Islando (insulo): Malsamoj inter versioj
| [nekontrolita versio] | [nekontrolita versio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
→Vulkanoj: parte tradukita |
→Vulkanoj: parte tradukita |
||
Linio 56:
La estingiĝinta antaŭ jarcentoj vulkano [[Esja]] estas videbla de ĉie en Rejkjaviko kiel longa monto kun plata pinto. Popola onidiro asertas, ke Esja estas ŝtoniĝinta [[Giganto (mitologio)|gigantino]]. Geologoj opinias, ke la monto formiĝis el multenombraj solidiĝintaj lafaj fluoj, kiuj estis surtavoliĝantaj unu sur alian dum pluraj jarcentoj.
Sur la
Vulkanaj erupcioj okazas ne nur sur la insulo Islando mem, sed ankaŭ sur la oceana fundo apud ĝiaj bordoj, kaj ankaŭ sur insuletoj.
Linio 67:
En 1973 okazis erupcio sur la insulo [[Heimaey]]. Oni devis evakui la loĝantaron de la komunumo [[Vestmannaeyjar]].
Okazis kelkaj [[erupcioj de Eyjafjallajökull en 2010]], antaŭ tio — en 1821—1823.
== Gejseroj ==
Al vulkanismo estas ligitaj ankaŭ la disĵetitaj tra la tuta Islando [[tervarmaj akvofontoj]] (pli ol 250). [[Solfataro]]j (varmegaj elĵetoj de [[sulfura duoksido]] kaj [[hidrogena sulfido]] el fendoj en la terkrusto) situas nur en junaj vulkanismaj zonoj. Fama estas [[Geysir]], doninta nomon al ĉiuj [[gejseroj]].
Energio de tervarmaj akvofontoj estas vaste uzata en Islando por varmigo de domoj (en tiaj domoj loĝas pli ol 85 % da loĝantaro de la lando), por liverado de varma akvo al naĝbasenoj kaj oranĝerioj.
== Grundoj ==
Sur apudbordaj malaltebenaĵoj kaj mezaltaj ebenoj ekzistas fekundaj grundoj, ĉe randoj de glaĉeroj ofte [[Marĉo|marĉigitaj]]. Grundoj de Islando estas parte mineralaj, [[Leŭso|leŭsaj]], parte marĉaj, riĉigitaj per [[vulkana cindro]], kaj parte eolaj polvaj kaj sablaj.
| |||