly kaj ĉirkaŭ dek aliaj ribelestroj poste ekzekutiĝis en la [[Prizono Kilmainham]]. Tre malmulte da la aliaj (inkluzive de [[Éamon DEDe VALERAValera]], estonta irlanda prezidento) saviĝis danke al [[Usono|usona]] publikopinio. La ceterularo enprizoniĝis.
 
Ĝis la ekzekutoj, la ĝenerala publiko kontraŭis la ribelulojn, sed la readaj mortoj de la ribelestroj kaŭzis kontraŭecon irlandnacian al brita regado. Pro tio, la Paska Ribelo kelkfoje nomiĝas "la sukcesa malsukceso".
Linio 12:
*[[Michael Collins (politikisto)]]
*[[Sinn Féin]]
*[[Éamon DEDe VALERAValera]]