Praarbaro de Białowieża: Malsamoj inter versioj

Je la pola flanko la naturrezervejo ampleksas ĉ. 10.000 ha, je la belorusa flanko 177.100 ha. La kerna regiono estas 15.700 ha, kun "bufra zono" de 71.400 ha kaj transira zono de 90.000 ha. La mondhereaĵa areo kune kun la nacia parko estas 87.607 ha.

La polan nacian parkon en la regiono, kiu ampleksas nur malgrandan parton de la praarbaro, ĉiujare vizitas proksimume 100.000 turistoj. Ĝi iam estis ĉasejo de rusaj caroj kaj polaj reĝoj. En vilaĝo [[Białowieża]] estas esplorejoj pri [[arbaristiko]] kaj [[zoologio]]. Okcidente de ĝi situas bestoparko.

La praarbaro estas la lasta restaĵo de la [[mezeŭropaj miksaj arbaroj]], kiuj iam kovris grandajn partojn de Eŭropo. En la restrikta protekta tereno de Bialowieza-Nacia Naturparko homo neniam plantadis kaj neniam forigadis faligitajn trunkojn. Nuntempe ankaŭ oni faradas neniajn laborojn, krom la forŝovado flanken de falintaj arboj barintajn vojojn. Tial la arbaro en Bialowieza ŝajnas malordigita: ĝi estas multtavola kaj riĉa je diversaj specioj de arboj, de diversa aĝo kaj alteco de arboj; unu apud la alia kreskas arboj en malsama aĝo, kreante etaĝojn: la plej potencaj "maljunulinoj", malpli altaj, mezaj aĝe kaj finfine ege malgrandaj. La plej altaj arboj en la parko, piceoj, altiĝas je 52 m, kaj la meza aĝo de arboj en la protekta tereno egalas je 130 jaroj / en Pollando - 54 /. En la parko kreskas 1580 arboj kun dimensioj de naturmonumentoj, do averaĝe unu arbo je 3 ha da surfaco. Eĉ salikoj atingas tie altecon de ĝis 22 metroj kaj 40 cm da diametro de trunko. Al la plej maljunaj arboj en Pollando apartenas kverkoj, nombrantaj pli ol 400 da jaroj. La plej maljuna Jagiello-kverko, en la aĝo de ĉirkaŭ 500 jaroj estiĝis en la jaro 1974-a falinta kaŭze de ventego. La strangegan impreson faras mortintaj jam ankoraŭ starantaj trunkoj kaj tiuj jam faligitaj, sur kiuj elkreskas unikaĵaj specioj de [[briofitoj]], [[likenoj]] kaj fungoj.