Tutmondiĝo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Linio 56:
[[Dosiero:Silk route copy.jpg|thumb|upright=1.2|Etendo de la vojoj de la [[Silka Vojo]] kaj de la [[Spicokomerco]] posedataj de la [[Otomana Imperio]] en 1453 kiu permesis esploradon]]
Homoj interrilatis trans longdistancoj dum miloj da jaroj. La transtera [[Silka Vojo]] kiuj ligis Azion, Afrikon, kaj Eŭropo estas ideala ekzemplo de la transforma potenco de transloka interŝanĝado kiu ekzistis en la "[[Malnova Mondo]]". [[Filozofio]], [[religio]]j, [[lingvo]]j, [[arto]]j, kaj aliaj aspektoj de [[kulturo]] disvastiĝis kaj miksiĝis kiam nacioj interŝanĝadis produktojn kaj ideojn. En la 15-a kaj [[16-a jarcento]]j, eŭropanoj faris gravajn eltrovaĵojn en sia esplorado de la oceanoj, inkluzive de la komenco de transatlantika vojaĝado al la "[[Nova Mondo]]" [[Ameriko]]. Tutmonda movado de homoj, varoj, kaj ideoj kreskis signife en la sekvaj jarcentoj. Komence de la [[19-a jarcento]], la evoluo de novaj formoj de transportado (kiel ekzemple la [[vaporŝipo]] kaj [[fervojo]]j) kaj telekomunikado kiuj "kunpremis" kaj tempon kaj spacon enkalkulis ĉiam pli rapidajn indicojn de tutmonda interŝanĝado.<ref name="When Did Globalization Begin">O'Rourke, Kevin H. and Jeffrey G. Williamson. (2000). "When Did Globalization Begin?" [http://www.nber.org/papers/w7632 NBER Working Paper No. 7632.]</ref> En la [[20-a jarcento]], [[Veturilo|stratveturiloj]], nova infrastrukturo por transporto, kaj [[flugkompanio]]j igis transportadon eĉ pli rapida. La apero de elektronikaj komunikadoj, plej precipe [[poŝtelefono]]j kaj la [[Interreto]], ligis miliardojn da homoj laŭ novaj manieroj ĝis la jaro 2010.
 
==Kritiko==
{{Ĉefartikolo|Kontraŭ-tutmondiga movado}}
La '''kontraŭ-tutmondiga movado''', aŭ '''anti-tutmondiga movado''',<ref>[[Jacques Derrida]] (Majo 2004) ''[http://mondediplo.com/2004/11/06derrida Enlightenment past and to come]'', ĉe ''[[Le Monde diplomatique]]''</ref> estas [[socia movado]] kritika al la [[tutmondiĝo]] farita de korporacia [[kapitalismo]]. Tiu movado estas ankaŭ ofte menciata kiel [[tutmonda justecmovado]],<ref name=DDP>{{cite book | editor-last = Della Porta | editor-first = Donatella | editor-link = Donatella della Porta | title = The Global Justice Movement: Cross-national And Transnational Perspectives | publisher = Paradigm | location = New York | year = 2006 | isbn = 978-1-59451-305-3}}</ref> [[Alimondismo|alimondisma]] movado, kontraŭ-tutmondiĝa movado, kontraŭkorporacia aktivismo,<ref name=Juris>{{cite book | last = Juris | first = Jeffrey S. | title =
Networking Futures: The Movements against Corporate Globalization | publisher = Duke University Press | location = Durham | year = 2008 | page = 2 | isbn = 978-0-8223-4269-4}}</ref> aŭ movado kontraŭ [[novliberalismo|novliberala]] tutmondigo.
 
== Vidu ankaŭ ==