Literatura temo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e fixing dead links
eNeniu resumo de redakto
Linio 8:
*''[[Locus amoenus]]'' (Distra loko): Oni prezentas la idealigon de paradiza, ideala loko, kie la homo eniras en harmonion kun ĉiu elemento de la naturo ([[Fray Luis de León]]: De la monto surdeklive,/ plantita de mia mano mi havas horton/ kiu, primtempe,/ de belaj floroj kovrita... )
*''[[Tempus fugit]]'' (La tempo flugas, aŭ fuĝas): La tempo estas malprenebla, ne povas halti nek retroiri. La esprimo invitas al profito de la tempo (simile al ''carpe diem''). Estas moto tre uzata en ornamo de horloĝoj.
*''[[Odi profanum vulgus]]'' (Mi hatasmalamas la nesciantan popolaĉon): originale de [[Horacio]] montras la elitisman malestimon de kiuj ne aprezas la belon de la poezio. Similas al la esprimo "oni ne faris la mielon por la buŝo de la azeno".
*''[[Carpe diem]]'' (Rikoltu ĉiun tagon): Ĝuu kaj profitu la momenton. Tre uzata ĉefe dum la Renesanco, indikas, ke oni devas profiti ĉiun momenton de la vivo.
 
Linio 28:
*''Povo egaliga de la morto''. La morto traktas ĉiujn egalece.
*''Efemereco de la vivo''. Ties [[simbolo]] estas velkinta rozo.
*''[[La vivo estas revo]]'' (la vivo estas io iluzia, konfuzo inter konscienco kaj nekonscienco), popularigita de [[Calderón de la Barca]].
*''[[Beatus ille]]'' (Feliĉa tiu kiu klopodas malproksimiĝi el la etosa bruo), de [[Horacio]], uzata hispane de [[Fray Luis de León]]. Reprezentas la idealon de la spirita apartiĝo kaj la pureco kontraŭ la korupto de urboj.
*''[[Contemptu mundi]]'' (Malestimo de la mondo)
*''[[Aurea aetas]]'' ([[Orepoko]]). Serĉado de ''perditaj paradizoj'' (vidu supre), nostalgio de la pasinteco.
*''[[Vita flumen]]'' (La vivo kiel vojo aŭ rivero), devena el ''[[Panta rei]]'' (πάντα ρει, ĉio fluas) de [[Heraklito]].
*''[[Carpe diem]]'' (Profitu la momenton). Oni alvokas al ĝuo de la vivo provokita de la malsereneco pro la tempopaŝo, kaj iamaniere similas al ''tempus fugit'' (vidu supre)
Linio 44:
* ''[[Sapere aude]]'' (Kuraĝu scii): origine de [[Horacio]], kaj popularigita de [[Immanuel Kant]] en lia artikolo ''Kio estas la Klerismo?''.
*''[[Homo homini lupus]]'' (Homo estas lupo por homo): origine de [[Plauto]], kutime asociigita al la koncepto de naturo de la homo ĉe [[Hobbes]]
*''Homo estas bona laŭ naturo'', ofte akompanata de ''La socio malbonigas kaj poluas''; estas atribuita kutime al [[Rousseau]] (''Emilo''). Tiu formulo estas la plej ripete citata, kvankam ŝajne ne estis laŭlitere tiu uzata de Rousseau: ''vidu [Emilo] kiel koruptas kaj perversigi la socio tiujn homojn''; aŭ ''Setligu kiel nekontesteblan moton ke ĉiam estas rektaj la unuaj movoj de la Naturo: ne estas origina malico en la homa brusto; ne troviĝas en li eĉ unusola vico pri kiu ne eblus diri kiel aŭ tra kie ĝi eniris''.<ref>Rousseau, Emilio, IV p. 173, Ed. Porrúa; citado por Teresa Orrego (2003) [http://web.archive.org/web/20060411195417/http://www.uandes.cl/dinamicas/El%20estado%20de%20naturaleza%20del%20hombre%20seg%C3%BAn%20Hobbes%20y%20Rousseau.doc ''El estado de naturaleza del hombre según Hobbes y Rousseau'']</ref> La filozofa temo, pri kiu diskutas Hobbes, Locke, Rousseau kaj aliaj tiamaj aŭtoroj (17a kaj 18a jarcentoj) estas kutime titulita kiel la problemo de la [[stato natura]]. Ĝi asociiĝas al la mito de la [[nobla sovaĝulo]] (kaj, tra tiu ĉi, al la praa [[Ora epoko]]).
*''[[La celo pravigas la rimedojn]]'': oni atribuas al la idearo de [[Makiavelo]], kvankam tio ne aperas en liaj verkoj.
*''[[Amicitias immortales]]'', komplete: ''Amicitias immortales, mortales inimicitias debere esse'', de [[Tito Livio]] (''Ab Urbe Condita'' 40.46). La amikeco devas esti senfina, kaj la malamikeco efemera. Tio estis parafrazita de [[Erasmo de Roterdamo]], (''Adagia'' 4.5.26) ''Amicitias immortales esse oportet'' (Nepras ke la amikecoj estus senmortaj.<ref>Henerik Kocher
[http://www.hkocher.info/minha_pagina/dicionario/a10.htm ''Diccionario de expresiones y frases latinas''], en portugala.</ref>
Linio 54:
 
== Referencoj ==
{{Referencoj}}
=== Notoj ===
<references/>
 
[[kategorio:Literaturo]]