Substantivo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Citi; aranĝi; eviti apartigilon
Linio 1:
{{Vortospecoj}}
'''Substantivo''' estas [[parolparto]] tre komuna en lingvo. En Esperanto, ili finiĝas plej ofte per “‑o”, “‑oj”, aŭ “‑ojn” (do nomataj '''O-vorto''' ). Pro tio, ili nomiĝas ankaŭ “o‑vortoj”<ref name="Wennergren2016">{{citaĵo el retejo |url=http://bertilow.com/pmeg/aldonoj/gramatika_vortareto#o-vorto |titolo=Gramatika vortareto |verko=PMEG |dato=2016-05-26 |arkivurl=https://web.archive.org/web/20160305024707id_/bertilow.com/pmeg/aldonoj/gramatika_vortareto.html#o-vorto |arkivdato=2016-03-05 |aŭtoro=Wennergren, Bertilo |citaĵo=O‑vorto: Vorto kun la finaĵo{{spaceto}}O. Tradicie nomata ‘substantivo’}}</ref>, sed tiu [[termino (vorto)|termino]] validas nur por substantivoj en Esperanto.
 
La substantivoj ne fleksias laŭ nombro kaj kazo en ĉiuj lingvoj; en kelkaj ili fleksias ankaŭ aŭ anstataŭe laŭ aliaj kategorioj, ekzemple difiniteco, kaj en aliaj lingvoj ili tute ne fleksias, kiel en la japana.
Linio 7:
 
==Klasifiko de substantivoj==
En iuj lingvoj, [[Genro (gramatiko)|seksoj]] estas atribuitaj al substantivoj, kiel viraj, inaj kaj neŭtraj. Alie, substantivojn oni povas dividi plurmaniere:
Substantivojn oni povas dividi plurmaniere:
 
===Propraj nomoj kaj komunaj substantivoj===
Linio 15:
:Nomoj de kategorioj de uloj, lokoj, aĵoj, ideoj, ktp.; ''virino'', ''valo'', ''varo'', ''virto'', ktp.
 
===Kolektivaj Nombreblaj kaj nenombreblaj substantivoj ===
;Nombreblaj
;Kalkuleblaj
:Tiuj, kiuj povas akcepti la finaĵon -j kaj adjektivojn kiel "plurajpluralo" aŭ "multaj"(multe-nombro): ekz. "homoj", "hundoj", "ideoj"
;Nenombreblaj
;Nekalkuleblaj
:Tiuj, kiuj ordinare ne akceptas la finaĵon -j; por multeco oni uzas ekz. "iom da" aŭ "multe da": ekz. "akvo", "rizo"
;Listo
:Jen estas malgrandaj listoj por kompari la uzon de substantivoj de kelkaj lingvoj.
{| class="wikitable"
!singulara
!kutime plurala
|-
|
* (an)forest
* (fr)forêt
* (ge)Wald
* (ru)лес
|'''arbaro'''
|-
|
* (an)hair
* (ge)Haar
|'''hararo'''
* (fr)cheveux
* (ru)волосы
|-
|'''tondilo'''
* (ge)Schere
|
* (an)scissors
* (fr)ciseaux
* (ru)но́жницы
|-
|'''sunokulvitro'''
* (ge)Sonnenbrille
|
* (an)sunglasses
* (fr)lunettes de soleil
* (ru)со́лнечные очки́
|-
|'''pantalono'''
* (fr)pantalon
* (ge)Hose
|
* (an)trousers
* (ru)брюки
|-
|'''morbilo'''
* (fr)rougeole
* (ru)корь
|
* (an)measles
* (ge)Masern
|-
|'''cirkelo'''
* (fr)compas
* (ge)Zirkel
* (ru)ци́ркуль
|
* (an)compasses
|-
|'''horloĝo'''
* (an)clock
* (fr)horloge
* (ge)Uhr
|
* (ru)часы́
|}
 
===Konkretaj kaj abstraktajKolektivaj substantivoj ===
Esperanto ofte uzas la kolektivan sufikson -ar por produkti grandan nombron da derivitaj vortoj.
 
=== Konkretaj kaj abstraktaj substantivoj ===
;Konkretaj subtanticoj
:Tiuj, kiuj estas fizike realaj kaj pri kiuj oni povas konscii per almenaŭ unu senso.