Internaciaj rilatoj: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Enkonduka frazo, kelke da akuzativoj
Linio 1:
[[Dosiero:NATO-2002-Summit.jpg|thumbeta|250px|NATO-kunveno en 2002.]]
'''Internaciaj rilatoj''' estas parto de [[politika scienco|politikscienco]] kaj okupiĝas pri la rilatoj inter diversaj [[ŝtato]]j.
En '''internaciaj rilatoj''' estas tri aspektoj: la interŝtata, la transnacia kaj la sistema. Hodiaŭe, la internaciaj rilatoj havas kiel teoriajn objektojn la studoj pri konflikto kaj [[paco]], la analizo pri eksteraj politikoj, la internacia organizado kaj [[internacia juro]]. Speciale la teorio pri internaciaj rilatoj studas grupon de aferoj rilate al [[milito]] kiel devoj, suveraneco kaj rajtoj. Krom ĝeneralajn studcelojn, teorio pri internaciaj rilatoj havas regionaj detaligoj pri specifikaj ŝtatoj aŭ grupoj de ŝtatoj. Teorio pri internaciaj rilatoj ankaŭ rigardas aferojn kiel [[ideologio]]n, [[juro]]n, [[ekonomiko]]n kaj militpovon. Ekzemploj de specifikaj aferoj analizataj de teorio de internaciaj rilatoj estas: uzo de l' maro, politiko pri ekologio, politika agado de virinoj, rilatoj inter ŝtatoj de [[Tria Mondo]], internacia komunikiloj, ktp.
 
En '''internaciaj rilatoj''' estas tri aspektoj: la interŝtata, la transnacia kaj la sistema. Hodiaŭe, la internaciaj rilatoj havas kiel teoriajn objektojn la studojstudojn pri konflikto kaj [[paco]], la analizoanalizon pri eksteraj politikoj, la internaciainternacian organizadoorganizadon kaj la [[internacia juro|internacian juron]]. Speciale la teorio pri internaciaj rilatoj studas grupon de aferoj rilate al [[milito]] kiel devoj, suveranecosuvereneco kaj rajtoj. Krom ĝeneralajn studcelojn, teorio pri internaciaj rilatoj havas regionajregionajn detaligojdetaligojn pri specifikajspecifaj ŝtatoj aŭ grupoj de ŝtatoj. TeorioLa teorio pri internaciaj rilatoj ankaŭ rigardas aferojn kiel [[ideologio]]n, [[juro]]n, [[ekonomiko]]n kaj militpovon. Ekzemploj de specifikajspecifaj aferoj analizataj de la teorio de internaciaj rilatoj estas: uzo de l' maro, politiko pri ekologio, politika agado de virinoj, rilatoj inter ŝtatoj de la [[Tria Mondo]], internacia komunikiloj, ktp.
 
== Skoloj ==
 
Estas multaj skoloj pri internaciaj rilatoj, kiel [[konstruismo]], [[instituciismo]], [[marksismo]], ktp, sed du skoloj predominasdominas: realpolitikismo kaj [[liberalismo]].
 
Realpolitiko (el la germana ''Realpolitik'') estas termo kreita de [[Otto von Bismarck]] por deskribepriskribi la balancobalancon de povoj inter la monarkoj, proponita de [[Klemens von Metternich|Metternich]] en la [[Viena kongreso]]. Tiu teorio kaŭzas arman kuradonkonkuradon kaj periferiajn militojn. La reĝpolitiko estis unu el kaŭzoj de la [[Unua mondmilito]], la [[Malvarma milito]] ankaŭ povas esti rigardata kiel apliko de [[Realpolitikorealpolitiko]].
 
Realpolitiko kredas ke la internaciajninternaciaj rilatojnrilatoj estas ĥaosaj laŭ la senco en kiu ne estas aŭtoritato super la ŝtatoj kiu kapablus reguli iliajn rilatojn. La ŝtatoj devas aranĝi siajn interrilatojn de si mem. Tio ankaŭ signifas ke la ŝtatoj estas la ĉefaj agantoj de internaciaj rilatoj, ne la ne-registrarajregistaraj organizoj, multnaciaj firmaoj, internaciaj organoj, ktp. AlLaŭ Realpolitikorealpolitiko, ĉiuj ŝtatoj devas serĉi siajn proprajn interesojn kaj ilia unua zorgo estu sianilia propranpropra sekureconsekureco. Realpolitiko diras ke la forto estas la nura mezurilo inter la ŝtatoj, kiuj serĉante sekurecon, bezonas grandajn rekursojn. La povo de ŝtato estas determinata de siajĝiaj militaj kaj ekonomiaj eblecoj, pro tio, la ŝtatoj estas nepre agresemaj. Kiel oni vidas, la [[Doktrino de Bush]] sekvas la postulojpostulojn de tiu teorio.
 
Liberalismo pensas ke la agoj kaj kapabloj de ŝtatojŝtato dependas de ĝiaĝiaj kulturo, ekonomia sistemo aŭ tipo de registraroregistaro. Liberismo kredas en influo de ekonomiaj kaj politikaj neŝtataj fortoj, kiel la internaciaj firmaoj kaj multnaciaj ne-registraraj organizoj kiel efikaj en esencaj internaciaj rilatoj.
 
==Vidu ankaŭ==